Η κρίση μας έκανε καλύτερους οδηγούς, αλλά...(vid)
Συμπεριφέρονται άραγε με τον ίδιο τρόπο άνδρες και γυναίκες πίσω από το τιμόνι; Είναι το ίδιο καλοί οδηγοί; Ατυχήματα; Και τα δύο φύλα ευθύνονται εξίσου γι’ αυτά;
Να τι λέει στο CNN Greece η ειδική ψυχολόγος Τόβα Ρόζενμπλουμ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν του Ισραήλ και επισκέπτρια καθηγήτρια, αυτόν τον καιρό, στο Μετσόβιο. Tη συναντήσαμε στην Πολυτεχνειούπολη αμέσως μετά τη διάλεξή της για τη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα στην οδική ασφάλεια. «Είναι θεμελιώδης η διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων. Οι άνδρες οδηγοί παραβιάζουν πολύ περισσότερο τον νόμο. Είναι παράδοξο: Οι άνδρες είναι πολύ καλύτεροι στην οδήγηση αλλά και πολύ πιο επικίνδυνοι. Εμπλέκονται σε θανατηφόρα τροχαία ίσως και 100 φορές περισσότερο από τις γυναίκες. Οι γυναίκες αντιλαμβάνονται το αυτοκίνητο ως μέσο για να πάνε από το σημείο Α στο σημείο Β. Υπάρχουν γυναίκες που τους αρέσει η οδήγηση, αλλά στους άνδρες αυτό ισχύει για την πλειοψηφία. Θεωρούν πολύτιμο το αυτοκίνητό τους. Οι γυναίκες δεν έχουν συναίσθημα προς αυτό. Εξ αυτού του λόγου ο δρόμος είναι πεδίο των ανδρών.»
-Η ηλικία τι ρόλο παίζει;
«Υπάρχει πρόβλημα με αμφότερα τα ηλικιακά άκρα: Και στους νεότερους και στους μεγαλύτερους. Οι πιο νέοι είναι πολύ πιο επικίνδυνοι από τους ηλικιωμένους. Διότι οι ηλικιωμένοι, παρά την επιδείνωση που επιφέρει ο χρόνος, έχουν επίγνωση των περιορισμών και της κατάστασής τους. Στους νέους το πρόβλημα είναι διττό: Αφενός δεν έχουν μεγάλη εμπειρία, αφετέρου είναι επιρρεπείς στις αισθήσεις. Κι αυτά δεν δένουν.»
Τόβα Ρόζενμπλουμ
Η οδική ασφάλεια έχει βελτιωθεί στην Ελλάδα, αλλά...
«Στην Ελλάδα έχουμε μεν κάνει πολύ σημαντική βελτίωση σε σχέση με το 2010», μας λέει ο καθηγητής του Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του ΕΜΠ, Γιώργος Γιαννής, αλλά «δυστυχώς δεν είμαστε ακόμη πολύ καλά. Την προηγούμενη δεκαετία ήμασταν στους τελευταίους-τελευταίους. 27οι - 28οι σε επιδόσεις. Τώρα είμαστε 21οι. Αλλά πρέπει να αναλογιστούμε ότι όταν ο καλύτερος στην Ευρώπη έχει 25 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκους, ότι ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 50 νεκροί ανά εκατομμύριο κι εμείς έχουμε 69, έχουμε αρκετό δρόμο. Όχι μόνο για να φτάσουμε τον καλύτερο αλλά για να προσεγγίσουμε τον μέσο όρο. Άρα, δεν είμαστε καλά.»
Η κρίση έκανε τους Έλληνες καλύτερους οδηγούς
Η χρονική περίοδος στη διάρκεια της οποίας -όπως αναφέρει ο καθηγητής Γιαννής- οι Έλληνες γίναμε καλύτεροι οδηγοί έχει ιδιαίτερη σημασία. Κι αυτό, διότι «βελτιωθήκαμε λόγω της κρίσης. Ξέρουμε ότι σε περιόδους κρίσης έχουμε χαμηλότερες κυκλοφορίες. Κυκλοφορούν λιγότερα οχήματα και οι οδηγοί, και για να μην καταναλώσουν πολλή βενζίνη αλλά κι επειδή δεν έχουν την πολυτέλεια να πηγαίνουν στα συνεργεία, οδηγούν πολύ πιο προσεκτικά. Άρα, εξαφανίστηκε η επιθετική οδήγηση και επιπλέον οδηγούν με χαμηλότερες ταχύτητες. Κι επειδή ξέρουμε ότι ο βασικότερος παράγοντας των ατυχημάτων είναι η ταχύτητα, με τους Έλληνες οδηγούς να οδηγούν πιο αργά μέσα σε 10 χρόνια -τα χρόνια της κρίσης ουσιαστικά- έχει μειωθεί κατά 50% και ο αριθμός των νεκρών και ο αριθμός των βαριά τραυματιών λόγω τροχαίων. Είναι εντυπωσιακό. Και μάλιστα αυτός ο δείκτης βελτίωσης είναι ο υψηλότερος σε ολόκληρη την Ευρώπη.
-Να και κάτι καλό που προέκυψε, δηλαδή, από την κρίση...
Πριν από την κρίση είχαμε 1250 νεκρούς κάθε χρόνο. Το 2017 είχαμε 740.»
Γιώργος Γιαννής
Οδική ασφάλεια και νέοι αυτοκινητόδρομοι
Τη συγκεκριμένη χρονιά, μάλιστα, δηλαδή το 2017, η ποσοστιαία μείωση του αριθμού των νεκρών από τροχαία ήταν η υψηλότερη στην Ευρώπη, γεγονός που, όπως υπογραμμίζει ο Γιώργος Γιαννής, δεν αποδίδεται μόνο στην αλλαγή οδηγικής συμπεριφοράς λόγω κρίσης: «Οφείλεται κατεξοχήν στους νέους αυτοκινητόδρομους. Αν, δε, αναλογιστούμε ότι το 2017, και μάλιστα την άνοιξη, άνοιξαν 500 χλμ νέοι αυτοκινητόδρομοι αντικαθιστώντας 500 χλμ πολύ επικίνδυνο δίκτυο, Κόρινθος-Πάτρα, Αντίρριο-Γιάννενα, αυτό έφερε μια σημαντική βελτίωση και σημαντική μείωση σε όλους τους αριθμούς· και των νεκρών και των τραυματιών και των οδικών ατυχημάτων συνολικότερα.»
«Οι Έλληνες οδηγοί αγνοούν τους πεζούς»
Οπωσδήποτε όμως -όπως επισημάνθηκε ήδη- χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη. Κι αυτό απαιτεί συστηματική προσπάθεια και από την Πολιτεία και από τον πολίτη. Να, λοιπόν, ένα απ’ αυτά που θα μπορούσαν αμφότερες οι πλευρές να διορθώσουν, όπως παρατηρεί η Τόβα Ρόζενμπλουμ αυτούς τους μήνες που μένει στην Ελλάδα: «Οι ‘Ελληνες οδηγοί αγνοούν τους πεζούς. Αυτό είναι το πρώτο. Δεν σέβονται τους πεζούς. Το δεύτερο -οι πεζοί έχουν μεγάλο χρόνο αναμονής έως ότου ανάψει το πράσινο. Κι όταν ανάψει είναι μόνο για δευτερόλεπτα. Ουδείς -ίσως μόνο οι δρομείς στους Ολυμπιακούς- μπορεί να διασχίσει τον δρόμο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.»