Ανάλυση CNNi: Η «κόκκινη κάρτα» του πολιτικού διαιτητή Σέρτζιο Ματαρέλα

Ο 75χρονος Ματαρέλα, ένας βετεράνος της πολιτικής σκηνής, δεν είναι συνήθως λακωνικός.
Αυτά, όμως, που είπε την Κυριακή, έχουν πυροδοτήσει συνταγματική κρίση, φέρνοντάς τον παράλληλα αντιμέτωπο με την οργή λαϊκιστικών δυνάμεων.

Τι έκανε; Άσκησε βέτο στην υπουργοποίηση του Πάολο Σαβόνα, του προσώπου που ο Τζουσέπε Κόντε προόριζε για το υπουργείο Οικονομικών.

Και μάλιστα δεν μάσησε τα λόγια του όταν εκλήθη να δικαιολογήσει την απόφασή του αυτή…

«Η αβεβαιότητα για τη θέση μας στο ευρώ ανησύχησε Ιταλούς και διεθνείς αναλυτές» είπε ο Ματαρέλα, και συνέχισε: «Η συμμετοχή στην Ευρωζώνη είναι μια θεμελιώδης επιλογή για το μέλλον της χώρας και των νέων μας».

Ο άνθρωπος που κάποτε ισχυρίστηκε ότι είναι «πολιτικός διαιτητής», έδειξε «κόκκινη κάρτα» και μάλιστα ενώ η Ιταλία διανύει την 84η ημέρα χωρίς να έχει καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση.

Ο Κόντε, ένας νομικός χωρίς πολιτική εμπειρία, παρέδωσε χτες την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ιταλό Πρόεδρο. Μια κίνηση που, όπως αναφέρει το CNNi, πιθανώς να τον συμφέρει, καθώς το τελευταίο διάστημα πιέζεται να δώσει απαντήσεις για κάποια «νεφελώδη» σημεία του ακαδημαϊκού βιογραφικού του.

Οργή

Η απόφαση του Ιταλού προέδρου, όμως, εξόργισε το Κίνημα Πέντε Αστέρων και τη Λέγκα. Ο επικεφαλής των «Πεντάστερων», Λουίτζι Ντι Μάιο δήλωσε σχετικά: «Σε αυτή τη χώρα μπορείς να έχεις χαρακτηριστεί εγκληματίας, να έχεις καταδικαστεί για φοροδιαφυγή ή να βρίσκεσαι στο επίκεντρο έρευνας για διαφθορά και να συνεχίζεις να είσαι υπουργός. Αλλά αν ασκήσεις κριτική στην Ευρώπη, δεν μπορείς να είσαι υπουργός Οικονομικών».

Ισχυρίστηκε δε, ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία για να κατηγορηθεί ο Ιταλός πρόεδρος για εσχάτη προδοσία. Ο γραμματέας της Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, που στο παρελθόν έχει χρησιμοποιήσει… πολύχρωμες εκφράσεις για να χαρακτηρίσει τον Ιταλό πρόεδρο, φαίνεται πως μέχρι στιγμής δεν σκοπεύει να ακολουθήσει στον ίδιο δρόμο.

Το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η Λέγκα κέρδισαν το 33% και το 17%, αντιστοίχως, στις εκλογές του Μαρτίου.

Η απόφαση του Ιταλού προέδρου να μπλοκάρει τον Σαβόνα έδωσε, έστω και πρόσκαιρα, μια ανάσα στις αγορές. Μακροπρόθεσμα, όμως, οι επενδυτές θα βρεθούν εκ νέου αντιμέτωποι με τα προβλήματα που τους «στοιχειώνουν» εδώ και καιρό: το τεράστιο χρέος της Ιταλίας (2,1 τρισ. ευρώ), ένα δυσλειτουργικό πολιτικό σύστημα και μια ανάλγητη αγορά εργασίας. Σε αυτή τη λίστα, προστίθεται τώρα και το ενδεχόμενο να αυξήσουν τα ποσοστά τους Λέγκα και Κίνημα Πέντε Αστέρων στις επόμενες εκλογές και να εφαρμόσουν όσα έχουν προαναγγείλει για μειώσεις στους φόρους και αυξήσεις των δαπανών πρόνοιας.

Το βέτο του Ματαρέλα έφερε ανακούφιση στην Ευρώπη, με την Φεντερίκα Μογκερίνι να δηλώνει ότι εμπιστεύεται πλήρως τους ιταλικούς θεσμούς και πως ο Ιταλός πρόεδρος είναι «εγγυητής του ιταλικού Συντάγματος».

Η ανησυχία της Ευρώπης είναι κατανοητή, δεδομένου ότι ο Σαβόνα έχει πολλάκις ισχυριστεί ότι η Ιταλία πρέπει να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη.

Και τώρα, τι;

Ο Ματαρέλα ζήτησε από Κάρλο Κοταρέλι, πρώην αξιωματούχο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), να σχηματίσει κυβέρνηση τεχνοκρατών. Ο 64χρονος δέχτηκε και τώρα καλείται να δημιουργήσει ένα υπουργικό σχήμα που θα λάβει την έγκριση του κοινοβουλίου, όπου το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα έχουν την πλειοψηφία. Ο Σαλβίνι έχει προειδοποιήσει άλλα συντηρητικά κόμματα, όπως το Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, να μην στηρίξουν τον Κοταρέλι.

«Εάν ο Μπερλουσκόνι ψηφίσει Κοταρέλι, τότε αντίο συμμαχία» είπε ο Σαλβίνι, μιλώντας σε ραδιοφωνική εκπομπή τη Δευτέρα.

Εκπρόσωπος του κόμματος Forza Italia είπε την Δευτέρα ότι δεν θα στηρίξει κυβέρνηση τεχνοκρατών. Ωστόσο, ορισμένοι κύκλοι στην Ευρώπη φαίνεται πως βλέπουν τον Μπερλουσκόνι ως μια «ασφαλή επιλογή» εν μέσω της κρίσης. Ο 81χρονος πολιτικός, η δημόσια εικόνα του οποίου έχει δεχτεί πολλαπλά πλήγματα τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσε να ηγηθεί της δημιουργίας μιας κυβέρνησης που θα απαρτίζεται από μικρότερα κόμματα -σε περίπτωση, φυσικά, που αυτά φέρουν καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα στις εκλογές.

Οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών (και ενδεχομένως η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος) ελπίζουν ότι Λέγκα και Κίνημα Πέντε Αστέρων θα αποδυναμωθούν το επόμενο διάστημα. Παρόλα αυτά, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η κίνηση του Ματαρέλα να συσπειρώσει τους υποστηρικτές των κομμάτων αυτών στις επόμενες εκλογές.

Οι πιθανότητες, όμως, ο Ιταλός πρόεδρος να υποχωρήσει ή να διαταραχθεί από τις πολιτικές εξελίξεις είναι μάλλον μικρές. Έχει «εκπαιδευτεί», άλλωστε, στο πολιτικό τερέν της Σικελίας, όπου έκανε και τα πρώτα του βήματα.

Στην ίδια περιοχή όπου ο αδελφός του, Piersanti, δολοφονήθηκε από τη μαφία το 1980.