Ερντογάν, Πούτιν και Ροχανί μιλούν για τους Σύρους χωρίς τους Σύρους
Oι Ταγίπ Ερντογάν, Βλαντιμίρ Πούτιν και Χασάν Ροχανί συζητούν σήμερα στην Άγκυρα για τη Συρία, στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων της οποίας οι χώρες τους συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που έχουν τη μεγαλύτερη εμπλοκή στηρίζοντας διαφορετικά στρατόπεδα: Η μεν Ρωσία και το Ιράν τον Άσαντ, η δε Τουρκία τους αντικυβερνητικούς σουνίτες αντάρτες.
Από τις συνομιλίες, ωστόσο, της Άγκυρας -εκτός των Αμερικανών, η παρουσία των οποίων περιορίζεται στη βόρεια Συρία, στα εδάφη που ελέγχουν οι σύμμαχοί τους Κούρδοι, με στόχο την τελειωτική ήττα του ISIS, και δεν αποκλείεται σύντομα να αποσυρθούν όπως λέει και ξαναλέει ο Τραμπ- λείπουν εκείνοι για τους οποίους οι τρεις συζητούν: οι Σύροι· δίχως, όμως, τους Σύρους, δίχως διάθεση ν’ αντιμετωπιστεί το βασικό πρόβλημα που οδήγησε στην έκρηξη των συγκρούσεων, το 2011, πριν αυτές μετατραπούν σε πόλεμο δι’ αντιπροσώπων, το συριακό δεν πρόκειται να λυθεί. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τη σεχταριστική επιβολή των μειοψηφιών επί της πλειοψηφίας των σουνιτικών κοινοτήτων της χώρας.
Πού και πώς ζουν, τώρα, αυτές οι κοινότητες; Μετά και την εκκαθάριση της Γκούτα, οι μεν σουνίτες εντός Συρίας συνωστίζονται, ως επί το πλείστον, σε μια μικρή περιοχή στα βορειοδυτικά, το Ιντλίμπ, η δε πλειοψηφία των εκατομμυρίων χιλιάδων εκτός διαβούν κυρίως σε προσφυγικούς καταυλισμούς, σε επίσης δύσκολες συνθήκες, στην Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Ειδικά, μάλιστα, σε ό,τι αφορά το Ιντλίμπ, δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα ξεκινήσει και η δική του πολιορκία -στο πρότυπο της Γκούτα κι εκείνης του Χαλεπιού που προηγήθηκε- υποδαυλίζοντας κι άλλο το μίσος και τον φανατισμό.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να κλείσει ο κύκλος της σύγκρουσης στη Συρία είναι να σταματήσει ο δημογραφικός μετασχηματισμός της και να συμφωνηθεί πού θα ζει και πώς θα διοικείται η σουνιτική της πλειοψηφία. Διαφορετικά, το πρόβλημα μπορεί μεν βραχυπρόθεσμα να κουκουλωθεί, όμως στο βάθος τα πάθη θα κοχλάζουν. Προτίθενται, άραγε, οι ισχυροί εμπλεκόμενοι στο συριακό να πιέσουν ώστε να συγκρατηθεί η θεμελιακή αλλαγή της χώρας; Οι διαφορετικές ατζέντες τους δεν δείχνουν κάτι τέτοιο.