Μετά τα αγάλματα σειρά έχει το Πρώτο Νεκροταφείο
Πρωινό στο εργαστήρι του γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνου κάπου στην Αργυρούπολη. Ο κ. Τζανουλίνος μας υποδέχεται με ελληνικό καφέ και χαμόγελο, υπό το βλέμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, της Τζίνας Μπαχάουερ, του Μιαούλη και άλλων ιστορικών προσωπικοτήτων που ακουμπούν απαλά σε κάποια βάση στις γωνίες του εργαστηρίου.
Η αμηχανία της πρώτης γνωριμίας, μετατρέπεται μάλιστα πολύ γρήγορα σε εγκαρδιότητα, όταν η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από έναν κοινό γνωστό μας, σκυριανό γλύπτη και το έργο του.
Αν τους τελευταίους μήνες περπατώντας στην Αθήνα παρατηρήσατε πολλά από τα αγάλματα να εμφανίζουν μια εικόνα φρεσκάδας και να είναι απαλλαγμένα από τα γκράφιτι, καιρός να μάθετε αυτό οφείλεται στον Τήνιο γλύπτη Πραξιτέλη Τζανούλίνο και την ομάδα των συντηρητών του, που τον τελευταίο χρόνο εργάστηκαν για την αποκατάσταση τουλάχιστον εκατό γλυπτών της Αθήνας. Αρκετά μάλιστα από αυτά, δουλεύτηκαν σε αυτό το εργαστήρι από τον ίδιο τον οικοδεσπότη μας, στο πλαίσιο του προγράμματος που τρέχει ο Δήμος της Αθήνας και που ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου.
"Η εργασία θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2015 και δουλεύουν στην ομάδα περίπου είκοσι συντηρητές. Αυτή τη στιγμή δουλεύονται γλυπτά στην πλατεία Κοτζιά, στο μνημείο Αμερικανών φιλελλήνων, στα μνημεία της συμβολής των οδών Πατησίων και Αλεξάνδρας, στο γλυπτό της εθνικής συμφιλίωσης στην πλατεία Κλαυθμώνος, στα αγάλματα που βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο του πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων και αλλού" θα μας πει ο κ. Τζανουλίνος.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του εξωραϊσμού της Αθήνας που έγινε με κοινοτικά κονδύλια και που στόχος είναι να συνεχιστεί πάση θυσία από τον Δήμο.
Μιλώντας στο CNN Greece o αντιδήμαρχος της Αθήνας Γιώργος Αποστολόπουλος μας είπε συγκεκριμένα ότι το πρόγραμμα ύψους 750.000 ευρώ θα ολοκληρωθεί με επιτυχία καθώς και τα κονδύλια απορροφήθηκαν και η δουλειά έγινε με εξαιρετικά αποτελέσματα.
"Ο δήμος θα συνεχίσει το πρόγραμμα και τον επόμενο χρόνο είτε με ίδιους πόρους είτε με χρήματα από κοινοτικά προγράμματα αν είναι επιλέξιμα στο νέο ΕΣΠΑ. Πρόθεσή μας είναι να βρούμε πόρους για το πρώτο νεκροταφείο που είναι μια τεράστια παρέμβαση.
Το πρώτο νεκροταφείο είναι από μόνο του ένας αρχαιολογικός χώρος με σημαντικά γλυπτά και άλλα μνημεία. "
Το άγαλμα της Κυβέλης και του Παλαμά είναι μόνο δύο από τα πολλά αγάλματα που υπέστησαν βανδαλισμούς τα τελευταία χρόνια κυρίως κατά τη διάρκεια μεγάλων κινητοποιήσεων στο κέντρο της Αθήνας. Όχι βέβαια ότι φταίνε οι κινητοποιήσεις για τους βανδαλισμούς αλλά κάποιοι ανεγκέφαλοι μπερδεύουν την πολιτική διαμαρτυρία με την καταστροφή έργων τέχνης.
"Οι ζημιές που έχουν αυτά τα έργα οφείλονται κατά ένα μεγάλος μέρος στον άνθρωπο. Είτε στη ρύπανσή είτε σε βανδαλισμούς και γενικότερα στις δυνάμεις τις καταστροφής που όλοι διαθέτουμε" μας λέει ο κ. Τζανουλίνος. Είναι θέμα παιδείας, οι δυνάμεις αυτές να υποχωρούν και να αναδεικνύονται οι δημιουργικές δυνάμεις για να μπορέσουμε να έχουμε αυτά τα έργα τέχνης καθαρά και να καταλάβουμε το νόημά τους.
Αυτό είναι το στοιχείο που επιδιώκουμε και εμείς με αυτή την αποκατάσταση. Αυτά τα έργα είναι φτιαγμένα από πολύ γνωστούς και σπουδαίους Έλληνες καλλιτέχνες και κατά ένα μέρος αποτυπώνουν την ελληνική γλυπτική και την ιστορία μας. "
Αν και όπως μας είπαν μερικοί από τους συντηρητές που εργάζονται αυτή τη στιγμή σε κάποια έργα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα γράφιτι γιατί το μάρμαρο ως πορώδες υλικό απορροφά το χρώμα, έχουν υπάρξει και βανδαλισμοί που φθάνουν μέχρι το σπάσιμο τμημάτων των αγαλμάτων.
"Παράδειγμα το γλυπτό του Κωστή Παλαμά, ένα έργο του Φαληρέα, είχε υποστεί θραύση στο πρόσωπο, και ήταν σχεδόν μη αναγνωρίσιμο. Ευτυχώς βρέθηκαν τα κομμάτια του και έγινε μια επιτυχής συγκόλληση και αποκατάσταση. Επίσης το άγαλμα της Κυβέλης, έργο της Ναταλίας Μελά, έτυχε σε κάποια βίαια επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας να αποκοπεί το κεφάλι. Αλλά ήμασταν και σε αυτό τυχεροί γιατί βρέθηκε και το αποκαταστήσαμε" μας λέει ο κ. Τζανουλίνος.
Το πρώτο μέρος της συντήρησης ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου αλλά οι ανάγκες δεν σταματούν καθώς δεν σταματούν και οι φθορές.
"Κατά τη διάρκεια του προγράμματος στην περίοδο του χειμώνα, είχαμε βανδαλισμούς που είχαν προκύψει στα προπύλαια του Πανεπιστημίου και στο πνευματικό κέντρο. Είχαν γίνει εκτεταμένης έκτασης βανδαλισμοί όταν είχε καταλειφθεί το πανεπιστήμιο. Καθημερινά μπορεί να συμβαίνουν διάφορες φθορές τις οποίες τις παρακολουθούμε και τα αποκαθιστούμε" μας λέει ο κ. Αποστολόπουλος.
Η κουβέντα μας με τον κ. Τζανουλίνο ολοκληρώνεται χαρίζοντας μας ένα λεύκωμα με έργα του επαναλαμβάνοντας την ανάγκη της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.
"Θα πρέπει να αγαπήσουμε την τέχνη. Θα πρέπει η παιδεία μας, στα σχολεία και στα μουσεία να είναι τέτοια ώστε να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν αυτά τα έργα. Αν καταλάβουμε τα έργα που έχουμε μπροστά μας, μετά θα τα σεβαστούμε. Είναι πολύ σημαντικό να περπατάμε στην πόλη και να νιώθουμε ότι τα πάντα φροντίζονται. Έτσι θα αποτραπεί και η διάθεση μερικών να βανδαλίσουν ή να καταστρέψουν."