FOCUS

Βλαντιμίρ Πούτιν: Ένας ισόβιος ηγέτης;

Βλαντιμίρ Πούτιν: Ένας ισόβιος ηγέτης;
Στιγμιότυπο από τη συγκέντρωση στις 18 Μαρτίου 2018, στη Μόσχα για την τέταρτη επέτειο από την προσάρτηση της Κριμαίας REUTERS/Maxim Shemetov

Η επανεκλογή του Πούτιν ουδέποτε τέθηκε εν αμφιβόλω. Ο στόχος του Κρεμλίνου σ’ αυτές τις εκλογές, που συνέπεσαν -όχι τυχαία- με την τέταρτη επέτειο της προσάρτησης της Κριμαίας, ήταν εξαρχής η μεν συμμετοχή να κυμανθεί στο 60%, το δε ποσοστό του Προέδρου και προεδρικού υποψηφίου στο 70%· και τα δύο επιτεύχθηκαν.

Έτσι, ο Πούτιν -ο μακροβιότερος επικεφαλής του Κρεμλίνου μετά τον Στάλιν- έχει μπροστά του άλλα 6 χρόνια, μέχρι το 2024 και τις επόμενες εκλογές, στις οποίες όμως δεν θα μπορεί να συμμετάσχει καθώς το Σύνταγμα επιτρέπει μέχρι δύο συνεχείς θητείες.

Πώς λοιπόν -είναι το ερώτημα που, καιρό τώρα, απασχολεί τους αναλυτές- θα δρομολογήσει τις εξελίξεις, στη διάρκεια αυτών των ετών, με το βλέμμα στο μετά; Για παράδειγμα -θ’ αλλάξει το Σύνταγμα, όπως έχει ήδη κάνει μια φορά επιμηκύνοντας την προεδρική θητεία από τα τέσσερα στα έξι χρόνια, ή θ’ αναζητήσει άλλους τρόπους έτσι ώστε να κινεί τα νήματα δίχως να κατέχει επίσημο αξίωμα; Σιγά μη κάτσω σ’ αυτή τη θέση μέχρι να γίνω 100, σάρκασε ο ίδιος ερωτηθείς χθες, αποφεύγοντας, ελισσόμενος, να πει τι θα κάνει.

«Το θέμα είναι να βρει έναν τρόπο να μεταφέρει την εξουσία έτσι ώστε να μην απειληθεί ούτε η δική του ασφάλεια ούτε εκείνη των αρκετών στενών συνεργατών του», λέει στον Γκάρντιαν ο αναλυτής του Κέντρου Κάρνεγκι της Μόσχας, Κονσταντίν Γκαάζε, και προσθέτει με νόημα «νομίζω πως θα του είναι πιο εύκολο να παραμείνει Πρόεδρος ισοβίως».

Ο συνάδελφός του στο Κάρνεγκι, Αντρέι Κολέσνικοφ, τονίζει μεν στο CNN ότι «δεν έχει αποφασίσει πώς θα κινηθεί μετά τις εκλογές, ούτε πώς θα οικοδομήσει έναν μηχανισμό διαδοχής», εκτιμά, όμως, ότι η κατάργηση του χρονικού περιορισμού της προεδρικής θητείας στην Κίνα είναι «κατά κάποιο τρόπο ένας οδικός χάρτης για τον Πούτιν».

Στο Πεκίνο, πλην όμως μιας άλλης εποχής, αναζητά και ο επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Russian International Affairs Council, Αντρέι Κορτούνοβ, τα επόμενα βήματα του Βλαντιμίρ Πούτιν, εκφράζοντας την άποψη ότι πιθανότατα θα θελήσει να γίνει ένας «Ρώσος Ντενγκ Σιάο Πινγκ, ένα πρόσωπο που θα εξακολουθήσει να έχει μεγάλη επιρροή δίχως ταυτοχρόνως να κατέχει το ύπατο αξίωμα της χώρας».

Η νέα γενιά

Τα τελευταία χρόνια, ο Πούτιν απομάκρυνε κάμποσους από την ‘παλιά φρουρά’ γύρω του. Όπως λέει ο Κολέσνικοφ «υπάρχει ζήτημα εμπιστοσύνης στο Κρεμλίνο. Πολλοί από τους φίλους του δεν είναι τόσο αξιόπιστοι [...] αυτά τα προβλήματα έχει μια πολυετής εξουσία. Όπως ο Στάλιν ήταν πολύ καχύποπτος για τους στενούς του φίλους μετά τον πόλεμο, έτσι [και ο Πούτιν] χρειάζεται την ανανέωση».

Για παράδειγμα, το 2016, απέπεμψε τον προσωπάρχη του, βετεράνο της KGB Σεργκέι Ιβάνοφ, αντικαθιστώντας τον με τον σχετικά άγνωστο σαραντάρη Αντόν Βάινο. Συνέχισε με τις αλλαγές προσώπων και τη χρονιά που πέρασε. «Όλοι αυτοί οι ‘Βάινο’, λοιπόν», σημειώνει στο CNN ο ανεξάρτητος πολιτικός σχολιαστής, Κονσταντίν φον Έγκερτ, «θεωρούν ότι έρχεται η δική τους ώρα να κυβερνήσουν [...] πιστεύουν ότι θα υπάρξει διαδοχή και πως ο Πούτιν θα παραδώσει τα ηνία της εξουσίας».

Δεν μένει παρά ν’ αποδειχτεί.

Τα επόμενα έξι χρόνια θα δείξουν...