29 Ιουνίου 2002: Η νύχτα που η «αστοχία» του Σάββα Ξηρού έβαλε τέλος στον «μύθο» της 17 Νοέμβρη

Μόνο που εκείνο το βράδυ του Σαββάτου μία έκρηξη θα έβαζε τέλος στη δράση της πιο πολυσυζητημένης τρομοκρατικής οργάνωσης στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα θα ήταν η αρχή του ξηλώματός της σε όλα τα επίπεδα.

Η κίνηση στο λιμάνι ήταν η συνήθης του Σαββατόβραδου και κανείς δεν υποψιάζεται αυτό που θα ακολουθήσει. Στις 22:45 ένας εκκωφαντικός θόρυβος σαρώνει το λιμάνι. Καπνοί βγαίνουν πίσω από τα εκδοτήρια της Hellas Flying Dolphins. Πυροσβεστικές και αστυνομικές δυνάμεις φτάνουν άμεσα στο σημείο. Βρίσκονται μπροστά σε έναν άνδρα περίπου 40 ετών, μέσα σε μια λίμνη αίματος, που έχει χάσει δάχτυλα των χεριών του από την έκρηξη, ενώ φαίνεται να είναι σοβαρά τραυματισμένος και στο κεφάλι. Μεταφέρεται αμέσως στο Τζάνειο Νοσοκομείο, όπου εκεί γίνεται γνωστή η ταυτότητά του. Πρόκειται για τον Σάββα Ξηρό, από τα πρωτοπαλίκαρα της 17 Νοέμβρη, βασικό στέλεχος του εκτελεστικού βραχίονα της οργάνωσης.

Όπως αποκαλύφθηκε τις επόμενες μέρες ο Ξηρός μαζί με τον Δημήτρη Κουφοντίνα, λαμβάνοντας όλες τις προφυλάξεις, πλησίασαν στα εκδοτήρια της ακτοπλοϊκής εταιρείας. Την ώρα που ο Σάββας Ξηρός ήταν έτοιμος να τοποθετήσει την ωρολογιακή βόμβα έσπασε το πλαστικό προστατευτικό τζάµι του ρολογιού που ήταν συνδεδεµένο µε τον εκρηκτικό µηχανισµό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γυρίσουν οι δείκτες και η βόμβα να πυροδοτηθεί στα χέρια του. Το ωστικό κύμα τον πέταξε αρκετά µέτρα µακριά, ενώ ο Δημήτρης Κουφοντίνας, καταλαβαίνοντας ότι κινδυνεύει να συλληφθεί αν μείνει για να βοηθήσει τον σύντροφό του εγκαταλείπει αμέσως το σημείο.

Αμέσως οι αστυνομικοί που έχουν φτάσει στον χώρο καταλαβαίνουν ότι η έκρηξη κρύβει πίσω της κάτι «μεγάλο». Ειδοποιείται η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, που βρίσκεται εκείνη τη μέρα στη Λάρισα.

Τα πρώτα ευρήματα είναι αποκαλυπτικά. Στο σημείο της έκρηξης οι αστυνομικοί εντοπίζουν έναν δεύτερο εκρηκτικό µηχανισµό και έναν σάκκο µε δύο χειροβοµβίδες και ένα 38άρι περίστροφο. Γρήγορα αποδεικνύεται ότι το 38αρι περίστροφο ήταν το όπλο του 23χρονου αστυφύλακα Χρήστου Μάτη, ο οποίος είχε δολοφονηθεί από την οργάνωση το 1984 και εκεί βεβαιώνονται ότι για πρώτη φορά έχουν στα χέρια τους ένα μέλος της 17 Νοέμβρη.

Δύο γιάφκες με όλη την ιστορία της οργάνωσης

Η κατάσταση της υγείας του Σάββα Ξηρού είναι εξαιρετικά σοβαρή. Μέσα στη νύχτα µεταφέρεται από το Τζάνειο στον Ευαγγελισµό για να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση που θα διαρκέσει πάνω από πέντε ώρες. Περισσότερο απ’ όλους οι αστυνομικοί εύχονται να τα καταφέρει για να δώσει πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην πλήρη εξάρθρωση της οργάνωσης. Σύντομα η αντιτρομοκρατική θα μάθει σε ποια διαμερίσματα αντιστοιχούν τα κλειδιά που βρέθηκαν πάνω στον Σάββα Ξηρό.

Αυτά τα κλειδιά άνοιξαν δύο διαμερίσματα- γιάφκες της 17 Νοέμβρη. Η μία στην οδό Πάτμου 84 στα Πατήσια και η άλλη στην οδό Δαμάρεως 73 στο Παγκράτι. Εκεί οι αστυνομικοί θα βρεθούν μπροστά σχεδόν σε όλο το οπλοστάσιο της οργάνωσης. Όπλα, μπαζούκας, γραφομηχανές, η σημαία με το κίτρινο αστέρι, που περιλαμβάνονταν στις φωτογραφίες που είχε στείλει κατά καιρούς η οργάνωση στις Μέσα Ενημέρωσης.

Η έρευνα ήταν συνεχής και πυρετώδης. Τα νέα στοιχεία οδηγούν σε όλο και περισσότερα μέλη της οργάνωσης που συλλαμβάνονται μέσα στον Ιούλιο. Ανάμεσά τους ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, που συλλαμβάνεται στους Λειψούς και θεωρείται ο «ιδεολογικός ηγέτης» της οργάνωσης. Πλην όμως από τα χέρια της Αστυνομία λείπει το σημαντικότερο ίσως πρόσωπο της οργάνωσης. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας που θεωρείται ηγετική φυσιογνωμία τόσο στο ιδεολογικό, όσο και στο επιχειρησιακό σκέλος. Θα πρέπει να περάσουν τρεις μήνες για να φτάσουμε στον Σεπτέμβριο του 2002, όταν ο Κουφοντίνας θα πάρει ένα ταξί, θα φτάσει έξω από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση στην Αλεξάνδρας, θα δώσει στον οδηγό 100 ευρώ, θα κατευθυνθεί στον φρούρο και θα του πει: «Είμαι ο Δημήτρης Κουφοντίνας και ήρθα να παραδοθώ».

Η πλέον διαβόητη τρομοκρατική οργάνωση στην ιστορία της χώρας είναι πλέον παρελθόν. Μαζί με τη δράση της μπαίνει τέλος και στις χιλιάδες εικασίες και σενάρια που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης και «έβλεπαν» πίσω από την οργάνωση Αμερικάνους, Ρώσους, πράκτορες, εμβληματικές μορφές της Αριστεράς, ακόμα και το ΠΑΣΟΚ. Ο «μύθος» της 17 Νοέμβρη και όσα ευφάναστα γράφτηκαν γι αυτήν διαλύθηκαν με την έκρηξη στα χέρια του Σάββα Ξηρού. Τα μέλη της οργάνωσης δεν έμοιαζαν ούτε με υπερανθρώπους, ούτε με κάποιες μυθικές προσωπικότητες. Αν εξαιρέσει μάλιστα κάποιος τους Κουφοντίνα και Γιωτόπουλο, οι υπόλοιποι είναι αμφίβολο αν θα μπορούσαν να οργανώσουν τόσο παράτολμα και θεαματικά χτυπήματα. Ένας από τους «μύθους» της μεταπολίτευσης είχε έρθει πλέον στα ανθρώπινα μέτρα και η υπόθεση «τρομοκρατία» δεν θα είχε ποτέ πια ούτε την ένταση, ούτε το ενδιαφέρον και τις συζητήσεις που προκαλούσε κάποτε.