Χριστουγεννιάτικη Οδύσσεια στις Άλπεις - Οι Αφγανοί πρόσφυγες διασχίζουν τα βουνά με τα πόδια

Το 218 π.Κ.Χ. ο περίφημος βασιλιάς της Καρχηδόνας Ανίβας ξεκίνησε να κάνει το ακατόρθωτο: Με μια στρατιά 50.000 ανδρών, 9.000 άλογα και 37 ελέφαντες προσπάθησε να διασχίσει τις Άλπεις για να επιτεθεί στη Ρώμη από το βορρά.

Ο Ανίβας στην πορεία θανάτου αυτή, έχασε το μισό του στράτευμα και συνεπακολούθως τον πόλεμο. Οι Άλπεις έχουν αλλάξει αρκετά από τότε, έχουν χαρτογραφηθεί και έχουν εν πολλοίς κατοικηθεί, παραμένουν όμως στο μεγαλύτερο μέρος τους μια terra incognita για τον απλό ταξιδιώτη και ένα μέρος σχεδόν αδύνατο να διασχίσει κανείς με τα πόδια.

Εκτός αν είναι απελπισμένος.

Πεζοπορία, βάρκες και βουνά: Το σύγχρονο δέκαθλο της επιβίωσης

Όπως ο Αλί Ρετζάιε, πρόσφυγας από το Αφγανιστάν που απέδρασε από τη χώρα μετά τη σφαγή στο αεροδρόμιο της Καμπούλ. Ο Ρετζάιε ήθελε να πάρει ένα αεροπλάνο, όπως πολλοί συμπατριώτες του, προκειμένου να διαφύγει από τους Ταλιμπάν και τη δολοφονική δυσπιστία τους προς τη μορφωμένη μεσαία τάξη της χώρας, ιδιαίτερα δε προς όσους εργάζονται για ξένους.

Ο 27χρονος Ρετζάιε δεν κατάφερε να φτάσει εγκαίρως στο αεροδρόμιο και όπως χιλιάδες συμπατριώτες του, αναζήτησε άλλον δρόμο για την Ευρώπη και την ασφάλεια.

Αποφάσισε να ταξιδέψει ως την Ευρώπη με τα πόδια.

Τρεις μήνες αργότερα κι αφού έχει διασχίσει πέντε χώρες, βρίσκεται στις γαλλο-ιταλικές Άλπεις, τις οποίες διασχίζει μέσα στο χειμώνα με τα πόδια.

Η μαζική έξοδος των Αφγανών που τόσο φοβόταν η Ευρώπη, παρέμεινε φόβος τελικά και αν παρακολουθήσει κανείς γοια λίγο τον Ρετζάιε και τους συνοδοιπόρους του καταλαβαίνει εύκολα το γιατί: Ελάχιστοι μπορούν να κάνουν αυτό το ταξίδι και να επιζήσουν για να πουν την ιστορία.

Οι Αφγανοί προχωρούν πολύ προσεκτικά. Μπροστά τους είναι τα σύνορα της Γαλλίας, τα οποία φυλλάσσονται 24 ώρες το 24ωρο από ένοπλους αστυνομικούς, εξοπλισμένους με θερμικά κυάλια, που «πιάνουν» την παραμικρή κίνηση στο σκοτάδι. Μαζί με τον Ρετζάιε ταξιδεύει ένας ακόμη Αφγανός ο οποίος τραυματίστηκε σε επίθεση αυτοκτονίας και τότε ήταν που αποφάσισε να φύγει από το Αφγανιστάν.

Κάθε λίγο, η μικρή ομάδα σταματά και ακούει προσεκτικά για θορύβους στο παγωμένο βουνό, ή για να συμβουλευτούν το χάρτη πριν πέσει η μπαταρία στο κινητό τους. Τρώμε κρουασάν που προμηθεύτηκαν στο χωριό Κλαβιέρε στην Ιταλία. Αν τους πιάσουν οι Γάλλοι, θα τους στείλουν πίσω στην Ιταλία και πάλι από την αρχή.

Το ταξίδι ξεκίνησε από το Ιράν με στόχο φυσικά την Ευρώπη. Το 2021 οι Αφγανοί που ζητούν άσυλο ξεπέρασαν σε αριθμό τους Σύρους. Οι αρμόδιες αρχές της Ε.Ε αναφέρουν ότι μόνο τον περασμένο Νοέμβριο έλαβαν 80.000 αιτήσεις για άσυλο, το οποίο είναι 96% περισσότεροι Αφγανοί από τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι.

Ο Ρετζάιε είναι από την πόλη Χεράτ στο δυτικό Αφγανιστάν και είπε στους δημοσιογράφους Τζον Λέστερ και Ντάνιελ Κόουλ του Associated Press ότι εργαζόταν για διεθνείς οργανισμους παροχής βοήθειας. Αυτό, πιστεύει με βεβαιότητα, θα ήταν η θανατική του καταδίκη εάν έμενε στη χώρα.

Πήρε τις οικονομίες του, δανείστηκε χρήματα και άφησε πίσω την άνετη ζωή του. Πέρασε παό το Ιράν, την Τουρκία, με βάρκα στην Ελλάδα, από εκεί με τα πόδια στην άλλη άκρη της χώρας, ξανά βάρκα για την Ιταλία και τώρα προς τα σύνορα της Γαλλίας.

«Άλλοι κατεβαίνουν χαρούμενοι και άλλοι ανεβαίνουν στενοχωρημένοι»

Ο ίδιος πιστεύει ότι η διάβαση των συνόρων θα είναι εύκολη υπόθεση· αναλογικά με τα όσα έχει περάσει ως τώρα βέβαια.

Κάποιες φορές συναντά σκιέρ που περνάνε από δίπλα του χωρίς να του δίνουν σημασία και χωρίς να ανησυχούν για τις περιπολίες των Γάλλων.

«Κάποιοι άνθρωποι κατεβαίνουν την πλαγιά ευτυχισμένοι. Κάποιοι άλλοι την ανεβαίνουν στενοχωρημένοι», λέει, βάζοντας σε λόγια το εντυπωσιακό κοντράστ.

Ανακαλύπτοντας περάσματα και μονοπάτια στα βουνά, ο Ρετζάιε και οι συνοδοιπόροι του δίνουν ελπίδα και σε όσους θα ακολουθήσουν. Στέλνουν πίσω στο Αφγανιστάν κάθε είδους πληροφορία, χάρτες και επαφές.

Ο ίδιος θέλει να πάει στη γαλλική πόλη Μπριανκόν. Δύο φίλοι του, 16χρονα ξαδέλφια, πέρασαν από την πόλη πριν από μερικές ώρες. Τους έπιασαν στα σύνορα αλλά τους επέτρεψαν να συνεχίσουν στη Γαλλία επειδή είναι ανήλικοι. Επτά ενήλικοι Αφγανοί που ήταν μαζί τους, αναγκάστηκαν να επιστρέψουν.

Ένας από τους δύο 16χρονους, ο Σαγιέντ είδε την οικογένειά του να καταστρέφεται από τους Ταλιμπάν. Ο πατέρας του και ο μεγαλύτερος αδελφός του ήταν αστυνομικοί. Πλέον κρύβονται στο Πακιστάν. Η μητέρα του δεν μπορούσε να εργαστεί, ως γυναίκα, κι έτσι έμειναν χωρίς εισόδημα. Έφυγαν κι αυτοί.

Ο Σαγιέντ θέλει να πάει στη Γερμανία, στο Ντόρτμουντ. «Μ' αρέσει η ποδοσφαιρική τους ομάδα», λέει.

Όσοι τα κατάφεραν δεν σκοπεύουν να επιστρέψουν ποτέ: «Έχω διασχίσει τόσα βουνά, που το μόνο που θέλω πλέον είναι να φτιάξω τη ζωή μου», λέει ο 26χρονος Αμπντούλ Αλμαζάι. Τον έδιωξαν από τα γαλλικά σύνορα, αλλά θα προσπαθήσει πάλι. Και πάλι, αν χρειαστεί.

Οι Ανθρωπιστικές Οργανώσεις στην Ιταλία ανησυχούν ότι οι Σφγανοί, συνηθισμένοι στα βουνά όπως είναι κατά κανόνα, παίρνουν πολλά ρίσκα. Τους εξοπλίζουν με ζεστά ρούχα και μπότες για το πέρασμα.

Οι περισσότεροι δεν τα καταφέρνουν με την πρώτη. Ο Ρετζάιε τα κατάφερε και μόλις έφτασε στην Μπριανκόν έστειλε ένα βίντεο στη μητέρα του και τον αδελφό του στο Ιράν.

Τελικός του προορισμός είναι η Γερμανία. Νοσταλγεί, όμως, την πατρίδα του: «Είχα δουλειά, αυτοκίνητο, ένα ωραίο σπίτι», λέει.

«Είχα μια καλή ζωή».