Αυτή είναι η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης

Σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, η ανάγκη της συνταγματικής αναθεώρησης διαπιστώνεται με απόφαση της Βουλής -τουλάχιστον 151 βουλευτές- ύστερα από πρόταση τουλάχιστον 50 βουλευτών, σηματοδοτώντας την έναρξη της διαδικασίας.

Στην πρώτη φάση λοιπόν, αποφασίζεται ποιες διατάξεις θα αναθεωρηθούν και απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων της Βουλής. Συγκεκριμένα απαιτούνται δύο ψηφοφορίες που θα συγκεντρώσουν τη συναίνεση των 180 βουλευτών, που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα. Ωστόσο στην πρώτη αυτή φάση της συνταγματικής αναθεώρησης, δεν αποτελεί προϋπόθεση η πλειοψηφία των 180 να έχει καταλήξει στο οριστικό περιεχόμενο των νέων διατάξεων.

Η παρούσα Βουλή με την πλειοψηφία των 180 υποχρεώνει την επόμενη Βουλή, που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές, να είναι αναθεωρητική και να αλλάξει συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος. Η επόμενη Βουλή ωστόσο δεν μπορεί να προσθέσει στις υπό αναθεώρηση διατάξεις και άλλες.

Αν η Βουλή με την παρούσα σύνθεσή της αποφασίσει, ο πρόεδρος της επόμενης Βουλής στην αρχή της πρώτης συνόδου συνιστά Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος, προκειμένου να επεξεργαστεί το περιεχόμενο των αναθεωρητέων διατάξεων όπως αυτές είχαν καθοριστεί στην αμέσως προηγούμενη φάση της διαδικασίας.

Στη δεύτερη φάση της αναθεωρητικής διαδικασίας, η επόμενη καλείται να αποφασίσει το οριστικό περιεχόμενο των υπό αναθεώρηση διατάξεων με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών της, εφόσον η ανάγκη αναθεώρησης είχε αποφασιστεί με αυξημένη πλειοψηφία των τριών πέμπτων.

Για τις διατάξεις που θα χαρακτηριστούν ως αναθεωρητέες με 180 ψήφους στην παρούσα Βουλή, η αναθεώρηση στην επόμενη Βουλή μπορεί να γίνει με πλειοψηφία 151 ψήφων. Στην αντίστροφη περίπτωση, αν δηλαδή η παρούσα Βουλή έχει την πλειοψηφία των 151, η επόμενη χρειάζεται την πλειοψηφία των τριών πέμπτων – τουλάχιστον 180.

Στο Σύνταγμα υπάρχει σαφής αναφορά ότι «δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης». Δεδομένου ότι η τελευταία αναθεώρηση έγινε το 2008, η Βουλή με τη σημερινή σύνθεσή της μπορεί να δρομολογήσει τις διαδικασίες.

Οι διατάξεις που δεν υπόκεινται σε αναθεώρηση είναι εκείνες που καθορίζουν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος, ως Προεδρευόμενης Kοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, καθώς και οι διατάξεις:

Άρθρο 2: (Πρωταρχικές υποχρεώσεις της πολιτείας)

1. O σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας.

Άρθρο 4: (Ισότητα των Ελλήνων)

1. Oι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.
4. Mόνο Έλληνες πολίτες είναι δεκτοί σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες, εκτός από τις εξαιρέσεις που εισάγονται με ειδικούς νόμους.
7. Tίτλοι ευγένειας ή διάκρισης ούτε απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται σε Έλληνες πολίτες.

Άρθρο 5: (Ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, προσωπική ελευθερία)

1. Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.
3. H προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστη. Kανένας δεν καταδιώκεται, ούτε συλλαμβάνεται, ούτε φυλακίζεται, ούτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο περιορίζεται, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 13: (Θρησκευτική Ελευθερία)

1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.

Άρθρο 26: (Διάκριση των εξουσιών)

1. H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Bουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
2. H εκτελεστική λειτουργία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση.
3. H δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια• οι αποφάσεις τους εκτελούνται στο όνομα του ελληνικού λαού.