Η άνοδος της ακροδεξιάς φέρνει πολιτικό «χειμώνα» στην Ευρώπη

Η άνοδος της Λεπέν και της ακροδεξιάς στη Γαλλία αποτελεί έναν ακόμη ενδιάμεσο κρίκο της περιόδου που διανύουμε. Αναμφίβολα, οι επιθέσεις του ISIS και το προσφυγικό τσουνάμι που χτυπάει την Ευρώπη – και για το οποίο μάλλον ανήμπορη φαίνεται παρά αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει – είναι δύο από τις αιτίες της ανόδου της μισαλλοδοξίας.

Υπάρχει ένας ακόμη λόγος που ωθεί το φασισμό στο προσκήνιο, παρά τα κοινωνικά αντισώματα που υπάρχουν εναντίον του. Η αλλαγή του επικοινωνιακού παραδείγματος, έτσι όπως συντελείται την τελευταία δεκαετία, έχει ισχυροποιήσει το φανατικό λόγο, ωθώντας τις μετριοπαθείς απόψεις και τους εκφραστές της στο περιθώριο. Η δημόσια σφαίρα, πλέον, καθορίζεται σε έναν βαθμό από τα κοινωνικά δίκτυα κι εκεί οι πολιτικοί που σχετίζονται ή εκφράζουν απόψεις με μετριοπάθεια και, ενίοτε, με νηφαλιότητα, γίνονται βορά στα απανταχού trolls και τους «ισοπεδωτικούς» σχολιαστές. Η επιθετικότητα κυριαρχεί καθώς η εγκράτεια, λόγω των μηχανισμών προβολής που έχουν δημιουργηθεί αλλά και από τη φύση της, παραμένει στην αφάνεια. Παράλληλα, τα παραδοσιακά κόμματα της εξουσίας δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν το όπλο του λαϊκισμού και να μην βρίσκονται διαρκώς σε αντίφαση λόγων και έργων.

Εκείνοι που κυριαρχούν και παράγουν περιεχόμενο ανεπηρέαστοι από τα εκάστοτε επιχειρήματα της αντιπαράθεσης είναι οι εκφραστές των άκρων. Είναι οξύμωρο, ιδιαίτερα στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες, να υποχωρούν στο σύνολό τους οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις και να αναδεικνύονται εκείνες που μερικές δεκαετίες πριν, ήταν στιγματισμένες. Στα διαδικτυακά φόρα και στα κοινωνικά δίκτυα, οι προσδοκίες για ανανέωση των δημοκρατικών διαδικασιών μέσα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες πνίγηκαν μέσα στους μηχανισμούς προπαγάνδας και επιθετικής ρητορικής, αφήνοντας μόνο κάποια εξέχοντα παραδείγματα να παίζουν το ρόλο των εξαιρέσεων.

Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε στο μέσο μίας διαδικασίας και η ολοκλήρωσή της μπορεί να φέρει ένα διαφορετικό σκηνικό επικοινωνίας και συμμετοχής στα πολιτικά δρώμενα. Εντούτοις, τα γεγονότα που παρακολουθούμε έχουν τη δική τους δυναμική και μπορεί να είναι ωθήσουν βιαία τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο σε ένα σκοτεινό και απρόβλεπτο μέλλον.