Το επόμενο μεγάλο κοινωνικό δίλημμα που φέρνουν τα ρομπότ

Εντούτοις, αποτελεί στρουθακαμηλισμό, καθώς το επόμενο μεγάλο κοινωνικό δίλημμα ξεκινάει από την επέλαση των έξυπνων ρομπότ, τα οποία αναμένεται σε πρώτη φάση να καταλάβουν στο άμεσο μέλλον ένα μεγάλο μέρος των σημερινών θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη σχετική έρευνα, την οποία έκανε η McKinsey & Co., το 45% των σημερινών θέσεων εργασίας θα εξαφανιστούν τα επόμενα 20 χρόνια. Κι όλα αυτά θα συμβούν πριν ακόμη λήξουν τα μνημονιακά ομόλογα, το 2060. Άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο πλαίσιο της Web Summit, το Νοέμβριο του 2016, στη Λισαβόνα, ανέφερε ότι αναλυτές και ειδικοί της τεχνολογίας, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%, θεωρούσαν ότι οι κυβερνήσεις είναι ανέτοιμες για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Δεδομένα, η απάντηση στα τεχνολογικά άλματα του παρόντος και του μέλλοντος δεν θα μπορούσε να είναι ένας νεολουδισμός του τύπου, «βάλτε τέλος στην επέλαση των ρομπότ πριν εξολοθρεύσουν το ανθρώπινο είδος». Κι αυτό για δύο λόγους: πρώτον, γιατί είναι ένα διαφορετικό ζήτημα το αν και το πότε και το πώς η τεχνητή νοημοσύνη θα φτάσει στο σημείο-μηδέν του σκεπτόμενου όντος και θα μπορέσει να δηλώσει «cogito ergo sum». Είναι ένα άλλο ζήτημα για μία άλλη συζήτηση. Δεύτερον και βασικότερο επιχείρημα είναι ότι η βιομηχανική αυτοματοποίηση, η ευφυΐα των μηχανών, θα δώσει τεράστια ώθηση στις εθνικές οικονομίες που θα μπορέσουν να αναπτυχθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Θα δημιουργηθούν, ως παράπλευρη ωφέλεια, νέες θέσεις εργασίες και για τις οποίες θα απαιτούνται νέες δεξιότητες. Όσες χώρες μείνουν πίσω, θα ανήκουν, πιθανώς, σε έναν άλλο κόσμο.

Το κυρίαρχο, όμως δίλημμα, δεν είναι ποιες χώρες θα ωφεληθούν από τις εξελίξεις και ποιες όχι. Είναι πώς θα αναπληρωθούν οι εκατομμύρια θέσεις εργασίας που θα εξαφανιστούν και πώς θα βιοποριστούν οι εργαζόμενοι και οι οικογένειες που θα μείνουν χωρίς εισοδήματα. Οι σημερινές κοινωνικές δομές, σε χώρες όπως η Ελλάδα αλλά και άλλες, δεν είναι αρκετές για να υποστηρίξουν με επάρκεια και αξιοπρέπεια τους ήδη υπάρχοντες ανέργους, πολύ περισσότερο όχι αυτούς που θα χάσουν τις δουλειές τους στο άμεσο μέλλον.

Αναμφίβολα, λοιπόν, απαιτείται σήμερα κιόλας το κράτος να επανασχεδιάσει τις δομές στήριξης των ανέργων με βάση τα νέα δεδομένα και, ενδεχομένως, να αναζητήσει τις απαραίτητες πηγές εσόδων που θα του επιτρέψουν να προχωρήσει στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Σε πολλές χώρες έχει ξεκινήσει ο διάλογος για αυτό. Η Ελβετία σε δημοψήφισμά της το 2016 το απέρριψε, ενώ η Φιλανδία το ξεκίνησε πειραματικά από τις αρχές του έτους με σκοπό να το επεκτείνει στο σύνολο του πληθυσμού από το 2018. Σύμφωνα με την φιλανδική κυβέρνηση, οι 2.000 πολίτες που συμμετέχουν στο πειραματικό στάδιο θα λαμβάνουν 560 ευρώ το μήνα, χωρίς φορολογικές επιβαρύνσεις, μέχρι να αποκτήσουν άλλα εισοδήματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει σε αντίστοιχο πρόσφατο άρθρο του ο Ελληνοαμερικανός οραματιστής, επιχειρηματίας και ιδρυτής του X Prize Foundation, Πήτερ Διαμαντής, σήμερα υπάρχουν 700.000.000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Brookings, 80 δισεκατομμύρια δολάρια απευθείας σε αυτούς τους ανθρώπους θα ήταν αρκετά για να αλλάξουν τις συνθήκες της ζωής τους. Αυτό που πρέπει, λοιπόν, να αναζητηθεί είναι η εξίσωση διαμοίρασης στην κοινωνία του κέρδους από την άφιξη των μεταλλικών εργαζομένων.

Το 77% των Ελβετών που είπε όχι στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και γύρισε την πλάτη σε όσους το χρειάζονται καταδεικνύει τις δυσκολίες που εμπεριέχονται σε αυτόν τον διάλογο. Αποτελεί, όμως, μονόδρομο στην αναζήτηση λύσης στον νέο κόσμο της συνύπαρξης ανθρώπων και ρομπότ.

Διαβάστε ακόμη:
Ρομπότ βοηθά ανθρώπους με αναπηρίες
Πότε θα αναλάβουν τα ρομπότ όλες τις εργασίες του ανθρώπους
Ρομπότ φτιάχνει σπίτι σε 14 ώρες