Οι 3 προϋποθέσεις για να ερθει η ανάπτυξη

Για να έρθει η ανάπτυξη θα πρέπει η χώρα μας να κάνει άλματα προς τα εμπρός τους επόμενους μήνες και να διορθώσει χρόνιες παθογένειες και στρεβλώσεις. Έχει να αντιμετωπίσει 3 μεγάλες προσκλήσεις και μόνο αν καταφέρει να τις υπερκεράσει θα μπορεί να κοιτάζει το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Πιο αναλυτικά:

1. Να κλείσει η 2η αξιολόγηση. Για τους εξής λόγους:

- Στα προαπαιτούμενα δεν περιλαμβάνονται δημοσιονομικά μέτρα, αλλά μόνο δομικές αλλαγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι στη σωστή κατεύθυνση, όπως η εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, η αξιολόγηση και η μόνιμη κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων, η καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, η μηχανοργάνωση στη δικαιοσύνη, η εξωδικαστική διευθέτηση των κόκκινων δανείων κτλ

- Πιθανώς να ανοίξει πιο γρήγορα η συζήτηση για το χρέος. Ας σημειωθεί ότι τα οφέλη από μια αναδιάρθρωση του δανεισμού είναι μελλοντικά, όμως η ενδεχόμενη αλλαγή του κλίματος και της ψυχολογίας θα παίξει θετικό ρόλο

- Θα αυξηθούν οι πιθανότητες η Ελλάδα να ενταχθεί στο πρόγραμμα ρευστότητας του κ Ντράγκι, το οποίο θα διοχετεύσει άμεσα ή έμμεσα την αγορά με φρέσκο χρήμα

- Θα χαλαρώσουν περαιτέρω τα capital controls των τραπεζών

2. Να λυθεί το μεγάλο πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Αφενός θα ανασάνουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά και αφετέρου θα μπορέσουν οι τράπεζες να χρηματοδοτήσουν την οικονομία. Προτείνεται:

- Η δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού από τις 4 τράπεζες για την αντιμετώπιση των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, στα πρότυπα της επιτυχούς διάσωσης του Μαρινόπουλου

- Ο διαχωρισμός των επιχειρήσεων σε βιώσιμες και μη βιώσιμες. Όσες κριθούν βιώσιμες προχωρούν με γενναία αναδιάρθρωση του δανεισμού και ευκολίες πληρωμής. Όσες κριθούν μη βιώσιμες εκκαθαρίζονται με βάση τον υπό διαβούλευση αναθεωρημένο πτωχευτικό κώδικα που δίνει δεύτερη ευκαιρία στους αποτυχόντες.

- Το πλαίσιο εξωδικαστικού διακανονισμού χρεών με σύσταση ειδικών επιτροπών για την ταχύτερη διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις. Ελάφρυνση από το κομμάτι του χρέους που δεν έχει εμπράγματη εξασφάλιση και διευκόλυνση του οφειλέτη για την αποπληρωμή του υπόλοιπου δανείου

- Η μέθοδος του διαχωρισμού και κατόπιν της μείωσης χρέους (“split and forgiveness”) για τα κόκκινα στεγαστικά. Το δάνειο χωρίζεται σε δύο μέρη: Το πρώτο μέρος είναι ίσο με την εμπορική αξία του ακινήτου και με βάση αυτό το ποσό αναπροσαρμόζεται η νέα μειωμένη δόση. Το υπόλοιπο ποσό του δανείου παγώνει για μακρά χρονική διάρκεια, έστω 10 χρόνια. Αν εντός αυτής της περιόδου δεν έχουν αποκατασταθεί οι αξίες των ακινήτων, η τράπεζα θα προχωρά σε διαγραφή του.

3. Να γίνει πιο φιλικό το οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον

- Να μειωθούν σταδιακά οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι που γονατίζουν τις επιχειρήσεις και αυξάνουν το καλάθι της νοικοκυράς. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με εξοικονόμηση της σπατάλης στο δημόσιο: με ενοποίηση των κατακερματισμένων οργανισμών, πλήρης εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος προμηθειών, δραστική μείωση αποσπασμένων – μετακλητών υπαλλήλων, μεταφορά υπηρεσιών σε ιδιόκτητα κτίρια του δημοσίου κτλ

- Να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίες υποσκάπτουν τα ταμεία, αφού προκαλούν κύμα ληξιπρόθεσμων οφειλών και αύξηση της ανεργίας

- Να αμβλυνθεί η γραφειοκρατία, πχ με υπηρεσία μιας στάσης για το άνοιγμα νέων επιχειρήσεων, με ΚΕΠ για την εξυπηρέτηση εταιρειών, με μείωση του χρόνου αξιολόγησης των επενδυτικών πλάνων που υπάγονται στον αναπτυξιακό νόμο κτλ

- Να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας

- Να υπάρξει σταθερότητα και συνέχεια στις πολιτικές που εφαρμόζει το κράτος

Μόνο με σκληρή δουλειά, και ξεκάθαρο σχέδιο θα επιτευχθεί η οικονομική ανάκαμψη. Δε χωρούν κωλυσιεργίες, ιδεοληψίες και μικροκομματικές λογικές.

Δημήτρης Γκιόκας,

Οικονομολόγος, μέλος της Δημοκρατικής Ευθύνης