Ψηφιακή Ενιαία Αγορά και Ελληνική γλώσσα
Η Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, μια από τις δέκα προτεραιότητες της Επιτροπής Γιούνκερ έχει τρεις στόχους. Πρώτον, να εξασφαλίσει καλύτερη διαδικτυακή πρόσβαση σε ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες. Δηλαδή, να μετατραπεί ο ψηφιακός κόσμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μιαν αγορά χωρίς εμπόδια όπου οι αγορές και οι πωλήσεις θα γίνονται σε ένα περιβάλλον με όρους ισότιμου ανταγωνισμού.
Δεύτερον, να δημιουργήσει ένα ρυθμιστικό περιβάλλον στο οποίο να μπορούν να αναπτυχθούν τα ψηφιακά δίκτυα και οι συναφείς υπηρεσίες. Μάλιστα, οι κανόνες πρέπει να συμβαδίζουν με τον ρυθμό της τεχνολογικής προόδου και να υποστηρίζουν την ανάπτυξη των υποδομών.
Και τρίτον, να εξασφαλιστεί ότι η οικονομία, η βιομηχανία και η απασχόληση στην Ευρώπη θα επωφεληθούν πλήρως από τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η ψηφιοποίηση. Ώστε η ψηφιακή πρόοδος να αποτελέσει κινητήρια δύναμη ανάπτυξης.
Πως θα επιτευχθούν οι στόχοι της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς. Η Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει ή έχει προγραμματίσει μια σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες και άλλες δράσεις. Για παράδειγμα στον τομέα της Πρόσβασης θα πρέπει να διευκολυνθεί το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα καλύτερη προστασία των καταναλωτών. Κι αυτό γιατί ενώ οι 3 στους 4 ευρωπαίοι χρησιμοποιούν καθημερινά το διαδίκτυο, μόνο το 15% από αυτούς πραγματοποιούν διαδικτυακές αγορές από άλλο κράτος μέλος. Επιπλέον μόνο το 7% των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων πραγματοποιούν διασυνοριακές διαδικτυακές πωλήσεις.
Παράλληλα, οι διαδικτυακές παραγγελίες θα πρέπει με κάποιον τρόπο να παραδοθούν στους παραλήπτες. Όμως το 62% των εταιρειών αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος και ανεπάρκειες στην διασυνοριακή παράδοση δεμάτων. Γι’ αυτό και στόχος της Επιτροπής είναι να εξασφαλίσει αποτελεσματικότερη και φθηνότερη παράδοση των δεμάτων.
Επιπλέον, όσοι έχουν δοκιμάσει να παραγγείλουν από το εξωτερικό βιβλία ή φάρμακα, να δουν μια εκπομπή ή να πληρώσουν με ελληνική πιστωτική κάρτα, συχνά αντιμετωπίζουν άρνηση πρόσβασης επειδή είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα. Πρόκειται για το φαινόμενο του γεωγραφικού αποκλεισμού που δημιουργεί δυσαρέσκειες στους καταναλωτές και προκαλεί κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς. Πρόκειται για ένα εμπόδιο που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Άλλος τομέας που πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να εξευρωπαϊστεί είναι ο τομέας της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι περιορισμοί στην διασυνοριακή πρόσβαση σε προστατευμένο υλικό δημιουργούν αδικαιολόγητους φραγμούς που εμποδίζουν την δημιουργικότητα, την έρευνα και την καινοτομία. Στόχος είναι ένα σαφές πανευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο. Προβλέπεται επίσης αναθεώρηση της οδηγίας για τις ραδιοτηλεοπτικές δορυφορικές και καλωδιακές μεταδόσεις με στόχο να ενισχυθεί η διασυνοριακή πρόσβαση στις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές όλων των κρατών μελών.
Στον τομέα της βελτίωσης του κανονιστικού περιβάλλοντος, η Επιτροπή προβλέπει κατ' αρχάς αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου για τις τηλεπικοινωνίες προκειμένου α) να εξασφαλίσει καλύτερο συντονισμό της κατανομής του φάσματος, β) να δημιουργήσει κίνητρα για επενδύσεις σε ευρυζωνικά δίκτυα υψηλών ταχυτήτων, και γ) να εφαρμόσει καλύτερα τους κανόνες του ανταγωνισμού. Προβλέπει επίσης αναθεώρηση της οδηγίας για τα οπτικοακουστικά μέσα με ιδιαίτερη έμφαση στην καλύτερη προβολή των ευρωπαϊκών έργων, στην απαγόρευση της ρητορικής μίσους και στην καλύτερη προστασία των ανηλίκων.
Οι διαδικτυακές πλατφόρμες και ο ρόλος τους θα αναλυθούν ενδελεχώς με δεδομένο τον ιδιαίτερο ρόλο τους στην αγορά. Πρόκειται για πλατφόρμες προώθησης διαφημίσεων, πλατφόρμες πωλήσεων, μηχανές διερεύνησης, κοινωνικά δίκτυα, συστήματα διανομής εφαρμογών και δημιουργικού περιεχομένου, συστήματα επικοινωνίας, συστήματα πληρωμών ... Επίσης στον τομέα της ενίσχυσης της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας των ψηφιακών υπηρεσιών έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή οι κανόνες για την προστασία των δεδομένων και προβλέπεται η αναθεώρηση της οδηγίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Τέλος, η Επιτροπή συνομολόγησε εταιρική σχέση για την κυβερνοασφάλεια με τον κλάδο ώστε να ενισχυθεί η συνεργασία σε θέματα έρευνας και καινοτομίας για την δημιουργία λύσεων ασφάλειας σε τομείς όπως η ενέργεια, η υγεία, οι μεταφορές και ο χρηματοπιστωτικός τομέας.
Η ευρωπαϊκή οικονομία και κοινωνία θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν πλήρως τις προόδους στον ψηφιακό τομέα. Αυτό είναι απολύτως αναγκαίο αφού το 47% των Ευρωπαίων δεν διαθέτει ψηφιακές δεξιότητες ενώ στο εγγύς μέλλον το 90% των θέσεων εργασίας θα απαιτούν σε κάποιο βαθμό ψηφιακές δεξιότητες. Σε αυτόν το τομέα η Επιτροπή προβλέπει κατ' αρχάς θέσπιση της ελεύθερης ροής δεδομένων στην Ένωση και τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Υπολογιστικού Νέφους καθώς και τον καθορισμό προτεραιοτήτων για τη θέσπιση προτύπων και προδιαγραφών διαλειτουργικότητας σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, οι μεταφορές, ο σχεδιασμός και η ενέργεια. Προβλέπεται επίσης υποστήριξη μιας ψηφιακής κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς – λόγω γλώσσας, αναπηρίας, γεωγραφικής θέσης ή ελλιπών προσόντων. Τέλος, προβλέπεται η διασύνδεση των μητρώων επιχειρήσεων έτσι ώστε πολίτες και επιχειρήσεις να εισάγουν τα στοιχεία που χρειάζονται οι δημόσιες διοικήσεις άπαξ! Από αυτό και μόνο το μέτρο εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν 5 δισ. ευρώ ετησίως.
Ο ρόλος των γλωσσικών επαγγελμάτων. Μια σημαντική διάσταση της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς είναι και η γλωσσική αφού οι πολίτες κάθε χώρας θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στα προϊόντα και τις υπηρεσίες στη γλώσσα τους. Η μετάφραση των νομοθετικών κειμένων που αφορούν όλες τις παραπάνω πρωτοβουλίες απαιτεί τη χρήση σωστής ορολογίας σε πληθώρα τομέων της τεχνολογίας και του δικαίου, όπου συχνά εμφανίζονται νέες έννοιες και όροι που δεν έχουν αποδοθεί ακόμη στα ελληνικά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δημιουργήσει το Ελληνικό Δίκτυο Ορολογίας που επιτρέπει στους μεταφραστές να έλθουν σε επαφή με εμπειρογνώμονες για να αποδώσουν σωστά τους καινοφανείς όρους, οι οποίοι στη συνέχεια θα καθιερωθούν επίσημα στη γλώσσα μας.
Η αλληλεπίδραση πωλητών και πελατών θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση στη γλώσσα του πελάτη – δηλαδή, στην περίπτωση της Ελλάδας στα ελληνικά. Αυτό σημαίνει ότι οι όροι πώλησης, οι οδηγίες, τα ενδεχόμενα παράπονα, οι επιστροφές και οι καταγγελίες θα πρέπει να διατίθενται σε πολλές γλώσσες. Σε αυτό θα συμβάλλει και η χρήση της τεχνολογίας με την βελτίωση της αυτόματης μετάφρασης των κατά μεγάλο μέρος τυποποιημένων αυτών κειμένων – αλλά θα πρέπει τα σχετικά συστήματα να τροφοδοτηθούν με ελεγμένες μεταφράσεις σε σωστά ελληνικά.
Τα οπτικοακουστικά προϊόντα που προσφέρονται σε κάθε εθνική αγορά θα πρέπει να υποστηρίζονται στη γλώσσα της εν λόγω αγοράς (υποτιτλισμός, μεταγλώττιση) για τους χρήστες που δεν γνωρίζουν την ξένη γλώσσα αλλά και για τα άτομα με αναπηρία. Αυτό αποτελεί επίσης σημαντική πρόκληση για την ελληνική γλώσσα για την οποία θα πρέπει να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε τα εργαλεία που διατίθενται ήδη να βελτιωθούν και να αναβαθμιστούν.
Παράλληλα, οι καταναλωτές θα πρέπει να εκπαιδευτούν κατάλληλα για να μπορούν να αξιολογούν τα προσφερόμενα προϊόντα αλλά και γενικότερα να μπορούν να κατανοούν τις παγίδες και τις ευκαιρίες που προφέρει το νέο περιβάλλον εργασίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτό ισχύει επίσης και για τους νέους οι οποίοι θα πρέπει να αποκτήσουν τις γλωσσικές και ψηφιακές δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να αναπτύξουν τις ικανότητές τους προκειμένου να εξασφαλίσουν επικερδή εργασία. Αυτό σημαίνει ότι τα προγράμματα σπουδών σε όλα τα επίπεδα θα πρέπει να προσαρμοστούν αναλόγως στις νέες απαιτήσεις.
Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να καταβληθεί για να βελτιωθούν τα εργαλεία υποστήριξης των ελληνικών στα διάφορα περιβάλλοντα πληροφορικής (προσωπικούς υπολογιστές, ταμπλέτες, έξυπνα κινητά τηλέφωνα, διαδίκτυο των πραγμάτων) προκειμένου η εργασία, η επικοινωνία και η διασκέδαση να εξασφαλίζονται σε ένα σωστό γλωσσικό περιβάλλον.
Το Συνέδριο «Γλωσσικά επαγγέλματα και Ψηφιακή Ενιαία Αγορά». Όλα τα παραπάνω θέματα θα αναπτυχθούν και θα συζητηθούν στο Συνέδριο «Γλωσσικά επαγγέλματα και Ψηφιακή Ενιαία Αγορά» που θα διεξαχθεί το Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2016 (αμφιθέατρο AULA της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη 157 84 Αθήνα-Ζωγράφου). Το Συνέδριο οργανώνεται με πρωτοβουλία των Γραφείων Αθηνών και Λευκωσίας της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με τον Τομέα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τελεί δε υπό την αιγίδα της Κοσμητείας της Φιλοσοφικής Σχολής.
Το Συνέδριο είναι ανοικτό σε εκπροσώπους από όλες τις κατηγορίες των γλωσσικών επαγγελμάτων (μεταφραστές, υποτιτλιστές και μεταγλωττιστές, ειδικούς υπολογιστικής γλωσσολογίας, κατασκευαστές ή αντιπροσώπους εργαλείων για μεταφραστές και ορολόγους. καθηγητές ελληνικής γλώσσας, ξένων γλωσσών, μετάφρασης, διερμηνείας και τους σπουδαστές τους, επιστήμονες όλων των κλάδων που ασχολούνται με θέματα γλώσσας, μετάφρασης και ορολογίας).
Το πρόγραμμα του Συνεδρίου έχει αναρτηθεί στις ιστοσελίδες του Γραφείου Αθηνών της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης (http://ec.europa.eu/greece/about-us/translation/index_el.htm).
Η συμμετοχή είναι δωρεάν αλλά απαιτείται διαδικτυακή προεγγραφή στη διεύθυνση https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/Language-professions-and-the-Digital-Single-Market.
* Ο Παναγιώτης Αλεβαντής είναι φυσικός, στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com