Δόκτωρ Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ: Οι Άσσαντ και η Δύση
Η ανατροπή του Άσσαντ στην Συρία αποτελεί μέρος του πολέμου στην Παλαιστίνη και συνιστά μετά τον πόλεμο στο Λίβανο την πολυαναμενόμενη κλιμάκωση και περιφερειοποίηση του πολέμου στην Μέση Ανατολή με διακύβευμα την δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους.
Εντάσσεται δε στην προσπάθεια του Ισραήλ και των ΗΠΑ να ανακόψουν την προέλαση του Άξονα της Αντίστασης με χειρουργικά χτυπήματα στην ηγετική δομή των χωρών κι οργανώσεων του Άξονα της Αντίστασης. Υπό αυτό το πρίσμα η ανατροπή του Άσσαντ είναι κρίκος στην αλυσίδα χτυπημάτων κατά του Νασράλλα, Χανίγια, Σινουάρ κ.α. Η διαφορά όμως στην περίπτωση του Άσσαντ είναι ότι υπήρξε ολική ανατροπή του εκκοσμικευμένου, φιλοδυτικού αλλά αντιαμερικανικού καθεστώτος που κυβέρνησε την Συρία για πενήντα τέσσερα χρόνια με τον Άσσαντ να παραμένει ζωντανός κι εξόριστος. Η ανατροπή του Άσσαντ είναι συγκρίσιμο μέγεθος με την ανατροπή του Σαντάμ Χουσέιν στο Ιράκ το 2003.
Σε σχέση με το μέλλον της Συρίας το πραξικόπημα στην Δαμασκό απειλεί να επαναφέρει την χώρα στην εποχή του διαρκούς χάους πριν το 1970. Έχοντας κοινό πολιτιστικό υπόβαθρο και μωσαϊκό εθνοτήτων με τον Λίβανο και με τον διαρκή παρεμβατισμό της Δύσης, των ΗΠΑ και του Ισραήλ, στα πολιτικά πράγματα της χώρας, η διακυβέρνηση της Συρίας μετά το 1917 και δη μετά το 1945 υπήρξε διαρκής πονοκέφαλος για τους Σύριους. Τα συχνά πραξικοπήματα από το 1945 ως το 1970 κατέστησαν την Συρία διχασμένη και αδύναμο κομπάρσο των Αραβο-Ισραηλινών πολέμων. Ήταν ο Μπααθιστής Χάφεζ αλ-Άσσαντ εκείνος ο οποίος με τον γιο του Μπασσάρ, προσέδωσαν σταθερότητα στην πολιτική ζωή της χώρας για 54 χρόνια κυβερνώντας την με σιδηρά πυγμή και καθιστώντας την τον κύριο αραβικό σύμμαχο των Παλαιστινίων και καίριο αντίπαλο του Ισραήλ, περισσότερο κι από τον Σαντάμ Χουσέιν.
Το βαρύ τίμημα για την πολιτική ζωή των Συρίων ήταν η καταδίωξη των ανατρεπτικών στοιχείων της σουνιτικής πλειονότητας που με την στήριξη των ΗΠΑ και του Ισραήλ επεδίωκαν την ανατροπή των ασυμβίβαστων Άσσαντ για έναν και μόνο λόγο: δεν δέχονταν να εγκαταλείψουν τους Παλαιστινίους προς όφελος ενός συγκυριαρχούμενου καθεστώτος των κατεχομένων από το Ισραήλ συριακών Υψωμάτων του Γκολάν από το 1967, όπως είχε πράξει ο Σαντάτ της Αιγύπτου το 1978 με την Χερσόνησο του Σινά.
Αυτή ήταν κι η μοναδική αιτία που η Δύση δαιμονοποίησε και πολέμησε τους Άσσαντ, αποκόπτοντας επικοινωνιακά την εσωτερική από την εξωτερική πολιτική ζωή της Συρίας. Το δυτικής προέλευσης εσωτερικού πολιτικού χαρακτήρα ερώτημα «πως άντεξαν οι Σύριοι πενήντα τέσσερα χρόνια υπό τους Άσσαντ;» ερμηνεύεται αντίστοιχα από το εξωτερικής πολιτικής ερώτημα «πως άντεξαν οι Άσσαντ πενήντα τέσσερα χρόνια να διοικήσουν την δυσδιοίκητη Συρία με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να τους υπονομεύουν υποκινώντας προβοκάτσιες, πραξικοπήματα, «αραβικές ανοίξεις» και απάνθρωπες ασφυκτικές κυρώσεις του τύπου Διαταγμάτων του Καίσαρα (Cesar’s Act);».
Σήμερα, η Δύση έσπευσε να πανηγυρίσει, πρόωρα ενδεχομένως, για την ανατροπή του Άσσαντ ξεχνώντας ή παραγνωρίζοντας τον εκκοσμικευμένο και πολιτιστικά φιλοδυτικό χαρακτήρα της εξουσίας του: Αλεβίτης ο ίδιος, ήταν προστάτης όλων των μειονοτήτων, και δη των Χριστιανών, όταν οι Χριστιανοί έχουν διωχθεί από το δυτικοκίνητο Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και τα Κατεχόμενα από το Ισραήλ Παλαιστινιακά Εδάφη. Η πολιτική προστασίας όλων των μειονοτήτων του Άσσαντ ήταν σε απόλυτη συμφωνία με την πολιτική της ΕΕ, η οποία όμως με δύο μέτρα και δύο σταθμά τον κατηγορούσε για τις αβελτηρίες του δικαστικού συστήματος της Συρίας σε σχέση με τους δυτικοκίνητους αντικαθεστωτικούς αντιπάλους του.
Σήμερα ο δυτικός χαρακτήρας του συριακού κράτους τίθεται εν αμφιβόλω. Έχοντας ως οδηγό την ιστορία κανένας δεν αισιοδοξεί για την ενότητα και σταθερότητα της χώρας. Όσοι σήμερα θεωρούνται κερδισμένοι από την ανατροπή του Άσσαντ ίσως αύριο διαπιστώσουν ότι η νίκη τους είναι πύρρεια κι αναγκαστούν «να ξαναχτυπήσουν το κεφάλι τους στον τοίχο», όπως συνέβη και το 2003 όταν ανέτρεψαν τον Σαντάμ Χουσέιν. Τότε ενδεχομένως θα αναπολήσουν τις ημέρες σταθερότητας της Συρίας των Άσσαντ πολλοί από εκείνους που σήμερα πανηγυρίζουν την πτώση τους κοντόφθαλμα.
* Ο Ευάγγελος Βενέτης είναι ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής