Η ανάγκη της ενεργειακής ανεξαρτησίας και ο ρόλος της κυκλικής οικονομίας
Κάθε χρόνο, στις 10 Ιουλίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ενεργειακής Ανεξαρτησίας.
Ο εορτασμός, που ξεκίνησε το 2006, αποτελεί μια ετήσια υπενθύμιση για την ανάγκη ο πλανήτης να εξασφαλίσει την ενεργειακή του ανεξαρτησία, αξιοποιώντας τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οδεύοντας έτσι προς ένα μοντέλο μηδενικού, και σε δεύτερη φάση ιδανικά αρνητικού, ανθρακικού αποτυπώματος.
Η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμη πιο κατανοητή αλλά και επιτακτική, όσο βιώνουμε τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, οι καταστροφικές πυρκαγιές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα. Συνεπώς, απαιτείται εγρήγορση αλλά και ανάληψη δράσης με άμεσο και ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Υπό αυτό το πρίσμα στην καρδιά της ενεργειακής ανεξαρτησίας, βρίσκεται η έννοια της κυκλικής οικονομίας. Η δημιουργία δηλαδή δομών και διαδικασιών κατά της οποίες ο φυσικός πλούτος δεν σπαταλάται αλλά αντίθετα αξιοποιείται σε πολλές και διαφορετικές μορφές, εξασφαλίζοντας αειφορία.
Η παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής της κυκλικής οικονομία στην πράξη. Και καινοτόμες τεχνολογίες, όπως αυτές της παραγωγής «πράσινης» ενέργειας από βιοαέριο/βιομεθάνιο καθώς και βιομάζα μπορούν να φέρουν πολλαπλά οφέλη.
Οι εν λόγω τεχνολογίες εντάσσονται άμεσα στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, καθώς αξιοποιούν οργανικά απόβλητα και μέσω μιας διαδικασίας φιλικής προς το περιβάλλον παράγουν ενέργεια αλλά και θερμότητα. Το όφελος έγκειται στο γεγονός ότι η πρώτη ύλη για την παραγωγή ενέργειας υπό άλλες συνθήκες θα μόλυνε το χώρο στον οποίο εναποτίθεται, ενώ ταυτόχρονα η παραγόμενη ενέργεια δεν προκύπτει από καύση και άρα δεν δημιουργεί εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ενώ παράλληλα, η παραγωγή θερμότητας, που αποτελεί υποπροϊόν της ενεργοπαραγωγικής διαδικασίας, προσφέρει παράλληλα οφέλη, είτε στο ίδιο το έργο είτε στις τοπικές κοινωνίες.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία επιτρέπει την παραγωγή ενέργειας και θερμότητας οποιαδήποτε στιγμή του 24ου. Αυτό σημαίνει πως δεν εξαρτάται από την ηλιοφάνεια, όπως συμβαίνει με τα φωτοβολταϊκά πάρκα, ούτε από την ένταση του ανέμου, όπως ισχύει με τα αιολικά. Συνεπώς, μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά και συμπληρωματικά προς τις υπόλοιπες ΑΠΕ, παρέχοντας ενέργεια στο σύστημα τη στιγμή που αυτή χρειάζεται. Έτσι αποφεύγεται η άσκοπη παραγωγή ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα τα εν λόγω έργα μπορούν να συνδράμουν άμεσα σε περιπτώσεις είτε υπερβάλλουσας ζήτησης, είτε χαμηλής παραγωγής από άλλες μορφές ΑΠΕ.
Παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντικό για την εξασφάλιση της ενεργειακής αυτονομίας είναι το γεγονός ότι οι μονάδες παραγωγής «πράσινων» αερίων μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τα γειτονικά οργανικά απόβλητα. Συνεπώς, μπορούν να ενισχύσουν ενεργειακά αλλά και με θερμότητα απομακρυσμένες περιοχές, ακόμα και αν αυτές δεν είναι διασυνδεδεμένες με το κεντρικό ηλεκτρικό ενέργειας.
Σε μια εποχή που η κυκλική οικονομία αλλά και η ενεργειακή αυτονομία είναι εξαιρετικά ψηλά στην ατζέντα, οι επενδύσεις σε «πράσινα» αέρια αποτελούν μια δοκιμασμένη και βιώσιμη λύση.
Μάλιστα, ήδη σε χώρες όπως η Γερμανία, αποτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό αλλά και δυναμικό τμήμα του ενεργειακού μείγματος, δείχνοντας το δρόμο τον οποίο θα μπορούσε να ακολουθήσει η χώρα μας. Προκειμένου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη ενεργειακή ανεξαρτησία, ακολουθώντας ταυτόχρονα τις επιταγές της κυκλικής οικονομίας.
*H Ελένη Μπαϊράμη είναι Διευθύνουσα Σύμβουλος της ECO Hellas