Η ενδοοικογενειακή βία υπό τις νέες εξαγγελίες
Τα μέτρα που προαναγγέλθηκαν από την ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την αντιμετώπιση φαινομένων ενδοοικογενειακής βίας, ασχέτως με το εάν προήλθαν κατόπιν προγραμματισμού ή υπό την πίεση των γεγονότων και την επακόλουθη δημοσιότητα, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν, μετά από δημόσια συζήτηση και διαβούλευση, αφού ειδικώς τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, δεν αποτελούν μόνον αντικείμενο της νομικής επιστήμης (ποινικής και εγκληματολογίας) αλλά «ακουμπούν» και ευρύτερα την κοινωνιολογία -ακόμη και την ψυχιατρική.
Για το ζήτημα της προφυλάκισης για κακουργηματικής φύσεως περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που γίνεται ο κανόνας, θα πρέπει να παρατηρηθεί ότι εδώ αντιστρέφεται το σύνολο της νομοθεσίας για την προσωρινή κράτηση. Εάν πράγματι γίνει η προφυλάκιση, ο κανόνας για κάθε ποινική δίωξη σε περίπτωση κακουργήματος επί ενδοοικογενειακής βίας, δεν θα πρέπει αντίστοιχα να γίνει ο κανόνας και η φυλάκιση του μηνυτή για κάθε αθώωση του κατηγορουμένου – και άρα ψευδορκία του θύματος και εκμετάλλευση της νομοθεσίας για φυλάκιση του καταμηνυθέντος;
Το ζήτημα της γρήγορης παραπομπής σε δίκη, είναι μέτρο που ήδη λαμβάνει χώρα σε αρκετά κακουργήματα και είναι μια ευρεία νομοθέτηση, που τείνει στην κατάργηση του δικαστικού συμβουλίου.
Η προσωρινή κράτηση για δράστες που αντιμετωπίζουν κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος, προϋποθέτει ανάκριση και άρα ενδεχομένως καθυστέρηση στην έκδοση απόφασης, ενώ το μέτρο της παράτασης της κράτησης στα αυτόφωρα στις πέντε ημέρες, είναι μέτρο εκδικητικό που δεν εισφέρει τίποτα στην εξέλιξη της υπόθεσης, ενώ αντίθετα η πρόβλεψη περιοριστικών όρων πριν ακόμη ασκηθεί ποινική δίωξη για να προστατευθούν τα θύματα είναι μέτρο που μπορεί πράγματι να βοηθήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων μηνυτή και μηνυομένου και την κοινωνική ειρήνη.
Θετικό είναι το μέτρο της λειτουργίας πλατφόρμας καταγγελιών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη και από τρίτους, αφού είναι χαρακτηριστικό ότι τα περιστατικά εντός της οικογενείας πολλές φορές – αν όχι τις περισσότερες δεν καταγγέλλονται.
Σε κάθε περίπτωση η αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, δεν μπορεί να γίνει μόνον με όρους ποινικού δικαίου και καταστολής, αφού πριν φτάσουμε στην καταδίκη, θα πρέπει ως κοινωνία να μεριμνήσουμε για την σωστή εκπαίδευση και ενημέρωση των πολιτών, να δοθούν κατευθυντήριες οδηγίες ώστε να αλλάξει η κουλτούρα της βίας, αλλά και της μη καταγγελίας της.
Ταυτόχρονα, η προστασία των πολιτών από τα περιστατικά, πρέπει να μετακυλήσει, εκτός από την αστυνομία και στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε δομές υποστήριξης κοντά στην γειτονιά του θύματος (αλλά και του δράστη), ώστε η πολιτεία να μην φτάνει στο περιστατικό μετά την καταγγελία, αλλά να την προλαμβάνει. Αυτό είναι άλλωστε που πρέπει να επιδιώξουμε. Αμφιβάλω εάν ο δράστης, την στιγμή της βίας θα συγκρατηθεί από το ενδεχόμενο της κράτησης του και τις συνέπειες του ποινικού νόμου.