«Ναι» στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αλλά με δίκαιο τρόπο
Με το «δάκτυλο στη σκανδάλη» προσέρχεται το υπουργείο Παιδείας στη διαδικασία της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών καθώς με το καλημέρα αναφέρθηκε σε κυρώσεις προβλεπόμενες από τη σχετική νομοθεσία, όπως η στέρηση μισθού και υπηρεσιακής εξέλιξης, σε όποιον δεν συνεργαστεί.
Αντίστοιχα, μια μερίδα εκπαιδευτικών έχει ξεκινήσει «αντάρτικό» κατά της αξιολόγησης.
Η παιδεία όμως δεν είναι πεδίο διαμάχης ή τόπος επίδειξης δύναμης.
Και αυτό ισχύει για όλους, και για την κυβέρνηση αλλά και για όσους οργανώνων επιθετικές κινήσεις έξω από τα σχολεία απειλώντας εκείνους τους οποίους θεωρούν ότι βρίσκονται στην αντίπαλη πλευρά.
Το πραγματικό διακύβευμα της πολυετούς αυτής διαμάχης μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών του υπουργείου Παιδείας και ορισμένων, λίγων ευτυχώς, συνδικαλιστών που παραμένουν αγκυλωμένοι σε παλαιές συνήθειες δεν είναι η αξιολόγηση αλλά η κυριαρχία στο σύστημα και αυτό πρέπει να τελειώσει εδώ και τώρα!
Ποιος σοβαρός, μοντέρνος και καταρτισμένος εκπαιδευτικός θα μπορούσε να υποστηρίξει στα σοβαρά ότι η αξιολόγηση δεν αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας; Ουδείς!
Είναι βέβαιο ότι χρειάζεται μια γενναία αναμόρφωση του συστήματος αξιολόγησης, διοίκησης και οικονομικής εξέλιξης των εκπαιδευτικών και τη διασύνδεσή τους αλλά ας μην γελιόμαστε, υπάρχουν αξιολογήσεις και… αξιολογήσεις.
Υπάρχει ουσιαστική αξιολόγηση, την οποία φυσικά και πρέπει να στηρίξουμε και υπάρχει και η ψυχρή - γραφειοκρατική αξιολόγηση, η οποία δεν θα προσφέρει αντικειμενικό αποτέλεσμα.
Πρέπει λοιπόν εδώ να αναρωτηθούμε, υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για να αξιολογηθεί ο εκπαιδευτικός της τάξης;
Πώς, θα κριθεί το παιδαγωγικό κλίμα που υπάρχει στη σχολική αίθουσα; Με ποια μετρήσιμα μόρια; Με ποια η επάρκεια και η ικανότητά του να διδάσκει, όταν ένα από τα χαρακτηριστικά του σημερινού σχολείου είναι η ανομοιογένεια των μαθητών; Με ποιο τρόπο θα αξιολογηθούν οι παιδαγωγικές μέθοδοι με τις οποίες χειρίζεται τα σύνθετα κοινωνικά προβλήματα, τα οποία συναντάμε στον σχολικό χώρο; Η αξιολόγηση θα πρέπει διαπιστωνει αν μπορεί ο εκπαιδευτικός να μπαίνει σε τάξη και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της διδασκαλίας.
Από την άλλη, θα πρέπει ο άνθρωπος που αξιολογεί να έχει τις απαιτούμενες γνώσεις αλλά και το παράστημα για να πραγματοποιήσει την αξιολόγηση με επιτυχία καθώς ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να κρίνεται από έναν άνθρωπο ο οποίος ενδεχόμενος να μην έχει πατήσει ποτέ το πόδι του σε σχολείο κάτω οπό οποιαδήποτε επαγγελματική ιδιότητα.
Μια τάξη στην ουσία είναι ένας ζωντανός οργανισμός με παιδιά με διαφορετικό κοινωνικό, οικογενειακό και οικονομικό υπόβαθρο, οπότε ένας εκπαιδευτικός κάθε φορά οφείλει να προσαρμόζεται στα δεδομένα που έχει κι όχι να κοιτάει το ρολόι του πόσο χρόνο θα πάρει στα παιδιά να λύσουν μία άσκηση, μιας και ο αξιολογητής μετράει και τον χρόνο.
Η αξιολόγηση δεν πρέπει να είναι μια ψυχρή διαδικασία που δεν λαμβάνει υπόψη τα ίδια τα παιδιά που ενδεχομένως κάποιες φορές για διάφορους λόγους, π.χ. ένα διαζύγιο, να μην είναι σε θέση να συμμετάσχουν στο μάθημα, καθώς συναισθηματικά μπορεί να μην είναι καλά.
Σε τέτοιες περιπτώσεις ο σωστός δάσκαλος οφείλει να βοηθήσει συναισθηματικά το παιδί κι όχι να το πιέσει να σηκώνει χέρι, για να πει μάθημα, ώστε να πάρει ο δάσκαλος από τον αξιολογητή καλό βαθμό, ενώ ο μαθητής την ίδια στιγμή είναι συναισθηματικά ράκος.
Αυτό πως θα αξιολογηθεί, και πρέπει να αξιολογηθεί καθώς ο δάσκαλος, μετά τους γονείς, είναι ο άνθρωπος με τον οποία τα παιδιά μας περνούν τον περισσότερο χρόνο της ζωής τους, και ο ρόλος του δεν είναι μόνο να μάθει ένα παιδί να λύνει εξισώσεις ή να διαβάζει.
Μπορεί λοιπόν να έγινε η αρχή αλλά πρέπει συνεχώς η διαδικασία της αξιολόγησης να ανανεώνεται, να εξελίσσεται και να βελτιώνεται και για να είναι απόλυτα δίκαιη και για να κάνει την παιδεία μας καλύτερη!
Η Σοφία Κατσίγιαννη είναι Πρόεδρος της κοινωνικής οργάνωσης «Είμαστε Ένα», Διδάκτωρ Νομικής Αθηνών και αν. Γραμματέας Τομέα Τουρισμού του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ