Θάνος (ΣΕΤΕ): Η ανάπτυξη του τουριστικού τομέα και οι προοπτικές για το 2024
Οι επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού για το 2023 ήταν αξιοσημείωτες, κάτι που απεικονίζεται και στα αποτελέσματα του έτους που πέρασε.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, τη χρονιά που μας πέρασε η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά 17,6%, με τους επισκέπτες να φτάνουν τα 32,7 εκατ., και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις παρουσίασαν αύξηση κατά 15,7%, «σκαρφαλώνοντας» στα 20,4 δισ. ευρώ. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη μας ότι οι διεθνείς αφίξεις επισκεπτών και οι τουριστικές εισπράξεις σε παγκόσμιο επίπεδο δεν επανήλθαν στα προπανδημικά επίπεδα (2019), για την ακρίβεια ήταν μειωμένες κατά -12% και -7% αντίστοιχα, η παρουσία του ελληνικού τουριστικού προϊόντος μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο θετική.
To 2024 διαφαίνεται εξίσου ευοίωνο καθώς, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ αναφορικά με τον προγραμματισμό των εισερχόμενων διεθνών πτήσεων, στο σύνολο της θερινής σεζόν οι προσφερόμενες θέσεις ανέρχονται σε 26,9 εκατ., έναντι 24,3 εκατ. το 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 10,6%. Η Ελλάδα παραμένει προτιμητέος προορισμός, όχι μόνο για τις παραδοσιακές μας αγορές, όπως - ενδεικτικά - το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, αλλά και για τις παγκόσμιες αγορές όπως αυτήν των ΗΠΑ. Μάλιστα, το ποσοστό των επισκεπτών από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση (27,3%), μετατρέποντας την αμερικανική αγορά στις πλέον δυνατές για τον ελληνικό τουρισμό.
Παρά τις υπάρχουσες ευνοϊκές συνθήκες, η Ελλάδα δεν θα πρέπει να παρεκκλίνει του στόχου της, να διατηρήσει δηλαδή τη θέση της ανάμεσα στα πιο δημοφιλή παγκόσμια τουριστικά brands, αντιμετωπίζοντας τους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το «τουριστικό γίγνεσθαι».
Η διαρκής αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, η κλιματική κρίση, η ανάγκη για πράσινη μετάβαση και, τελικά, ο εν γένει σχεδιασμός ενός νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας αποτελούν κάποιες από τις προκλήσεις που είναι ικανές να απειλήσουν το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Τέλος, η βιώσιμη ανάπτυξη και η περιβαλλοντική υπευθυνότητα αποτελούν πλέον αναπόσπαστα κομμάτια της διαμόρφωσης μια διεθνούς τουριστικής στρατηγικής.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΕΤΕ, βάσει του Στρατηγικού του Σχεδίου, έχει θέσει πέντε κεντρικές προτεραιότητες: Τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, το ζήτημα των υποδομών, τη διαχείριση των προορισμών, την αγορά εργασίας και, φυσικά, τη βιωσιμότητα.
Συγκεκριμένα, μία από τις βασικές προϋποθέσεις ώστε να παραμείνει το ελληνικό τουριστικό προϊόν ισχυρό είναι η διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς του ως προς την εμπειρία επίσκεψης, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα και έχοντας τα απαραίτητα κίνητρα. Ένα μέσο επίτευξης είναι η ανάπτυξη των υποδομών, με απαραίτητο προαπαιτούμενο οι ιδιωτικές επενδύσεις να συμβαδίζουν με τις υποδομές κοινής ωφελείας, και με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της προσβασιμότητας και της συνδεσιμότητας. Για να έχει, λοιπόν, η εμπειρία επίσκεψης θετικό πρόσημο, εκτός από τους επισκέπτες, θα πρέπει και οι ίδιοι οι κάτοικοι να είναι ευχαριστημένοι.
Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη για την ύπαρξη οργανωμένων δομών διαχείρισης προορισμών, οι οποίες θα πρέπει να αξιοποιηθούν καταλλήλως και να αποκτήσουν ακόμα περισσότερες αρμοδιότητες, με την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στα πρότυπα των οργανωμένων οργανισμών τουριστικής διαχείρισης.
Τέλος, ένα άλλο ζήτημα το οποίο αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα, και χρήζει άμεσης επίλυσης, είναι η έλλειψη προσωπικού στον τουριστικό τομέα. Ο ΣΕΤΕ έχει καταθέσει προτάσεις στην κυβέρνηση για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν όπως -μεταξύ άλλων- οι μετακλήσεις εργαζομένων ξένων χωρών και προγράμματα προσέλκυσης, κατάρτισης και συνεχούς βελτίωσης των δεξιοτήτων (Upskilling & Reskilling) του ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να μπορέσει ο ελληνικός τουρισμός να ανταποκριθεί στις νέες τάσεις και απαιτήσεις.
Συνοψίζοντας, ο τουρισμός είναι μια καθολική δραστηριότητα που επηρεάζει ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Προϋπόθεση για την περαιτέρω άνθησή του είναι η σύγκλιση όλου του συνόλου στο όραμα και η τοποθέτηση του προορισμού σε μια νέα βάση. Για τη διαμόρφωση στρατηγικής και την εφαρμογή δράσεων απαιτείται η συναίνεση της τοπικής κοινωνίας, της αυτοδιοίκησης και των επιχειρηματιών του τουρισμού, με γνώμονα την υιοθέτηση καλών πρακτικών και εξοικείωση με τις νέες τάσεις του σύγχρονου ταξιδιώτη. Για να διατηρηθεί το «brand Ελλάδα» ψηλά στις προτιμήσεις των επισκεπτών είναι αναγκαίος ο συνδυασμός παραγόντων, όπως ο Στρατηγικός Σχεδιασμός, η σύνθεση προϊόντος και οι στοχευμένες ενέργειες προώθησης και προβολής.
Ο Αλέξανδρος Θάνος είναι Εντεταλμένος Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ)
Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα του CNN Greece για τον τουρισμό ΕΔΩ