Ούριος άνεμος για την οικονομία και αντίστροφη μέτρηση για τη θωράκιση και το μετασχηματισμό της
Η τροχιά της ελληνικής οικονομίας και τα επιτεύγματα του 2023 δημιουργούν μια ευνοϊκή αφετηρία για το τρέχον έτος, καθώς και για τα επόμενα χρόνια, παρά τις σημαντικές εστίες αβεβαιότητας που παραμένουν ή αναζωπυρώνονται διεθνώς.
Η Ελλάδα όχι μόνο απέφυγε τη στασιμότητα που χαρακτήρισε τις περισσότερες οικονομίες στην ευρωζώνη, αλλά εμφάνισε ικανοποιητικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης, επιταχυνόμενη βελτίωση στις συνθήκες της αγοράς εργασίας, καθώς και σημαντική υπεραπόδοση αναφορικά με την πορεία των αποτιμήσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων και των χρηματιστηριακών δεικτών.
Αν και η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης ήταν αναπόφευκτη εν μέσω απόσυρσης των πρωτοφανών μέτρων δημοσιονομικής στήριξης και απότομης αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής, η οικονομία απέδειξε τις αντοχές και τη χρησιμότητα των σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που υλοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Είναι σημαντικό, ότι οι ποιοτικοί δείκτες της ανάκαμψης όπως οι άμεσες ξένες επενδύσεις, η διάρθρωση των νέων θέσεων απασχόλησης και οι επιδόσεις των παραγωγικών δραστηριοτήτων πιστοποιούν την αυξανόμενη και εξωστρεφή παραγωγική διαφοροποίηση καθώς και τη συνεισφορά περισσότερων κλάδων - πέραν του συνήθους πρωταγωνιστή, του τουρισμού - στις επιδόσεις της οικονομίας.
Η προσδοκία για συνέχιση της ανάκαμψης, με ισχυρό επενδυτικό πρόσημο είναι βάσιμη.
Ο αναπτυξιακός αντίκτυπος, ειδικά σε όρους επενδύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και άλλων διαθρωτικών πόρων από την ΕΕ θα βαίνει αυξανόμενος την περίοδο 2023-26, ενώ πολλά σημαντικά ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια βρίσκονται σε ώριμη φάση, συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαιουχικών δαπανών που σχετίζονται με τις ΑΞΕ.
Παράλληλα, η συνεχιζόμενη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας - με την ανεργία σε χαμηλό 15ετίας- και η σταδιακή αναπροσαρμογή των μισθών σε συνδυασμό με την επιβράδυνση του πληθωρισμού θα στηρίξουν το διαθέσιμο εισόδημα, την κατανάλωση και τις επενδύσεις των νοικοκυριών. Η αναμενόμενη ήπια βελτίωση της ανάπτυξης στην ευρωζώνη θα ενδυναμώσει επίσης τις ελληνικές εξαγωγές, ενώ ο τουρισμός οδεύει σε νέο ρεκόρ, εφόσον δεν επιδεινωθούν περαιτέρω οι περιφερειακές γεωπολιτικές εντάσεις.
Η επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα επιτεύχθηκε με μεγαλύτερη από την προσδοκώμενη ταχύτητα, ενώ εντυπωσιακή είναι η μείωση του δημοσίου χρέους την τελευταία τριετία (κατά σχεδόν 50 ποσοστιαίες μονάδες ως ποσοστό του ΑΕΠ). Η κεφαλαιοποίηση των θετικών επιδράσεων από την αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα θα συνεχίσει να δίνει ώθηση στα ελληνικά χρεόγραφα, στις συνθήκες ρευστότητας και στις επενδυτικές αποφάσεις. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποτελεί πλέον οργανικό τμήμα του επενδυτικού αφηγήματος της οικονομίας και εμφανίζεται ως δίαυλος και πολλαπλασιαστής των οικονομικών επιδόσεων της χώρας, χαρακτηριζόμενο από αυξημένη αποτελεσματικότητα, ισχυρή κεφαλαιακή βάση και ένα αξιοσημείωτο πλεονέκτημα διαθέσιμης ρευστότητας.
Το αφήγημα του μετασχηματισμού και της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας παραμένει ισχυρό και ελκυστικό και αυτό το ενστερνίζονται πλέον και οι πιο δύσπιστοι.
Ωστόσο, έχοντας πια αποδείξει ότι έχουμε διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος και έχοντας σφυρηλατήσει ένα ισχυρό προφίλ αξιοπιστίας, ο πήχης τίθεται ακόμη ψηλότερα. Το ζητούμενο είναι αν θα μπορέσουμε να παραμείνουμε στο δρόμο των μεταρρυθμίσεων και να αξιοποιήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία, προκειμένου να ακολουθήσουμε το βηματισμό των ταχέως αναπτυσσόμενων οικονομιών, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της οικονομίας και αμβλύνοντας τις συσσωρευμένες ανισότητες, όπως κατάφεραν κατά τη μετάβασή τους οι οικονομίες της πρώην «Ανατολικής» Ευρώπης, αλλά και άλλες χώρες διεθνώς.
Οι τελευταίες στόχευσαν στην ανταγωνιστικότητα, την παραγωγική εμβάθυνση, στη συμπερίληψη και στη συνολική ευημερία, αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία την τελευταία 20-ετία. Αυτή η φιλοδοξία και το κίνητρο κάλυψης του χαμένου εδάφους θα πρέπει να διέπει και να κινητοποιεί κάθε προσπάθειά μας από εδώ και στο εξής.