Είναι ηθικά σωστό να «αναστήσουμε» τους Beatles με τεχνητή νοημοσύνη;
Ανανεώθηκε:
Η μουσική AI σχετίζεται με την τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση ηχογραφήσεων που έγιναν από έναν τραγουδιστή κατά τη διάρκεια της ζωής του – όπως ο «τελικός δίσκος» των Beatles που ανακοινώθηκε πρόσφατα: είναι χωρίς τίτλο, αλλά πιστεύεται ότι είναι μια σύνθεση του 1978 του John Lennon με τίτλο Now and then.
Αυτός δεν είναι ο μόνος «νέος» δίσκος των Fab Four μετά την αρχική τους διάσπαση ή τον θάνατο του Lennon το 1980. Το «Free as a Bird» (με τα θολά βασικά φωνητικά του Lennon) έγινε διεθνής επιτυχία το 1995 – αλλά οι τεχνολογικές δυνατότητες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη από τότε και η σειρά ηχογραφήσεων που σκηνοθέτησε ο Peter Jackson, στο «Get Back» (2021) αποδείχθηκε καθοριστική.
Ο Paul MacCartney εξήγησε σε μια πρόσφατη συνέντευξη στο Radio 4 ότι η φωνή του Lennon προήλθε από «μια μικρή κασέτα» χρησιμοποιώντας τεχνολογία εκπαιδευμένη για να ανιχνεύει μεμονωμένες φωνές και να τις ξεχωρίζει από τον περιβάλλοντα ήχο.
«Είχαμε τη φωνή του John και ένα πιάνο και ο Jackson μπορούσε να τα χωρίσει με AI», είπε ο MacCartney. «Λένε στο μηχάνημα, "Αυτή είναι η φωνή. Αυτή είναι μια κιθάρα. Σβήστε την κιθάρα". Οπότε, όταν πήγαμε να κάνουμε αυτό που θα είναι ο τελευταίος δίσκος των Beatles, ήταν ένα demo που είχε ο John [και] μπορέσαμε να πάρουμε τη φωνή του και να την καθαρίσουμε μέσω αυτής της τεχνητής νοημοσύνης».
Ενώ το λογισμικό μηχανικής μάθησης εξελίσσεται ταχέως, υπάρχουν διάφορα βαθιά ριζωμένα κίνητρα πίσω από τέτοιες μεταθανάτιες κυκλοφορίες.
Ως λάτρεις της μουσικής, είμαστε συνήθως ενθουσιασμένοι όταν ακούμε οτιδήποτε περιλαμβάνει τους αγαπημένους μας τραγουδιστές. Αν δεν είναι πια μαζί μας, αυτό οξύνει την επιθυμία μας για μία νέα κυκλοφορία, ακόμη και από τον «τάφο».
Προφανώς, οι μουσικές εταιρείες επιθυμούν να αντλήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα από κληρονομιές καλλιτεχνών και οι μεταθανάτιες εκδόσεις μπορεί να είναι επικερδείς – είναι όμως κάτι τέτοιο ηθικά σωστό για τους πεθαμένους καλλιτέχνες ή ακόμη και για το ίδιο το κοινό τους;
Το σύμβολο του alt-rock Kurt Cobain ήταν μόλις 27 ετών όταν αυτοκτόνησε το 1994, αλλά συνεχίζει να δημιουργεί εκατομμύρια, μέσω κυκλοφοριών εξαιρετικά καλής ποιότητας.
Και πάλι όμως η τεχνητή νοημοσύνη μοιάζει απλά να είναι ένα εργαλείο για να μπορούν οι μουσικές εταιρίες να κερδίζουν εκατομμύρια.
Ένα ηθικό δίλημμα κρέμεται πάνω από την επαναφορά των τραγουδιστών από τους νεκρούς. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες έχουν δημιουργικά ιδανικά και μπορούμε μόνο να μαντέψουμε τι θα ήθελαν αφού έχουν πλέον «φύγει».
Τα «deepfake» μουσικά κομμάτια υποδηλώνουν ότι οι τραγουδιστές είναι απείρως εύπλαστοι – εξυπηρετούν τις ιδιοτροπίες της μουσικής βιομηχανίας και τα viral τεχνάσματα των social media, ακόμη και ως μορφές πέρα από τον τάφο.
Η τρέλα που δημιουργείται από την τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει περιοριστεί σε νεκρούς αστέρες της Δύσης. διεθνή παραδείγματα έχουν συμπεριλάβει «νέα» κομμάτια από τον λαϊκό ήρωα της Νότιας Κορέας Kim Kwang-seok καθώς και την Ισραηλινή τραγουδίστρια Ofra Haza - αλλά ως έχει, οι περισσότερες «deepfake» μουσικές ακούγονται ύποπτα αναίμακτα, σαν μια έκδοση ρομπότ ενός τηλεοπτικού σόου μιας ταινίας επιστημονικές φαντασίας της δεκαετίας του '90.
Αν και η νοσταλγία είναι μια ισχυρή δύναμη, υπάρχει επίσης ένας «παράγοντας αδυναμίας» στον συναισθηματισμό πολλών μεταθανάτιων έργων – ίσως το πιο παράξενο παράδειγμα αποδεικνύεται στο άλμπουμ του Barry Manilow το 2014, «My Dream Duets», που τον έχουμε να τραγουδάει σα να μην πέθανε ποτέ, κομμάτια, παρέα με άλλους νεκρούς σταρ, όπως είναι η Judy Garland και η Whitney Houston. Είναι κάπως ανατριχιαστικό έτσι δεν είναι; Σίγουρα είναι εντελώς αφυσικό.
Τώρα το ερώτημα είναι, θέλουμε άλλο ένα άλμπουμ από τους Beatles που είναι ουσιαστικά φτιαγμένο από τεχνητή νοημοσύνη; Εμείς κλείνουμε πάντως προς την άρνηση.