Τουρκία: Οι προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν

Πέτυχε αυτό που ονειρευόταν: να ηγείται της Τουρκίας την εκατοστή επέτειο από τη δημιουργία του μετα-οθωμανικού κράτους το 1923. Εάν ολοκληρώσει τη θητεία του, θα έχει καταρρίψει το ρεκόρ παραμονής στην εξουσία ένα τέταρτο του αιώνα. O ιδρυτής της Τουρκικής Δημοκρατίας, Κεμάλ Ατατούρκ, είχε κυβερνήσει μόλις δεκαπέντε χρόνια.

Τα αίτια επικράτησης του Ερντογάν έχουν αναλυθεί επαρκώς. Το πλειοψηφικό τμήμα της τουρκικής κοινωνίας που τον υποστηρίζει διαχρονικά πιστεύει σ’ αυτόν με θρησκευτικά-προσωπολατρικά κριτήρια. Δεν ενδιαφέρεται για πολιτική αλλαγή καθώς νιώθει πολύ άνετα με την κατάσταση πραγμάτων που έχει εγκαθιδρυθεί.

Με άλλα λόγια δεν το αφορά η δημοκρατική διαδικασία εναλλαγής στην εξουσία καθώς δεν είναι αυτό το πολιτικό σύστημα στο οποίο πιστεύει. Αποδείχθηκε περίτρανα η τάση της πλειοψηφίας από το γεγονός ότι δεν επηρέασε το αποτέλεσμα η οικονομική κρίση που πλήττει κυρίως τα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα.

Αν η εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία αφορούσε μόνο την ίδια, οι επιλογές του εκλογικού σώματος ίσως δεν θα είχαν τόση σημασία για τους γείτονες της. Αλλά αυτή η συμπαγής πλειοψηφία που εκλέγει δημοκρατικά έναν αυταρχικό ηγέτη περιλαμβάνει ένα πολύ υψηλό ποσοστό ψηφοφόρων με ακραίες εθνικιστικές τάσεις. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 25%. Είναι ένα ποσοστό ικανό να υπαγορεύσει θέσεις ανάλογες σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και να επιβληθεί στην πλειοψηφία.

Η κατίσχυση Ερντογάν θα είναι απόλυτη. Κέρδισε μια αντικειμενικά δύσκολη μάχη μέσα σε μια διπλή κρίση- οικονομική και σεισμούς. Γιατί ν’ αλλάξει πορεία; Δεν χρωστάει τη νίκη του σε κανέναν. Στοχοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας από διεθνή μέσα ενημέρωσης. Οι μεγάλες πρωτεύουσες, Ουάσιγκτον, Βρυξέλλες, Βερολίνο, δεν είχαν εκφραστεί δημόσια αλλά θα ένιωθαν μάλλον πιο άνετα με επικράτηση της αντιπολίτευσης.

Πλέον θα πρέπει να προσαρμοστούν σε επιλογές του Τούρκου προέδρου που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συμβαδίζουν με τις δικές τους. Η σχέση με τη Δύση θα γίνεται όλο και περισσότερο α λα καρτ ενώ οι σχέση του με τους «δαίμονες» της όλο και περισσότερο πιο στενή.

Αυτό το σκηνικό δεν ευνοεί τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Οι δύο χώρες είχαν πάντοτε ανάγκη τη διαμεσολάβηση τρίτων, μεγαλύτερων, για να συνομιλήσουν. Αν αυτές οι χώρες δεν έχουν επιρροή στην Άγκυρα, πως θα μπορέσουν να μεσολαβήσουν αποτελεσματικά;

ΙΝΩ ΑΦΕΝΤΟΥΛΗ
Εκτελεστική Διευθύντρια ΙΔΙΣ