Τα δύο πρόσωπα της αγοράς εργασίας

Στις κατασκευές, στην πληροφορική, στις συμβουλευτικές εταιρείες και όχι μόνο, οι επικεφαλής των εταιρειών έβαζαν στην κορυφή της ατζέντας των προβλημάτων τους ότι δεν βρίσκουν εργαζόμενους. Και, όπως διατείνονταν οι ίδιοι, δεν είναι θέμα χρημάτων, καθώς οι απολαβές είναι, πάντα κατά τα λεγόμενά τους «εξόχως ανταγωνιστικές».

Την ίδια στιγμή, λίγο από επαγγελματικό βίτσιο και λίγο για να ξεφεύγω από το «συννεφάκι» μου, διαβάζω καθημερινά τα όσα γράφονται στη σελίδα του Facebook ΤΥΝ Για εργοδότες. Και πραγματικά έχω φρίξει με όσα γράφονται για την εγχώρια αγορά εργασίας: Μισθοί πείνας, συνθήκες εργασιακής σκλαβιάς, ξεκάθαρη εκμετάλλευση. Διατηρώντας πάντα μια επιφύλαξη απέναντι στις ανώνυμες καταγγελίες, η εικόνα που λαμβάνω είναι αποκαρδιωτική.

Ακόμα λοιπόν και αν δεχθούμε ότι και οι δύο πλευρές παρουσιάζουν την κατάσταση με μια δόση υπερβολής, μιλάμε για ένα τεράστιο χάσμα στην ελληνική αγορά εργασίας.

Γιατί όντως υπάρχουν εταιρείες και κλάδοι που πληρώνουν καλά και δεν βρίσκουν εργαζόμενους, καθώς ο ανταγωνισμός -εγχώριος και διεθνής- είναι τεράστιος. Αν, για παράδειγμα, κάποιος ψάχνει senior developer, θα πρέπει να βάλει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη, ενώ σε λίγους μήνες μάλλον θα ψάχνει ξανά.

Από την άλλη, ειδικά στο κομμάτι του τουρισμού, αν κάποιος θέλει σκλάβο και όχι εργαζόμενο, πληρώνοντας λίγο παραπάνω από το βασικό, χωρίς ένσημα και με πολλά μαύρα, καλώς δεν βρίσκει. Και μεταξύ μας, δεν θα έπρεπε να έχει καν θέση στην εγχώρια αγορά εργασίας, καθώς λειτουργεί παρασιτικά και βλάπτει τις υγιείς επιχειρήσεις.

Πού θέλω να καταλήξω μετά από όλα αυτά;

Ότι πρώτον πρέπει να ξαναδούμε το κομμάτι της ουσιαστικής δια βίου μάθησης και του reskilling-upskilling. Η αγορά εργασίας έχει πραγματικές ανάγκες και όποιος ασχοληθεί σοβαρά για να αποκτήσει νέες δεξιότητες θα ανταμειφθεί. Προσοχή όμως, εδώ δεν μιλάμε για πασαλείμματα και επιφανειακές γνώσεις, αλλά για μια πραγματική επένδυση στη γνώση και στη βελτίωση των δεξιοτήτων.

Και εδώ είναι ευθύνη (και) της πολιτείας να δώσει ευκαιρίες πρόσβασης σε ουσιαστική γνώση και όχι σε πασαλείμματα που στην πράξη δεν είναι παρά ένα «χαρτζιλίκι» για τους ανέργους. Χρειάζεται στόχευση, συνεννόηση με τις επιχειρήσεις ως προς τις ειδικότητες που πραγματικά έχουν ανάγκη, αλλά και παροχή επίκαιρης γνώσης με άμεσο επαγγελματικό αντίκτυπο.

Και ταυτόχρονα, να πέσει επιτέλους «φωτιά και τσεκούρι» σε όσους καταστρατηγούν την εργατική νομοθεσία, εκμεταλλεύονται την άγνοια ή την ανάγκη των εργαζομένων και κερδοσκοπούν εις βάρος τους. Μόνο με συνεχείς ελέγχους αλλά και πραγματικά εξοντωτικές ποινές σε όσους εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση.

Δεν μπορούμε να υπερηφανευόμαστε για την πορεία του τουρισμού μας και να σφυρίζουμε αδιάφορα για τις συνθήκες γαλέρας που επικρατούν σε πάρα πολλές επιχειρήσεις. Ούτε να αφήνουμε κάποιους να παρασιτούν εις βάρος των νομοταγών, αμαυρώνοντας την εικόνα ολόκληρων κλάδων.

Και πιστεύω ακράδαντα ότι, αν οι εργασιακές συνθήκες και οι αμοιβές βελτιωθούν ουσιαστικά, και οι κενές θέσεις εργασίας θα καλυφθούν σε μεγάλο βαθμό.

Με δυο λόγια, το χάσμα στην αγορά εργασίας θα πρέπει να μειωθεί και προς τις δύο κατευθύνσεις. Ώστε να μπορούμε να μιλάμε για πραγματικά δίκαιη ανάπτυξη.