Τα πέντε στοιχήματα του 2023 - Προκλήσεις και ευκαιρίες για την οικονομία
Σε μια προσπάθεια να αποκρυπτογραφήσει κανείς τα μηνύματα των κορυφαίων αναλυτών αλλά και πολιτικών για το μέλλον της οικονομίας το 2023, όπως αποτυπώθηκαν στο αφιέρωμα του CNN Greece καταλήγει σε πέντε παράγοντες που θα καθορίσουν το μέλλον.
Είναι τα πέντε στοιχήματα του 2023, η έκβαση των οποίων θα κρίνει όχι μόνο τη χρονιά που διανύουμε, αλλά και τις επόμενες. Ας τα δούμε λοιπόν αναλυτικά:
Η ενεργειακή κρίση
Μπορεί ο ήπιος –μέχρι στιγμής- χειμώνας να άμβλυνε τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, είναι όμως ξεκάθαρο πως το πρόβλημα δεν έχει λυθεί. Θα χρειαστούμε χρόνια μέχρι να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα και στο μεσοδιάστημα παραμένουμε δέσμιοι των ραγδαίων μεταβολών, αλλά και των ενεργειακών εκβιασμών. Και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πού θα κινηθούν οι τιμές της ενέργειας, τόσο την Άνοιξη, όταν θα χρειαστεί να εξασφαλίσουμε τα απαραίτητα αποθέματα όσο και τον επόμενο χειμώνα. Συνεπώς, η ενεργειακή κρίση αποτελεί βασικό παράγοντα που θα καθορίσει την πορεία της οικονομίας.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις
Συμπληρώνοντας ένα χρόνο από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι τίποτε δεν αποκλείεται στη γεωπολιτική σκακιέρα. Είτε μιλάμε για το μέτωπο της Ουκρανίας είτε για τις εξελίξεις στην Κίνα και την Ταϊβάν, το 2023 μπορεί να είναι μια χρονιά που κρύβει γεωπολιτικές εκπλήξεις, με άμεσο αντίκτυπο και στην οικονομία. Αλλά και στη «γειτονιά» μας, με τις εκλογές στην Τουρκία να είναι προγραμματισμένες για τις 14 Μαΐου, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το τι θα φέρει η επόμενη ημέρα στη γειτονική χώρα αλλά και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η πορεία του πληθωρισμού
Η εκτίναξη του πληθωρισμού σε διψήφιο επίπεδο έφερε στο νου εφιαλτικές μνήμες. Η Ευρώπη επέστρεψε στη δεκαετία ’70 και η Ελλάδα βίωσε ξανά εποχές δραχμής, αλλά μόνο ως προς το ύψος του τιμάριθμου. Και μπορεί το τελευταίο δίμηνο να βιώνουμε μια μικρή αποκλιμάκωση, φαίνεται όμως ότι θα αργήσουμε πολύ για να επιστρέψουμε σε αποδεκτά επίπεδα. Έτσι, και το 2023 αναμένεται να είναι χρονιά υψηλού πληθωρισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πορεία των επιτοκίων αλλά και την προσπάθεια διατήρησης της ανάπτυξης στη χώρα μας.
Η μετεκλογική σταθερότητα ή αστάθεια
Πέραν των διεθνών προκλήσεων, το 2023 είναι για την Ελλάδα μια εκλογική χρονιά που θα περιλαμβάνει –όπως όλα δείχνουν- τουλάχιστον δύο αναμετρήσεις. Και ουδείς μπορεί να προδικάσει με ακρίβεια το αποτέλεσμα της κάλπης. Γεγονός που με τη σειρά του επηρεάζει την οικονομία, καθώς η επίτευξη ή μη μετεκλογικής σταθερότητας αποτελεί «βαρόμετρο» των εξελίξεων. Συνεπώς, μέχρι και τα μέσα Μαΐου, ή τα μέσα Ιουνίου, ανάλογα με το πότε θα «στηθούν» οι κάλπες, η χώρα θα πορεύεται σε ένα «θολό τοπίο», τουλάχιστον αναφορικά με τις πολιτικές εξελίξεις.
Η επενδυτική βαθμίδα
Η επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αποτελεί διακαή πόθο της Ελλάδα για χρόνια και πλέον η χώρα φαίνεται ότι βρίσκεται «μια ανάσα» πριν τα καταφέρει. Εντούτοις, καθίσταται σαφές ότι οι αποφάσεις των οίκων αξιολόγησης είναι άμεσα συνυφασμένες με τις πολιτικές εξελίξεις. Με άλλα λόγια, αν δεν κλείσει ο εκλογικός κύκλος δεν πρόκειται να έχουμε την πολυπόθητη αναβάθμιση. Στο ενδιάμεσο βέβαια η χώρα θα πρέπει να πείσει ως προς τις αναπτυξιακές προοπτικές, τη διαχείριση των δημοσιονομικών αλλά και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις όμως, η επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα αποτελέσει καταλυτικό παράγοντα.
Συνοψίζοντας, το 2023 χαρακτηρίζεται από μια σειρά πρωτόγνωρων προκλήσεων, μια «τέλεια καταιγίδα» οικονομικών εξελίξεων. Εφόσον όμως η χώρα καταφέρει να βγει αλώβητη από αυτές, οι προοπτικές ανάπτυξης αλλά και επιστροφής στην κανονικότητα είναι εξαιρετικά ευοίωνες.