Έρπης ζωστήρας: Μια επώδυνη εμπειρία και ένα εμβόλιο στον προθάλαμο

Έναν ιό σχετικά κοινό- καθώς είναι αυτός της ανεμοβλογιάς ο οποίος μένει ανενεργός στο σώμα μας και επανακάμπτει όταν το ανοσοποιητικό βρίσκεται στο ναδίρ και το στρες μας κυκλώνει- για τον οποίο ωστόσο γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα, την ώρα που ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι γύρω μας όπως διαπίστωσα, έχουν νοσήσει.

Είναι πραγματικά παράδοξο, ότι όλες αυτές τις ημέρες του αφόρητου πόνου- πραγματικά τρομακτικός πόνος καθώς πρόκειται για νευτροτρόπο και νευροπαθητικό, πόσοι άνθρωποι ακόμη και νεότερης ηλικίας έχουν νοσήσει.

Και τελικά είναι μύθος ότι έρπη ζωστήρα θα πάθει κάποιος που είναι άνω των 60 και με χάλια υγεία. Είμαι υγιής, νέα, χωρίς κάποιο υποκείμενο νόσημα και ακολουθώ μία συνετή καθημερινότητα με μεσογειακή διατροφή και άσκηση, αν εξαιρέσει κανείς φυσικά το άγχος…

Ένα επίσης καθόλου ευχάριστο στάδιο της νόσου, είναι η διάγνωση, διότι μέχρι να βγουν τα εξανθήματα στο σώμα, είναι δύσκολο ένας γιατρός να διαγνώσει με ακρίβεια τον έρπη. Εγώ για παράδειγμα, πέρασα από τρεις τουλάχιστον άξιους γιατρούς, το διάστημα που πονούσα τρομακτικά στη μέση, κάνοντας όλων των ειδών τους υπερήχους αλλά και ακτινογραφίες, προκειμένου να εντοπιστεί το πρόβλημα. Τελικά την 7η ημέρα, μετά από ατελείωτα 24ωρα αυπνίας και δυσίατου πόνου, έγινε η διάγνωση από τον δερματολόγο.

Την ώρα αυτή λοιπόν που το νέο ανασυνδυασμένο εμβόλιο για τον έρπη ζωστήρα βρίσκεται στον προθάλαμο ένταξης του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών, κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να εμβολιαστούν, διότι πολύ απλά θα πρέπει να πληρώσουν- και μάλιστα ένα τσουχτερό ποσό- καίτοι το εμβόλιο βρίσκεται στην θετική λίστα αποζημιούμενων φαρμάκων.

Την ίδια ώρα, πληροφορίες από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, αναφέρουν ότι το νέο βελτιωμένο εμβόλιο, θα λάβει καθολική έγκριση για εμβολιασμό μόνο των ανοσοκατασταλμένων. Και εγώ απλά αναρωτιέμαι, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει μία Οδηγία για καθολικό εμβολιασμό των ανθρώπων άνω των 60 ετών, ή έστω κάποιων ομάδων που αντιμετωπίζουν και άλλα χρόνια νοσήματα.

Εξυπακούεται ότι κάθε εμβολιασμός δεν είναι μία απλή ιατρική πράξη, απαιτείται περίσκεψη και ενδελεχής διάλογος με τον οικογενειακό ιατρό μας. Πάνω απ’ όλα όμως, ο εμβολιασμός είναι πρόληψη και γνωρίζουμε πόσο η προαγωγή υγείας στηρίζει τελικά τη δημόσια και ατομική υγεία.

Η εκκρεμότητα πάντως του εμβολίου να ενταχθεί στην κοινωνική ασφάλιση παραμένει, δημιουργώντας προβληματισμό από μεγάλη μερίδα πολιτών.

Από την πλευρά της, η Ελληνική Εταιρία Λοιμώξεων, με ανακοίνωσή της, συστήνει το νέο εμβόλιο ως προτιμητέο στο γενικό πληθυσμό και ως το μόνο ενδεδειγμένο για τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Όμως οι συστάσεις της Εταιρείας, σε μεγάλο βαθμό, προδίδουν την ανάγκη για καθολικό εμβολιασμό στον γενικό πληθυσμό.

Όπως επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, o ιός του έρπητα ζωστήρα (Varicella Zoster Virus – VZV) μολύνει τον άνθρωπο στην παιδική ηλικία και προκαλεί ανεμοβλογιά. Στην συνέχεια ο ιός μεταπίπτει σε λανθάνουσα κατάσταση, συνήθως στα γάγγλια των νεύρων.

Ο ιός ενεργοποιείται εκ νέου στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, όταν εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα, πχ λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, κακόηθες νόσημα, HIV λοίμωξη και τέλος μεγάλη ηλικία που συνοδεύεται από ανοσογήρανση. Η επανενεργοποίηση του ιού προκαλεί έρπητα ζωστήρα, που χαρακτηρίζεται από επώδυνες δερματικές βλάβες, κατά μήκος ενός νευροτομίου. Η συχνότητα του ζωστήρα αυξάνει με την ηλικία, από 5 κρούσματα ανά 1000 άτομα πληθυσμού ενηλίκων ηλικίας 50-59 ετών σε 11 κρούσματα ανά 1000 άτομα ηλικίας ≥80 ετών.

Η μεθερπητική νευραλγία είναι η συνηθέστερη επιπλοκή που χαρακτηρίζεται από επίμονο και δυσίατο πόνο μετά την αποδρομή των δερματικών βλαβών, που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η συχνότητα της νευραλγίας είναι 10%–13% των ατόμων >50 ετών που εμφάνισαν έρπητα ζωστήρα και αυξάνεται περισσότερο με την ηλικία.

Οι Οδηγίες σε ειδικές περιπτώσεις της Εταιρείας Λοιμώξεων είναι οι εξής:

• Χορηγούνται δυο δόσεις του Ανασυνδυασμένου Εμβόλιου του Έρπητα – RZV σε μεσοδιάστημα 2-6 μηνών σε ανοσοεπαρκείς ενήλικες ηλικίας ≥ 50 ετών.
• Εφόσον ο ασθενής είναι ανοσοκατασταλμένος ≥ 18 ετών, η δεύτερη
  δόση του Ανασυνδυασμένου Εμβολίου του Έρπητα – RZV χορηγείται όχι αργότερα από 1-2 μήνες.
• Εναλλακτικά σε ανοσοεπαρκείς ενήλικες ηλικίας ≥ 50 ετών μία δόση
  του Ζώντος Εμβολίου του Έρπητα-ZVL.
• Εάν ο ασθενής έχει προηγούμενο επεισόδιο έρπητα ζωστήρα, το
  εμβόλιο χορηγείται μετά από 12 μήνες
• Εάν ο ασθενής έχει ήδη λάβει το Ζων Εμβόλιο του Έρπητα-ZVL, ο
  εμβολιασμός μπορεί να επαναληφθεί με Ανασυνδυασμένο Εμβόλιο
  του Έρπητα – RZV (δύο δόσεις) μετά από 12 μήνες
• Δεν απαιτείται έλεγχος αντισωμάτων έναντι του ιού VZV πριν τον εμβολιασμό για τον έρπητα ζωστήρα. Σχεδόν όλοι οι ενήλικες >50 ετών έχουν μολυνθεί με τον VZV, ανεξάρτητα αν αναφέρουν συμπτώματα συμβατά με ανεμοβλογιά στο παρελθόν. Αν όμως είναι
  γνωστό ότι ο ασθενής είναι επίνοσος στον VZV, προτιμάται η χορήγηση 2 δόσεων (με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων) του εμβολίου της ανεμοβλογιάς.
• Εγκυμοσύνη: δεν υπάρχουν δεδομένα για τα εμβόλια έναντι του
  έρπητα σε εγκύους.