Φυσικό αέριο: Η αισιόδοξη, αλλά αποπροσανατολιστική εικόνα της στιγμής

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης υποχωρούν συνεχώς, δείχνοντας την αισιοδοξία της αγοράς ως προς την κάλυψη της ζήτησης και ταυτόχρονα οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου βρίσκονται στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα. Οι ήπιες καιρικές συνθήκες, οι γεμάτες αποθήκες αερίου και η επάρκεια φυσικού αερίου, κυρίως μέσω LNG έχουν δημιουργήσει συνθήκες τέλειας «ηλιοφάνειας» σε αντιπαραβολή με τις συνθήκες τέλειας «καταιγίδας» που κυριάρχησαν το 2022.

Άρα η ΕΕ ξεπέρασε τον κίνδυνο, που όλοι φοβόντουσαν ότι θα γίνει πραγματικότητα φέτος; Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες στην ενεργειακή αγορά, που θα μας διαβεβαιώσουν ότι τα χειρότερα πέρασαν;

Σίγουρα γίνανε σημαντικά βήματα εξοικονόμησης ενέργειας στον βιομηχανικό αλλά και στον οικιακό τομέα με την κατανάλωση φυσικού αερίου στην ΕΕ να μειώνεται κατά 8% και 5 bcm σε ετήσια βάση, αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό ήταν και ένα αποτέλεσμα των πολύ υψηλών τιμών φυσικού αερίου.

Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι οι νέες συνθήκες στην αγορά με την σημαντική μείωση των τιμών ΦΑ θα οδηγήσει σε μια εκ νέου αύξηση της ζήτησης, την ίδια στιγμή που οι ενεργειακές αγορές αναμένεται να παραμείνουν «σφιχτές», ίσως και σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι το 2022, όπως ανέφερε στο Νταβός ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ.

Οι δύο παράγοντες, που πρέπει να ληφθούν υπόψη για το φυσικό αέριο την φετινή χρονιά, είναι η Κινέζικη ζήτηση και η αναμενόμενη αύξηση της, ιδίως μετά την πρόσφατη χαλάρωση των μέτρων Covid και η Ρωσική προσφορά, υπό το πρίσμα των Ευρωπαϊκών κυρώσεων και της εξέλιξης του πολέμου στην Ουκρανία.

Όλα δείχνουν ότι ναι μεν η Ευρώπη φέτος θα ξεπεράσει το χειμώνα χωρίς προβλήματα επάρκειας λόγω των παραγόντων που προαναφέραμε, αλλά είναι σίγουρο ότι δεν πρέπει να εφησυχάζεται, καθώς πρέπει να συνεχίζει στην κατεύθυνση διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών της με τις νέες εγκαταστάσεις LNG να αποτελούν προτεραιότητα.

Η ενεργειακή ασφάλεια δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς η ΕΕ βραχυπρόθεσμα δεν διαθέτει τις λύσεις σε ένα περιβάλλον χωρίς το ρωσικό φυσικό αέριο και με πιθανή περιορισμένη διαθεσιμότητα LNG.

Η επιτακτική ανάγκη αύξησης των ΑΠΕ είναι μονόδρομος, όπως προβλέπεται και σε εθνικό επίπεδο στο, υπό αναθεώρηση, ΕΣΕΚ, το οποίο βγήκε χθες στην δημοσιότητα. Ο τριπλασιασμός των ΑΠΕ σε μόλις 7 χρόνια, προϋποθέτει σημαντικές επενδύσεις στα δίκτυα και στην αποθήκευση ενέργειας, ταχύτητα στις αδειοδοτήσεις, απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου και νέα μοντέλα αγοράς με τα PPA να έχουν κομβικό ρόλο.

Η εικόνα της στιγμής με τις χαμηλές τιμές αερίου αποτελεί μια ανάσα αισιοδοξίας αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, αλλά δεν θα πρέπει να αλλάξει, ούτε και να επιβραδύνει την στρατηγική της ΕΕ, όπως αποτυπώθηκε στο REPowerEU.