Το στοίχημα της αυτάρκειας

Οι εποχές όπου μπορούσες να παράξεις κάτι στην άλλη άκρη του πλανήτη και να το παραλάβεις απρόσκοπτα όταν και όπου ήθελες έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Όπως αντίστοιχα στο παρελθόν ανήκει το μοντέλο με βάση το οποίο μπορούσες να βασίζεις την ενεργειακή σου πολιτική σε τρίτες χώρες.

Οι μνήμες της έλλειψης μασκών ή και αντισηπτικών στην αρχή της πανδημίας είναι ακόμη νωπές. Ενώ τώρα ζούμε στο πετσί μας τι σημαίνει η ενεργειακή εξάρτηση αλλά και η έλλειψη πρώτων υλών για την παραγωγή φαρμάκων. Ταυτόχρονα, οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, η απουσία κάθε ρεαλιστικού χρονοπρογραμματισμού και η εκτίναξη του κόστους μεταφοράς είναι η νέα κανονικότητα.

Έτσι, η Ευρώπη γενικότερα αλλά και η Ελλάδα ειδικότερα καλείται να κερδίσει άμεσα το στοίχημα της αυτάρκειας. Αυτάρκειας ενεργειακής αλλά και παραγωγικής, τουλάχιστον σε νευραλγικούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.

Το θετικό είναι πως η χώρα μας έχει τις υποδομές αλλά και τις προοπτικές για να το καταφέρει.

Στο μέτωπο της ενέργειας, η «πράσινη μετάβαση», με όλες τις λακκούβες και τις αναποδιές της, μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα net exporter ενέργειας μέσα στην επόμενη πενταετία. Αρκεί να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, να προχωρήσουμε τις αδειοδοτήσεις και να λύσουμε τα θέματα διασύνδεσης και αποθήκευσης που είναι και τα μεγαλύτερα εμπόδια.

Αντίστοιχα, στη βιομηχανία, υπάρχουν κλάδοι που ήδη αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση. Όπως για παράδειγμα η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία που επενδύει εκατοντάδες εκατομμύρια σε έρευνα, ανάπτυξη και νέες εγκαταστάσεις και –εφόσον έχει πρόσβαση στις απαραίτητες πρώτες ύλες- μπορεί να καλύψει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις εγχώριες ανάγκες.

Το αρνητικό είναι πως πρέπει να «πατήσουμε γκάζι» και να «σπάσουμε αβγά» για να το καταφέρουμε. Η αυτάρκεια σημαίνει αλλαγή πολιτικής - ενδεχομένως και σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες, σε θέματα όπως η πρωτογενής παραγωγή.

Σημαίνει παράλληλα πραγματοποίηση επενδύσεων με μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα που απαιτούν σταθερό καθεστώς και σοβαρά εχέγγυα προκειμένου να αποδώσουν καρπούς.

Και ταυτόχρονα, επιβάλλει αλλαγή νοοτροπίας, ειδικά στο κομμάτι της ανάπτυξης των ΑΠΕ, καθώς δεν νοείται να λιμνάζουν έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων για λόγους γραφειοκρατίας ή και κερδοσκοπίας ορισμένων έναντι του κοινού καλού.

Το σίγουρο είναι πως, με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα, το στοίχημα της αυτάρκειας οφείλει να βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα της επόμενης κυβέρνησης, όποια και αν είναι αυτή.

Και είναι ένα στοίχημα που οφείλουμε να κερδίσουμε για το καλό όλων μας.