Ο αναγκαίος μετασχηματισμός των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων στην Ενεργειακή Κρίση
Η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση που διανύουμε αναδεικνύει με τον πλέον εμφατικό τρόπο την εξάρτηση των παγκόσμιων οικονομιών από την παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, αλλά και την ανάγκη της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών, της ταχείας ανάπτυξης των ΑΠΕ και των εναλλακτικών μορφών ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας και του εξηλεκτρισμού του βιομηχανικού και κτηριακού τομέα.
Η ανάγκη αντιστάθμισης των εισαγωγών φυσικού αερίου από την Ρωσία, έχει οδηγήσει την ΕΕ στην προώθηση μέτρων και στρατηγικών επί τη βάσει του σχεδιασμού της με το Fit-For-55 και του REPowerEU.
Η αύξηση των εισαγωγών LNG σε εν λειτουργία εγκαταστάσεις αλλά και σε νέα FSRU είναι πιθανόν να απαιτήσει νέες υποδομές μεταφοράς του φυσικού αερίου στην ενδοχώρα, οι οποίες θα πρέπει να είναι hydrogen-ready για την πλήρη μελλοντική τους εκμετάλλευση.
Η βραχυπρόθεσμη αύξηση παραγωγής λιγνιτικών μονάδων και η μετάθεση των σχεδίων απολιγνιτοποίησης είναι απαραίτητη για την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά θα πρέπει να γίνει με ταυτόχρονη και εμπροσθοβαρή ανάπτυξη των ΑΠΕ και των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας.
Είναι γεγονός ότι η μεγάλη ζήτηση ΦΒ και ΑΠΕ στην ήδη διαταραγμένη εφοδιαστική αλυσίδα προβλέπεται να δημιουργήσει αύξηση στα κόστη, τα οποία όμως θα συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικά των ορυκτών καυσίμων.
Η επιτάχυνση πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας στον βιομηχανικό και οικιακό τομέα κρίνεται επιτακτική με τις αντλίες θερμότητας και τις «έξυπνες» υποδομές να λαμβάνουν κομβικό ρόλο και να αντικαθιστούν τα παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα – το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Η αύξηση της χρήσης του βιομεθανίου, όπως προβλέπεται στο REPowerEU, θα συνεισφέρει στην απανθρακοποίηση των ενεργειακών συστημάτων, που είναι πολύ δύσκολο να εξηλεκτρισθούν.
Οι παραπάνω εξελίξεις συνθέτουν ένα περίπλοκο περιβάλλον, γεμάτο προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Η ενεργειακή ασφάλεια και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μπορούν να συνυπάρξουν με τον κατάλληλο μετασχηματισμό των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η απαραίτητη ενεργειακή αυτονομία και οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε φθηνή και καθαρή ενέργεια.
Όπως είναι φυσικό, το μείζον θέμα της ενεργειακής κρίσης και της κατάστασης στην αγορά φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας θα απασχολήσει στο εξής έντονα τον ενεργειακό διάλογο, με το 17ο IAEE European Energy Conference “The Future of Global Energy Systems” που διοργανώνεται στις 21-24 Σεπτεμβρίου από την Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (ΗΑΕΕ) στην Αθήνα να φιλοξενεί πληθώρα Ελλήνων και ξένων ειδικών, στελεχών και ακαδημαϊκών σε ένα ευρύ φάσμα θεματικών πυλώνων για την ενεργειακή μετάβαση, τη γεωπολιτική, την ενεργειακή ασφάλεια, την εξοικονόμηση ενέργειας και το μέλλον των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων στην πορεία για την κλιματική ουδετερότητα.
O Δρ. Σπύρος Παπαευθυμίου, Πρόεδρος ΗΑΕΕ, είναι καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης