Δεν είναι διακοπές το summer camp

* Γράφει η Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα

Τα σημερινά παιδιά ζουν μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα! Το κλείσιμο του σχολείου σηματοδοτεί την έναρξη μιας περιόδου γεμάτης από δραστηριότητες παντός τύπου. Αθλήματα, μαθήματα ενισχυτικά, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, camp διαφόρων ειδών και ενδιαφέροντος, που γεμίζουν τις ημέρες των παιδιών από νωρίς το πρωί έως αργά το απόγευμα. Κι ενώ το σχολικό πρόγραμμα όλης της χρονιάς είναι ήδη επιβαρυμένο με πλήθος απαιτήσεων, με διάβασμα και «τρέξιμο» σε όλες τις εξωσχολικές δραστηριότητες και ενώ δεν αφήνει κανένα περιθώριο για ξεκούραση για 10 ολόκληρους, χειμερινούς, δύσκολους μήνες, το καλοκαίρι τα πράγματα δεν αλλάζουν καθόλου!

Το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού γεμίζει με απαραίτητες ενασχολήσεις, που ενδυναμώνουν τους μαθητές, με αποτέλεσμα οι διακοπές να περιορίζονται, τελικά, δραστικά και η επιστροφή στην πραγματικότητα, να γίνεται, πριν προλάβουν να αποφορτιστούν.

Ας πάρουμε ένα λεπτό, να σκεφτούμε σε αυτό το σημείο. Πόση ζημία προκάλεσαν στην ακαδημαϊκή πορεία και στην επαγγελματική αποκατάσταση όλων εμάς των ενηλίκων οι δυόμιση μήνες θερινής ραστώνης; Πόση ζημία θα προκαλούσε στα σύγχρονα παιδιά η πιθανή αντίστοιχη θερινή ραστώνη, ως περίοδος ανάπαυλας από τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής;

Διακοπές σημαίνει διακόπτω. Διακόπτω από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Κι όπως κάθε κανόνας χρειάζεται τις εξαιρέσεις, έτσι και οι δύσκολοι χειμώνες μας χρειάζονται τις διακοπές τους.

Τα παιδιά όμως δεν είναι ενήλικες. Οι διακοπές που περιορίζονται σε 15-20 ημέρες δεν αρκούν. Τα παιδιά χρειάζονται, να ακολουθήσουν για λίγο τον δικό τους ρυθμό. Να ξυπνήσουν την ώρα που θέλουν, να φάνε πρωινό χωρίς βιασύνη, να δουν τηλεόραση ή να διαβάσουν το λογοτεχνικό τους βιβλίο, χωρίς το άγχος της ώρας, να φάνε ένα παγωτό παραπάνω και να χαζολογήσουν, με όσα τους αρέσει να κάνουν, να βαρεθούν και να βασιστούν στη φαντασία τους, για να γεμίσουν τον χρόνο τους!

Επιστρέφω στο ερώτημα μου, λοιπόν, και αναδιατυπώνω. Πόσες δεξιότητες δεν καλλιεργήθηκαν αυτές τις μεγάλες ημέρες της καλοκαιρινής βαρεμάρας; Πόσα παιχνίδια δεν εφευρέθηκαν; Πόσες παρέες δεν σχηματίστηκαν και πόσες τεχνοτροπίες βουτιάς δεν τελειοποιήθηκαν στο πλαίσιο αυτής της αργίας;

Ας σκεφτούμε τώρα, τι θεωρούμε πλέον πιο εποικοδομητικό. Εμείς, οι γενιές των χορτασμένων παραθεριστών. Πόσο μπορεί να αποδώσει ένας κουρασμένος μαθητής στα καλοκαιρινά μαθήματα ενίσχυσης, επανάληψης, προετοιμασίας για τη νέα χρονιά; Πόσο επιπλέον μπορεί κάποιος να αντεπεξέλθει σε δραστηριότητες, όταν έχει εξαντληθεί; Η απάντηση είναι εύλογη. Αν μη τι άλλο σίγουρα όλη αυτή η προσπάθεια δεν φέρνει τα επιθυμητά και προσδοκόμενα αποτελέσματα. Το αντίθετο, επιφέρει εξάντληση σωματική και ψυχολογική.

Η παιδική ηλικία δεν διαρκεί για πάντα, είναι, όμως, ανεκτίμητη. Έρχεται πάντα η ώρα, που οι υποχρεώσεις των μαθητών αυξάνονται. Που η μελέτη είναι επιτακτικής ανάγκης και που η επένδυση για τις σπουδές και την αποκατάσταση δεν χωρά αναβολή.

Όλο εκείνο το διάστημα, μέχρι εκείνην την ώρα, ας το αξιοποιήσουμε αλλιώς. Ας δώσουμε στα παιδιά μας την ευκαιρία, να επιστρέψουν στην παιδικότητα τους, τους μήνες εκείνους που μπορούν. Ας ξεχάσουμε για λίγο τις υποχρεώσεις, την υπερπροσπάθεια, το δομημένο πρόγραμμα και ας εξασφαλίσουμε ώρες αργίας, που θα ξεκουράσουν ικανοποιητικά τους μαθητές. Ας τους δώσουμε διακοπές διαρκείας. Ικανές να γεμίσουν τις μπαταρίες τους και να γεννήσουν το συναίσθημα της ανυπομονησίας, να επιστρέψουν στη ρουτίνα τους.

Σίγουρα δεν είναι πλέον απλό. Πολύ συχνά όλες αυτές οι δραστηριότητες καλύπτουν τις ανάγκες «φύλαξης» των παιδιών, την εποχή που δεν λειτουργεί το σχολείο. Δεν είναι, όμως, ακατόρθωτο να βρούμε όσο πιο ανώδυνες επιλογές απασχόλησης, που δεν θα περιλαμβάνουν διάβασμα, προετοιμασία και επιπλέον εκπαίδευση!

Το καλοκαίρι πρέπει να παραμείνει εποχή αναδόμησης και επαναφόρτισης. Πρέπει να αφήνει χώρο στη σκέψη και στην απόλαυση. Πρέπει να αφήνει περιθώριο στα παιδιά, να μεγαλώνουν. Ποτέ άλλοτε οι σχολικές υποχρεώσεις δεν είναι τόσο περιττές.