Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης: Πόσο τους προσεγγίζουμε στην πραγματικότητα

Η στάθμιση φέρνει στην επιφάνεια το αναγκαίο μεν, αλλά όχι ικανό ενός τεχνοκρατικού σχεδιασμού και μιας κανονιστικής θεώρησης.

Η απόσταση μεταξύ ιδέας και πράξης

“Our goal is a delightfully diverse, safe, healthy, and just world, with clean air, water, soil and power – economically, equitably, ecologically and elegantly enjoyed” (Davos 2022, William McDonough).

Στον απόηχο του Νταβός, ανάλογες ιδέες όπως αυτή, θα πρέπει να καθίσουν σε στερεό έδαφος: κοινής αντίληψης για όσα συμβαίνουν στον κόσμο, εναρμονισμένων καλών προθέσεων και συντονισμένων αποφασιστικών δράσεων, ώστε να τον κάνουμε καλύτερο για όλους. Ειδικά στον επιχειρηματικό κύκλο, μιλούμε πολύ περισσότερο απ’ όσο πράττουμε.

Μπορούμε καλύτερα, με μεγαλύτερη σοβαρότητα, συνείδηση και πραγματικό αίσθημα ευθύνης, πριν και από την οποιαδήποτε κανονιστική συμμόρφωση. Το ζήτημα δεν είναι να δώσουμε ένα report πάνω σε κάποιο template - είναι να αναπροσδιορίσουμε ανθρωποκεντρικά στην πράξη τις προτεραιότητες στη ζωή που θέλουμε στον 21ο αιώνα. Οφείλουμε να το δούμε και πέρα από τις ευκαιριακές επινοήσεις του “παντός καιρού και κάθε τάσης” marketing.

Να εξισορροπήσουμε στις επιχειρήσεις -και όχι μόνο- την αμοιβαιότητα και αλληλοτροφοδοσία της μόρφωσης (που δημιουργεί ελεύθερους και συγκροτημένους ανθρώπους) και της εξειδίκευσης (που δημιουργεί καλά και υπερήφανα “εργαλεία”).

Ένα ερώτημα που θα μπορούσε να δώσει αφορμές ερμηνείας για το κενό των αποστάσεων, κυρίως σε Στόχους όπου τα επιτεύγματα απέχουν σημαντικά από τις προσδοκίες, είναι το εξής:

Κατά πόσο υπάρχουν και συντρέχουν στην υλοποίηση οι καθοριστικοί παράγοντες εμπνευσμένων - οραματικών - αποφασιστικών ηγεσιών σε κάθε επίπεδο, ισχυρών θεσμών και δυναμικών κοινωνικών κινημάτων, που μπορούν να αποδώσουν την προστιθέμενη, ζωτική αξία στις πρακτικές και να φέρουν τους Στόχους πιο κοντά;

Και ακόμη: κατά πόσο συνάδουν και ευθυγραμμίζονται οι πρακτικές των επιχειρήσεων με τη ρητορική τους για κοινωνική ευθύνη;

Είναι κραυγαλέο το παράδειγμα της αντίφασης κορυφαίου επενδυτικού οίκου, του μεγαλυτέρου μετόχου εταιρειών εμπορίας όπλων. Όπως διαβάζω, ο οίκος, που μιλά συνεχώς για κοινωνική υπευθυνότητα, δεν κάνει τίποτα ως μέτοχος για να σταματήσει την ελεύθερη οπλοκατοχή, την οποία επιθυμούν οι έμποροι όπλων παρ’ ότι οδηγεί σε τραγωδίες όπως αυτές που πολλαπλασιάζονται σε σχολεία των ΗΠΑ.

Να προσθέσω τις πληροφορίες πως επενδύουν για καλές αποδόσεις σε επιχειρήσεις εμπορίου όπλων και πλήθος άλλων «ευσχήμων» πολυεθνικών εταιρειών, που διατείνονται στρατηγικές SDGs και ευθυγράμμιση με κριτήρια ESG; Ή να αναφερθώ σε αγαθοεργίες εταιρειών που υπόσχονται ευκαιρίες εύκολου πλουτισμού από τον τζόγο; Ή να σημειώσω για εταιρείες που κέρδιζαν μολύνοντας φρικτά το περιβάλλον και πλέον συνεχίζουν να κερδίζουν με εκστρατείες για την απομόλυνσή του;

Δεν έχει τέλος μια τέτοια λίστα επιχειρήσεων με χαώδη την απόσταση ανάμεσα στο φαίνεσθαι και το είναι τους.

Η έκθεση της Eurostat για την προσέγγιση των SDGs

Σύμφωνα με τη νέα Έκθεση (Μάιος 2022) της Eurostat, η ΕΕ έχει πραγματοποιήσει κάποια βήματα προόδου στον τομέα της ειρήνης, της δικαιοσύνης και των ισχυρών θεσμών (Στόχος 16), της μείωσης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (Στόχος 1), της οικονομίας και της αγοράς εργασίας (Στόχος 8), της καθαρής και οικονομικά προσιτής ενέργειας (Στόχος 7), καθώς και της καινοτομίας και των υποδομών (Στόχος 9).

Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμη πολύ περισσότερα, ιδίως όσον αφορά στο περιβάλλον και το κλίμα. Εκτιμάται ως μέτρια η πρόοδος στους τομείς της υγείας και της ευημερίας (Στόχος 3), της ζωής στο νερό (Στόχος 14), της ισότητας των φύλων (Στόχος 5), των βιώσιμων πόλεων και κοινοτήτων (Στόχος 11), της μείωσης των ανισοτήτων (Στόχος 10), της υπεύθυνης κατανάλωσης και παραγωγής (Στόχος 12) της δράσης για το κλίμα (Στόχος 13) και της εξάλειψης της πείνας (Στόχος 2).

Η συνολική αξιολόγηση της προόδου της ΕΕ όσον αφορά στις συνεργασίες (Στόχος 17) και τη διαχείριση των υδατικών πόρων (Στόχος 6) χαρακτηρίζεται αμετάβλητη, από σχεδόν ίσο αριθμό βιώσιμων και μη βιώσιμων εξελίξεων.

Τέλος, διαπιστώνεται ότι η βιοποικιλότητα - η ζωή στην ξηρά (Στόχος 15) δοκιμάζεται πιεστικά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, παρ’ ότι οι χερσαίες προστατευόμενες περιοχές παρουσιάζονται λίγο αυξημένες.

Η πλήρης Έκθεση της Eurostat: https://lnkd.in/e6EfKJqg

* Ο Γιάννης Ρούντος είναι Public Affairs & Relations, Communication Strategy, Business Ethics & Human Values, Social Responsibility & Sustainability expert. Επικεφαλής του τομέα των Εταιρικών Υποθέσεων, εξωτερικής Επικοινωνίας και Υπευθυνότητας – Βιώσιμης Ανάπτυξης της INTERAMERICAN έως τον Ιανουάριο του 2022.