Η μεγάλη ευκαιρία της ελληνικής βιομηχανίας

Από τις μάσκες που έρχονταν με το σταγονόμετρο στην αρχή της πανδημίας μέχρι την ενεργειακή κρίση που βιώνουμε σήμερα, είναι πλέον ξεκάθαρο πως κατ’ ελάχιστον σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενδεχομένως η κάθε χώρα ξεχωριστά καλείται να εξασφαλίσει ένα μίνιμουμ πόρων και αγαθών.

Την ίδια στιγμή, η εκτίναξη του μεταφορικού κόστους, ακόμα και πριν το ράλι του πετρελαίου τις τελευταίες ημέρες καθιστά ασύμφορο το να παράγεις στην άλλη άκρη του πλανήτη και να το μεταφέρεις στην Ευρώπη και την Ελλάδα.

Έτσι, για γεωπολιτικούς αλλά και οικονομικούς λόγους το παραγωγικό μοντέλο αλλάζει. Στο κομμάτι της ενέργειας το διαπιστώνουμε ήδη. Και είναι ζήτημα ημερών μέχρι να δούμε τις σχετικές πρωτοβουλίες επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης, όπως εξάλλου προανήγγειλε η αρμόδια Γενική Γραμματέας, Αλεξάνδρα Σδούκου. Η χώρα μας φιλοδοξεί να γίνει όσο το δυνατόν ενεργειακά ανεξάρτητη και –γιατί όχι- να εξάγει «πράσινη» ενέργεια στους γείτονές της στο όχι τόσο μακρινό μέλλον.

Αυτή είναι όμως μόνο η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη έχει να κάνει με τη βιομηχανική παραγωγή, που, όπως φαίνεται, είναι αρκετά πιθανό να επιστρέψει επί ευρωπαϊκού εδάφους.

Και όταν μιλάμε για παραγωγή στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, δεν εννοούμε την παραδοσιακή «φάμπρικα», στην οποία τα χαμηλά εργατικά κόστη ήταν το βασικό κριτήριο εγκατάστασης. Στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και των αυτοματισμών, οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια είναι σε μεγάλο βαθμό εξειδικευμένοι επιστήμονες με βαθειά γνώση του αντικειμένου τους. Και ταυτόχρονα, πλαισιώνονται από ερευνητές, καθώς η παραγωγή πηγαίνει χέρι-χέρι με την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία.

Τομείς στους οποίους η χώρα μας έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς διαθέτει εξαιρετικό εργατικό δυναμικό, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει τις απαραίτητες ερευνητικές υποδομές.

Με άλλα λόγια, το νέο περιβάλλον αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την νέα ελληνική βιομηχανία. Όπως διαμορφώνονται οι συνθήκες, η χώρα μας μπορεί να αποτινάξει το μανδύα της αποβιομηχάνισης και να προλάβει το τρένο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Και το σενάριο δεν είναι θεωρητικό. Όπως ανέφερε ο Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, ήδη σήμερα ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εξάγουν ποιοτικά φάρμακα σε περισσότερες από 140 χώρες, ενώ παράλληλα υλοποιούν ένα σημαντικό πρόγραμμα επενδύσεων ύψους 1,2 δισ. ευρώ σε βάθος τετραετίας για την αναβάθμιση των υφισταμένων και τη δημιουργία νέων παραγωγικών και ερευνητικών υποδομών.
Το επιτυχημένο παράδειγμα αυτό μπορεί να επαναληφθεί και να πολλαπλασιαστεί, αρκεί να υπάρχουν τα κατάλληλα κίνητρα. Στην περίπτωση των φαρμακοβιομηχανιών, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, δόθηκαν κίνητρα για επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, παρέχοντας τη δυνατότητα συμψηφισμού -έστω ενός μικρού μέρους των επιβαρύνσεων του clawback με τις επενδύσεις των φαρμακοβιομηχανιών.
Εφόσον η αντίστοιχη κινητροδότηση επεκταθεί και σε άλλους τομείς, είναι αρκετά πιθανό να δούμε επενδύσεις που θα επανεκκινήσουν την ελληνική βιομηχανία. Δίνοντας έτσι πολύτιμη «ανάσα» στη χώρα μας, όχι μόνο σε σχέση με την οικονομία αλλά και ως προς την παραγωγική της επάρκεια, που τόσο πολύ έχει ανάγκη.