Η Ελλάδα και το επερχόμενο προσφυγικό κύμα από το Αφγανιστάν
Το 2015 ήταν μία δύσκολη χρονιά για την Ελλάδα λόγω της άνευ προηγουμένου επιδείνωσης του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος ως αποτέλεσμα της πρόσκαιρης αποσταθεροποίησης του Ιράκ και της Συρίας που προκάλεσε το καινοφανές τότε δυτικοκίνητο Ισλαμικό Κράτος.
Έξι χρόνια μετά η Ελλάδα κινδυνεύει να αντιμετωπίσει από τον προσεχή Σεπτέμβριο έναν παρόμοιο τύπου προσφυγικό κατακλυσμό, προσερχόμενο αυτή την φορά από το Αφγανιστάν.
Αιτία αυτής της ήδη εξελισσόμενης προσφυγικής ροής είναι η ήττα και συγκροτημένη φυγή των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν τα πεδινά εδάφη του οποίου κατείχαν για είκοσι χρόνια.
Μέχρι σήμερα οι Αφγανοί αντιμετωπίζονταν από την Ευρώπη, και την Ελλάδα, ως μετανάστες ενώ πάντοτε αποτελούσαν πρόσφυγες, καθώς η χώρα τους βρίσκεται σε διαρκή εμφύλιο, και για είκοσι χρόνια εν μέρει υπό αμερικανική κατοχή. Η ευρωπαϊκή αυτή πολιτική ήταν ένα είδος παραχώρησης προς την Ουάσινγκτον, διότι εάν οι Βρυξέλλες χαρακτήριζαν τους Αφγανούς ως πρόσφυγες, τότε οι ΗΠΑ θα έπρεπε συνειρμικά να θεωρηθούν δύναμη κατοχής στο Αφγανιστάν…
Παράλληλα ο όρος «μετανάστης» για τους Αφγανούς ευνοούσε τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και την πολιτική ασύλου, καθώς οι μετανάστες έχουν λιγότερα δικαιώματα κι απολαβές σε σχέση με τους πρόσφυγες. Η εν λόγω ευρωπαϊκή υπεκφυγή για τους Αφγανούς πρόσφυγες θα αλλάξει.
Σήμερα οι ευρωπαϊκές χώρες προβαίνουν σε αλυσιδωτή σειρά ενεργειών, μεταξύ των οποίων και της αναβολής των αποφάσεων επιστροφής Αφγανών «μεταναστών» στην πατρίδα τους που μαστίζεται από τον επιδεινούμενο εκεί εμφύλιο. Η εν λόγω κίνηση αναμένεται να συστηματοποιηθεί σηματοδοτώντας την αλλαγή στάσης των Βρυξελλών προς τους Αφγανούς πρόσφυγες, χαρακτηρίζοντάς τους ακριβώς ως έχουν: πρόσφυγες. Παράλληλα οι Βρυξέλλες καλούνται να συστηματοποιήσουν την ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου και την στήριξη στις χώρες εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Επίσης ειδική πρόνοια πρέπει να ληφθεί από την ΕΕ για την οικονομική στήριξη της Τουρκίας στο εν λόγω θέμα ώστε να αμβλυνθούν οι προσφυγικές ροές προς τη Ελλάδα και την Βουλγαρία.
Επειδή όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φημίζεται για την διορατικότητά, συνέπεια κι έμπρακτη αλληλεγγύη προς τις δοκιμαζόμενες χώρες-εταίρους που αντιμετωπίζουν το προσφυγικό ως χώρες-είσοδοι στην ΕΕ, κάθε χώρα καλείται από τις εξελίξεις να οργανωθεί από μόνη της για να αντιμετωπίσει το επερχόμενο προσφυγικό αφγανικό κύμα.
Η δοκιμαζόμενη Ελλάδα από τον κορωνοϊό και τις καταστροφικές εφέτος πυρκαγιές καλείται επειγόντως να εκπονήσει σχέδιο αντιμετώπισης του αφγανικού προσφυγικού ζητήματος ώστε να μην την προλάβουν οι εξελίξεις τόσο στο θέμα της ανθρώπινης διαχείρισης όσο και της ενδεχόμενης δοκιμασίας των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Όπως έχει τονισθεί στο παρελθόν, λύσεις υπάρχουν αλλά δεν είναι της τελευταίας στιγμής. Χρειάζεται πρόληψη και σχέδιο. Χρόνος ακόμη υπάρχει για δράση κι όχι για επανάπαυση.
Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής