Οι φωτιές έκαψαν μύθους και ψέματα
Ας το πάρουμε απόφαση... Η χώρα είναι απροστάτευτη στην περίπτωση μεγάλων πυρκαγιών και ούτε πρόκειται να αποκτήσει σύντομα στρατηγική και ικανή άμυνα να αντιμετωπίσει καταστάσεις σαν και αυτές που βιώσαμε και που δυστυχώς θα είναι ολοένα και πιο συχνές στο μέλλον.
Συμπέρασμα πρώτο: Ο κρατικός μηχανισμός και αναφέρομαι στο πολιτικό προσωπικό της χώρας απέτυχε. Ας αφήσουμε απ' έξω την Πυροσβεστική και τους πυροσβέστες.
Τόσα μέσα είχαν, τόσοι ήταν, τόσα μπόρεσαν, τόσα έκαναν.
Οι συμψηφισμοί εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες και καλό είναι να αποφεύγονται, αλλά οι πολιτικές σκοπιμότητες που χρησιμοποιούν τους συμψηφισμούς δεν μπορούν να περάσουν ασχολίαστες.
Για την καταστροφή που υπέστη η χώρα η ευθύνη βαρύνει πρώτα από όλους την κυβέρνηση, και έπονται οι προηγούμενες κυβερνήσεις με το μερίδιο που αναλογεί στην καθεμία.
Η πυρκαγιά στο Μάτι πριν τρία χρόνια θα έπρεπε να γίνει μάθημα για να προχωρήσουμε ως χώρα σε μια σοβαρή και οργανωμένη στρατηγική αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, όπως οι πυρκαγιές.
Όπως σήμερα η ευθύνη βαρύνει την κυβέρνηση, έτσι και τότε η ευθύνη βαρύνει την τότε κυβέρνηση που και εκείνη με τη σειρά της δεν έκανε όσα έπρεπε στα τρία χρόνια που βρισκόταν στην εξουσία. Υπάρχει πολιτική ευθύνη όσο κι αν δεν αρέσει σε κάποιους να το ακούν.
Αποδεικνύεται όμως σήμερα με τον πιο τραγικό τρόπο ότι το πρόβλημα είναι διαχρονικό. Αποδεικνύεται ότι και στο Μάτι, με όποια κυβέρνηση θα είχαμε ανάλογα ή παρόμοια αποτελέσματα.
Άλλωστε ο σημερινός πρωθυπουργός είναι αυτός που έκανε αρχηγό της Πυροσβεστικής, τον Στέφανο Κολοκούρη, επιβραβεύοντας τον γιατί προφανώς θεωρεί ότι έκανε καλή δουλειά. Έναν άνθρωπο ο οποίος κατηγορήθηκε για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, ως αρχηγός της ΕΜΑΚ, η οποία έφτασε στην περιοχή με καθυστέρηση
Το θέμα είναι τι έγινε από εκεί και μετά.
Απ' ό,τι φαίνεται τίποτα. Η Πυροσβεστική δεν ενισχύθηκε σοβαρά, ούτε σε προσωπικό ούτε σε μέσα και το αποτέλεσμα το βλέπουμε.
Η μόνη στρατηγική που εφαρμόστηκε -και αυτή όχι με απόλυτη επιτυχία- ήταν η στρατηγική της εκκένωσης. Και ευτυχώς που δεν εφαρμόστηκε με απόλυτη επιτυχία γιατί πολύ γρήγορα ο κόσμος κατάλαβε την αδυναμία του κράτους να προστατεύσει έστω και ένα δέντρο και ρίχτηκε ο ίδιος στη μάχη μαζί με τους πυροσβέστες για να σώσουν ό,τι μπορούσαν.
Δεν είναι δικό μας συμπέρασμα αυτό, το είδαμε δεκάδες φορές σε απ'ευθείας συνδέσεις στην τηλεόραση. Πολίτες κάθε ηλικίας ρίχθηκαν στη μάχη με τις φλόγες με ότι μέσο διέθεταν.
Ο κόσμος κατάλαβε με απλά λόγια ότι ο πρωθυπουργός με το διάγγελμά του επιβεβαίωσε την αδυναμία του κράτους να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές.
Και μιας και μιλήσαμε για πολιτικές σκοπιμότητες η ευθύνη της κυβέρνησης απέναντι στους πολίτες είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς η ίδια αυτή η κυβέρνηση, ως αντιπολίτευση στήριξε μεγάλο μέρος της επικοινωνιακής της στρατηγικής, πριν τις εκλογές του 2019, στην καταστροφή στο Μάτι.
Έπεισε τους πολίτες ότι αυτή θα τα έκανε καλύτερα, ότι θα αντιμετώπιζε το θέμα της προστασίας των δασών με αποτελεσματικότατα, ο ίδιος ο κ. Χρυσοχοΐδης πριν λίγο καιρό βεβαίωνε τους πολίτες ότι η Πυροσβεστική έχει αλλάξει και ότι είναι πανέτοιμη να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές.
Το αποτέλεσμα αποτελεί μια τραγική διάψευση ολόκληρου του κυβερνητικού αφηγήματος και η κυβέρνηση όχι μόνο είναι υπόλογη για την αποτυχημένη στρατηγική της αλλά και για το ότι όλο το προηγούμενο διάστημα αρχής γενομένης από το Μάτι, δεν έλεγε την αλήθεια.
Ας μην παραπονιέται λοιπόν τώρα για το ότι γίνεται πολιτική εκμετάλλευση πάνω στην καταστροφή. Η πολιτική αντιπαράθεση δεν είναι φιλολογικό τσάι και επίδειξη savoir vivre.
Αν θέλει να δείξει έστω και αυτή τη στιγμή σοβαρότητα θα πρέπει να παραδεχθεί τα λάθη της, να ζητήσει συγνώμη και να καλέσει την αντιπολίτευση για μια διακομματική συμφωνία πάνω σε μία εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών που θα περιλαμβάνει έναν νέο σχεδιασμό με έναν γενναίο προϋπολογισμό και προσλήψεις στελεχών και προσωπικού.
Στην παρούσα κρίση γίναμε μάρτυρες ενός ακόμη παράδοξου: Επικοινωνιακά η κυβέρνηση λειτούργησε με λογικές που δεν παραπέμπουν σε ευρωπαϊκές πρακτικές. Οι πολίτες και ο τύπος ενημερωνόταν με διαγγέλματα, ανακοινώσεις, διαρροές, χωρίς τη δυνατότητα ερωτήσεων από δημοσιογράφους, με τα κυβερνητικά στελέχη και τους βουλευτές της να είναι εν πολλοίς εξαφανισμένοι από τα τηλεοπτικά παράθυρα και την κυβερνητική εκπρόσωπο να αγνοείται για μέρες. Εμφάνισε δηλαδή μια «αφωνία» και μια φοβικότητα που έδειξε πανικό και έλλειψη συντονισμού. Την πρακτική αυτή στηλίτευσε και η ΕΣΗΕΑ – αν και καθυστερημένα- με σχετική ανακοίνωσή της. Στις περιπτώσεις αυτές η κυβέρνηση αναλαμβάνει τις ευθύνες της, βγαίνει μπροστά, είναι μαζί με τον κόσμο στα μέτωπα της φωτιάς, δέχεται την κριτική, όσο σκληρή κι αν είναι, πρόσωπο με πρόσωπα γιατί και μόνο η παρουσία της στο πεδίο της μάχης αποτελεί ψυχολογικά και μόνο στήριγμα για τους πολίτες. Και γιατί σε τελική ανάλυση αυτή είναι η δουλειά της.
Προκειμένου να αποφύγουν τα κυβερνητικά στελέχη την κριτική και ακόμη και τις βρισιές σε απευθείας μετάδοση (που δεν τις απέφυγαν τελικά) εξαφανίστηκαν.
Εν κατακλείδι, το πάθημα ας γίνει έστω και τώρα μάθημα. Η χώρα χρειάζεται μια αποτελεσματική πολιτική προστασία, στην οποία θα πέσει χρήμα για πραγματικές ανάγκες και όχι για να εξυπηρετηθούν ημέτεροι και εργολάβοι. Τέλος, γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών και αποζημιώσεις στους πληγέντες.
Όσον αφορά την Βόρεια Εύβοια, όπου η καταστροφή είναι ολοκληρωτική, όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά στην οικονομία της περιοχής, καθώς καταστράφηκε παραγωγικό κεφάλαιο που θα χρειαστεί χρόνια να αναδημιουργηθεί, χρειάζεται να επινοηθεί από την αρχή ένα σχέδιο δράσης. Χρειάζεται μια νομοθετική πρωτοβουλία -γιατί η νομοθεσία σήμερα για την αποκατάσταση πληγέντων από φυσικές καταστροφές δεν αρκεί- που θα προβλέπει τη δημιουργία ειδικού ταμείου για τη χρηματοδότηση των δουλειών που καταστράφηκαν, παραγωγικών επενδύσεων ήπιας ανάπτυξης, όπως είχε η περιοχή και κινήτρων για να μείνει ο κόσμος στην περιοχή και να μη γίνει εσωτερικός μετανάστης.
Όποιος τρίβει τα χέρια του αυτή τη στιγμή και σκέφτεται επενδύσεις μόνο για την τσέπη του και χωρίς αποτύπωμα στην τοπική κοινωνία, όποιος σκέφτεται εργολαβίες και δουλειές σε ημέτερους μόνο και μόνο για να δικαιολογηθεί το κρατικό και ευρωπαϊκό χρήμα που θα πέσει, καλύτερα να το ξεχάσει.
Η τοπική κοινωνία θα του δώσει πολύ σκληρή απάντηση και καλά θα κάνει.