Ο Μάρτυρας Σουλεϊμανί, ο EastMed και η ανασφάλεια του Ισραήλ

Η εν λόγω ενέργεια των ΗΠΑ και Ισραήλ αποβλέπει στο να στείλει το μήνυμα ότι το Ισραήλ είναι σε θέση να κινείται ταυτόχρονα με ισχύ τόσο στα δυτικά του, στην Αν. Μεσόγειο όσο και στα ανατολικά του, στην Μεσοποταμία. Ήταν, εκτός των άλλων, μια επικοινωνιακή κίνηση εκ μέρους του Τελ Αβίβ στην προσπάθειά του να αποκρύψει τη νευρικότητα και έντονη ανησυχία του για την αυξανόμενη ανασφάλεια που αισθάνεται στα βόρεια σύνορά του μετά την αποτυχία του να νικήσει τον Μπασάρ αλ-Ασαντ και τις ρωσο-σιϊτικές δυνάμεις στον συριακό εμφύλιο. Προφανώς σε αυτόν τον επικοινωνιακό σχεδιασμό του το Τελ Αβίβ δεν έλαβε υπόψη τα συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Η διόλου τυχαία αλλά ατυχής για τα ελληνικά συμφέροντα ανωτέρω συγκυρία μείωσε, έστω και προσωρινά, τις «διπλωματικές μετοχές» της Αθήνας και της Λευκωσίας στο γεωπολιτικό χρηματιστήριο του μουσουλμανικού κόσμου, καθώς αποτυπώθηκε στην κοινή γνώμη των μουσουλμανικών χωρών ότι η Ελλάδα και η Κύπρος ταυτίζονται με τα συμφέροντα των ΗΠΑ και Ισραήλ στην περιοχή. Η Ελλάδα και η Κύπρος διακύβευσαν μέρος της δημοτικότητάς τους στον μουσουλμανικό κόσμο, δημοτικότητα η οποία στηριζόταν, και στηρίζεται, στην διαχρονικά ακμαία πολιτιστική σχέση της Ελλάδας με τους πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής αλλά και την σθεναρή στήριξη των δικαίων των Παλαιστινίων στον αγώνα τους για ανεξαρτησία από την παράνομη ισραηλινή κατοχή της Παλαιστίνης.

Η Αθήνα και η Λευκωσία από την πλευρά τους καλούνται να αποτιμήσουν τις συνέπειες αυτής της συγκυρίας για τα ελληνικά συμφέροντα και να προβούν στις δέουσες ενέργειες για να μετριάσουν τις εντυπώσεις στην Μ. Ανατολή. Καλούνται κυρίως αναπτύξουν την απαραίτητη πολυμέρεια και ισορροπία στην εξωτερική τους πολιτική έναντι του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου. Τα γεγονότα στην Λιβύη έχουν κινητοποιήσει το ελληνικό ΥΠΕΞ προς αυτή την κατεύθυνση και το ίδιο χρειάζεται να γίνει και μετά τα γεγονότα στο Ιράκ.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι μονομερής στην Αν. Μεσόγειο, όπως έχει συμβεί την τελυταία δεκαετία, ειδικά όταν οι τουρκο-ισραηλινές οικονομικές σχέσεις, σε αντίθεση με την πολιτική ρητορική των δύο χωρών, εξακολουθούν να είναι ακμαίες. Όσο οι οικονομικές σχέσεις Άγκυρας-Τελ Αβίβ είναι ισχυρές τόσο μεγαλύτερο είναι το ανά πάσα στιγμή ενδεχόμενο απότομης μεταστροφής του Τελ Αβίβ προς την ‘Αγκυρα για συνεργασία και αναδιανομή της ενεργειακής πίττας στην Κύπρο και την Αν. Μεσόγειο. Για να αποτραπεί η επανάληψη ενός τέτοιου ενδεχομένου, η Αθήνα και η Λευκωσία θα πρέπει να επιστρέψουν σε μια ενεργό και πολυμερή διπλωματία, ενισχύοντας τις σχέσεις τους με τον μουσουλμανικό κόσμο σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Μόνο σε αυτή την περίπτωση Η Αθήνα και η Λευκωσία θα μετριάσουν, ή και αποτρέψουν, το ενδεχόμενο να βρεθούν εκτεθειμένες από μια τουρκο-ισραηλινή επαναπροσέγγιση στα ενεργειακά της Αν. Μεσογείου…

* Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής