Εστιάζοντας στην μεγάλη εικόνα: Την ευημερία των πολιτών

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η υπερχρέωση του πλανήτη η οποία έχει φτάσει σε ιστορικό ρεκόρ τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και σε ποσοστό ως προς το ΑΕΠ, πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με στοιχεία της world bank, το συνολικό χρέος στο τρίτο τρίμηνο του 2018 έχει φτάσει τα 224 τρις δολάρια (world bank) αποτελώντας το 318% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Σύμφωνα με την ίδια πηγή το παγκόσμιο δημόσιο χρέος ξεπέρασε τα 65 τρις δολάρια και αποτελεί το 93% του παγκοσμιου ΑΕΠ. Να σημειωθεί ότι το κατά κεφαλήν χρέος έχει ανέλθει πλέον στα 80.000 δολάρια!

Φυσικά πρέπει να λάβουμε υπ όψιν όχι μόνο τις υποχρεώσεις (liabilities) αλλά και τα περιουσιακά στοιχεία (assets) τα οποία σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Credit Swiss (2018) ανέρχονται στα 317 τρις δολάρια.

Επίσης οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των χωρών αυτών –αφού μεγάλος μέρος των πόρων κατευθύνεται στην αποπληρωμή των παρελθόντων δανείων- και η μετατόπιση των επενδύσεων και του πλούτου προς τους νέους οικονομικούς γίγαντες της Ανατολής (Κίνα, Ινδία, αλλά πλέον και χώρες της Αφρικής) επιδεινώνει το πρόβλημα των πολιτών σε βαθμό να διακυβεύεται το διαχρονικά (πλασματικό) επίπεδο ζωής τους.

Η πολυπλοκότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, οι αδυναμίες του και τα σφάλματα του παρελθόντος δίνουν την ευκαιρία σε κάθε μορφής λαϊκιστές να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα (για παράδειγμα για όλα φταίει το ευρώ ή οι μετανάστες) αφού οι πολίτες αδυνατούν να δουν την μεγάλη εικόνα και να καταλάβουν τους πραγματικούς λόγους της στασιμότητας του βιοτικού τους επιπέδου, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνονται οι εφαρμογές εκσυγχρονιστικών πολιτικών που θα βελτιώσουν μακροπρόθεσμα το πραγματικό βιοτικό τους επίπεδο.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι πολίτες για πρώτη φορά στην ιστορία αντιμετωπίζουν και ένα επιπρόσθετο άγχος, το οποίο οφείλεται στις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και την απειλή εκατομμυρίων θέσεων εργασίας από την χρήση των robots. Πρόσφατη μελέτη της IBM (2019) αναφέρει ότι τουλάχιστον 120 εκατομμύρια εργαζόμενοι στις 12 πιο ανεπτυγμένες οικονομίες θα οδηγηθούν σε επανεκπαίδευση λόγω της διείσδυσης της τεχνητής νοημοσύνης σε όλο το φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη το 30% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ ενδέχεται να απολέσει την εργασία του έως το 2030!

Σε ένα τέτοιο περίπλοκο χρηματοοικονομικό περιβάλλον οι πολίτες εξαρτώνται όλο και περισσότερο από την χρηματοοικονομική τους κατάσταση και την χρηματοοικονομική τους υγεία, η οποία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι βεβαρημένη για τους λόγους που προαναφέραμε.

Απαιτείται λοιπόν κατανόηση του προβλήματος ,διαύγεια σκέψης και ένα λεπτομερές σχέδιο για την επίτευξη της χρηματοοικονομικής ανεξαρτησίας μας με ταυτόχρονη προθυμία δέσμευσης στο σχέδιο αυτό με απώτερο στόχο την ευημερία των πολιτών (wellbeing) και την απόλαυση της ζωής (abundance) .

H Νέα Ζηλανδία είναι η πρώτη χώρα στον Κόσμο όπου από το 2019 θα μετράει την επιτυχία της κάθε κυβέρνησης όχι με βάση το ΑΕΠ, το οποίο θα ζήλευαν πολλές ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο ,αλλά με βάση ειδικούς πολύ-παραγοντικούς δείκτες που θα μετράνε την ευημερία των πολιτών .

Στον προϋπολογισμό που κατέθεσε τον Μάιο του 2019 ο Υπουργός Οικονομικών της Νέας Ζηλανδίας Grant Robertson ένα ειδικό κονδύλι (wellbeing budget) για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας ,την εγχώρια βία και την συναισθηματική ισορροπία των πολιτών λόγω του αυξανόμενου αριθμού των αυτοκτονιών που έχουν παρατηρηθεί στη χώρα του.