Ένα βρετανικό πραξικόπημα, μια ευρωπαϊκή κρίση

Μέχρι πριν λίγες μέρες κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η είδηση θα αφορούσε ευρωπαϊκή χώρα. Πόσο μάλλον τη Μεγάλη Βρετανία, της οποίας η κοινοβουλευτική ιστορία έχει τις απαρχές της το 1215 και τη Μάγκνα Κάρτα.

Το αδιανόητο, όμως, έγινε πραγματικότητα με την ανακοίνωση του Μπόρις Τζόνσον (την οποία αποδέχτηκε η βασίλισσα Ελισσάβετ) ότι αναστέλλει τις εργασίες του βρετανικού κοινοβουλίου από τις 9-12 Σεπτεμβρίου έως τις 14 Οκτωβρίου.

Ο στόχος του Τζόνσον είναι αποτρέψει το κοινοβούλιο από το να εμποδίσει ένα άτακτο Βrexit εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τους Ευρωπαίους στη Σύνοδο Κορυφής στις 17-18 Οκτωβρίου. Πιθανόν η κίνηση του Τζόνσον να έχει επίσης διαπραγματευτικό χαρακτήρα, δηλαδή να θέλει να στείλει το μήνυμα στις Βρυξέλλες ότι εννοεί όσα λέει και να είναι έτοιμος να ανοίξει το Κουτί της Πανδώρας με το άτακτο Brexit.

Ο τελευταίος κρίκος

Η απρόβλεπτη απόφαση του Τζόνσον αποτελεί τον τελευταίο κρίκο μιας αλυσίδας αστοχιών, πολιτικάντικων ελιγμών και αποφάσεων που αντικατοπτρίζουν την πλήρη ανεπάρκεια του πολιτικού προσωπικού στο Λονδίνου και τις Βρυξέλλες. Αυτά τα τρία χρόνια που ακολούθησαν το δημοψήφισμα, έχουμε ζήσει τη γελοιοποίηση του βρετανικού κοινοβουλίου (ποιος θα το φανταζόταν!) το οποίο αδυνατεί να πάρει την οποιαδήποτε απόφαση.

Το βρετανικό πολιτικό σύστημα μετεωρίζεται υποκείμενο στις πιέσεις αντικρουόμενων δυνάμεων. Από τα μια μεριά η λαϊκή ψήφος για το Brexit. Από την άλλη ο κίνδυνος της επιστροφής της Βόρειας Ιρλανδίας στη βία αν επανέλθουν οι συνοριακοί έλεγχοι μεταξύ Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και Βορείου Ιρλανδίας.

Στο βορειοϊρλανδικό έρχεται να προστεθεί και η αλαζονική αδιαλλαξία των Βρυξελλών –την έχουμε ζήσει και στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης. Τα προβλήματα είναι μεγάλα. Η αναποφασιστικότητα και μετεωρισμός τριών ετών τα έχουν κάνει πολύ χειρότερα.

Η δημοκρατία είναι η απάντηση

Η απόφαση του Τζόνσον συνιστά το τελευταίο (και ίσως αποφασιστικό) βήμα της Μεγάλης Βρετανίας προς τον γκρεμό.

Γιατί η αναστολή λειτουργίας του κοινοβουλίου μετέτρεψε την πολιτική κρίση του Brexit σε πολιτειακή εκτροπή. Όποιο και αν είναι το πρόβλημα, λύση δεν είναι ποτέ η φαλκίδευση της δημοκρατίας. Η δημοκρατία, με όλες τις αντιφάσεις της, είναι η απάντηση όποια και αν είναι η ερώτηση. Μπορεί τα τανκς να μην έχουν βγει στους δρόμους του Λονδίνου, αλλά αυτό που συμβαίνει στη Μεγάλη Βρετανία είναι ένα κανονικό κοινοβουλευτικό πραξικόπημα. Και για αυτό είναι καταδικαστέο.

Μια ευρωπαϊκή κρίση

Ας μη γελιόμαστε. Η αντιδημοκρατική απόφαση του Τζόνσον δεν είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον ευρωπαϊκό δημοκρατικό κανόνα. Αντιθέτως αποτελεί το πιο ακραίο επεισόδιο μιας μακράς πορείας υπονόμευσης της δημοκρατίας στην Ευρώπη. Οι αποφάσεις στη γερασμένη ήπειρό μας παίρνονται από όλο και πιο λίγους με ολοένα και πιο αδιαφανή τρόπο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούλιο επελέγη από τους Ευρωπαίους ηγέτες μετά από ένα τεράστιο παρασκηνιακό παζάρι, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως πρόεδρος της Κομισιόν. Τον Μάιο στις ευρωεκλογές οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι είχαν κληθεί να επιλέξουμε μεταξύ μιας λίστας υποψηφίων στη οποία δεν συμπεριλαμβανόταν η κ. ντερ Λάιεν. Δηλαδή οι ηγέτες περιφρόνησαν τις ψήφους εκατομμυρίων Ευρωπαίων…

Στην πραγματικότητα, ο Τζόνσον οδηγεί στο απώτατο άκρο την κρίση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.