Ο Μπίσμαρκ, ο Κικέρωνας, ο Τσακαλώτος και το πακέτο παροχών

Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα έχει ξεκάθαρα στρέψει την προσοχή της στους ψηφοφόρους, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το τι ζητούν οι αγορές και οι δανειστές. Το γιατί το έχει κάνει αυτό είναι ξεκάθαρο. Θα μπορούσε κανείς να το αποδώσει εύγλωττα με τη γνωστή για τον κυνισμό της ρήση του Όττο Φον Μπίσμαρκ πως «τα σκυλιά ακολουθούν αυτόν που τα ταΐζει».

Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν πως όταν η συγκεκριμένη «ταΐστρα» αδειάσει δύσκολα θα ξαναγεμίσει. Αυτό συμβαίνει διότι η κυβέρνηση εξάντλησε και υπερέβη με τις προεκλογικές παροχές το δημοσιονομικό περιθώριο που είχε και σύμφωνα με πολλούς έχει ήδη θέσει σε κίνδυνο τον εφετινό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Χθες το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ανακοίνωσε τα στοιχεία για την πορεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού στο διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου 2019. Σύμφωνα με αυτά το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε σε 1,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο, αυτό το πρωτογενές πλεόνασμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε έκτακτα έσοδα και σε αναβολές δαπανών και είναι θολό το πώς θα εξελιχθεί έως το Δεκέμβριο.

Ενδεικτικά, σχεδόν 1,175 δισ. ευρώ αφορούν στα έσοδα από την σύμβαση παραχώρησης του Ελευθέριος Βενιζέλος, τα οποία αφενός δεν είναι επαναλαμβανόμενα και αφετέρου ως έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα πρέπει να πάνε για τη μείωση του χρέους. Ακόμη, σχεδόν 150 εκατ. ευρώ αφορούν σε δαπάνες που έχουν εξοικονομηθεί από την υπό -εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν πως ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ είναι ήδη επισφαλής και καθίσταται ακόμη πιο αβέβαιος από το πακέτο παροχών στο οποίο προχώρησε η κυβέρνηση.

Αν και η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζει πως οι ανησυχούντες δεν διαβάζουν σωστά τα νούμερα και πως πολλά από τα μέτρα που ψήφισε η κυβέρνηση, όπως οι 120 δόσεις θα έχουν θετικό δημοσιονομικό αποτύπωμα, ωστόσο αυτή είναι μια αμυντική στάση που δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος γνωρίζει πως οι παροχές των 1,4 δισ. ευρώ στις οποίες προχώρησε η κυβέρνηση δόθηκαν την ίδια στιγμή που το Δημόσιο έχει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις 2,2 δισ. ευρώ προς τον ιδιωτικό τομέα, ενώ εκκρεμεί η έκδοση 240.000 συντάξεων, η καταβολή των οποίων θα απαιτήσει επιπρόσθετα 1 δισ. ευρώ και ενώ βρίσκεται σε εκκρεμότητα το θέμα των αναδρομικών των συνταξιούχων από το Συμβούλιο της Επικρατείας, η καταβολή των οποίων θα μπορούσε να κοστίσει από 4 έως και 9 δισ. ευρώ.

Το γεγονός πως ενώ επικρέμονται όλες αυτές οι υποχρεώσεις η κυβέρνηση έλαβε την απόφαση να μοιράσει προκαταβολικά το υπερπλεόνασμα του 2019 δεν δείχνει υπευθυνότητα, αλλά αγωνία για το εκλογικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, οι παροχές από μόνες τους δεν επαρκούν για να καλύψουν τη διαφορά και τη φθορά για μια κυβέρνηση 4,5 ετών. Όπως σοφά είχε πει ο Κικέρωνας «τίποτε δεν είναι πιο αβέβαιο από τον όχλο» (Nihil est incertius volgo) και το να θεωρεί κανείς πως με τις παροχές θα κερδίσει μια εκλογική αναμέτρηση έχει πολλάκις στο παρελθόν αποδειχθεί λάθος.

Το ζήτημα είναι πως το πακέτο παροχών είναι τόσο μεγάλο που ναρκοθετεί την οικονομία και την οικονομική ανάκαμψη και στο τέλος της ημέρας δεν υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολιτών, αλλά τα υπονομεύει.