Fake news και κίτρινα γιλέκα
Διαβάζω σε χθεσινό ρεπορτάζ του CNN Greece για τα κίτρινα γιλέκα και την πολιτική κρίση στη Γαλλία:
“...σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα (σσ The Times), που επικαλείται αναλύσεις που διεξήγαγε η εταιρεία κυβερνοασφάλειας New Knowledge, περίπου 200 λογαριασμοί Twitter αναπαρήγαγαν φωτογραφίες και βίντεο ανθρώπων σοβαρά τραυματισμένων από την αστυνομία, που φέρονται να ανήκουν στο κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», ενώ αυτές οι εικόνες χρονολογούνται από γεγονότα που δεν έχουν σε τίποτε να κάνουν με τις διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα εδώ και εβδομάδες στη Γαλλία.
Το Bloomberg, επικαλούμενο τη Συμμαχία για την Θωράκιση της Δημοκρατίας (Alliance for Securing Democracy), μια οργάνωση που ανήκει στο German Marshall Fund των ΗΠΑ και ελέγχει αυτούς τους λογαριασμούς και άλλες δραστηριότητες της Μόσχας, τόνισε ότι ανάμεσα σε 600 λογαριασμούς Twitter που είναι γνωστοί ότι προωθούν τις απόψεις του Κρεμλίνου το κορυφαίο hashtag ήταν χθες το #giletsjaunes (κίτρινα γιλέκα).
Από την άλλη πλευρά, η Μαργκαρίτα Σιμονιάν, διευθύντρια του RT (Russian Today) και του ρωσικού πρακτορείου Sputnik τόνισε χθες ότι Γάλλοι πολίτες έστειλαν βίντεο από τις χθεσινές διαδηλώσεις στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο, καθώς έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης της χώρας τους.
«Γνωρίζετε πόσοι άνθρωποι βλέπουν βίντεο των διαδηλώσεων των ‘κίτρινων γιλέκων’ από τις μεταδόσεις μας; Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσοι. Επιπλέον, έχουμε ήδη πηγές στην γαλλική αστυνομία που μας στέλνουν βίντεο, καθώς αρκετοί πολίτες έχουν γίνει δύσπιστοι με τα δικά τους μέσα ενημέρωσης και στέλνουν βίντεο σε μας», είπε η Σιμονιάν στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο TVTs.
Σύμφωνα με την ίδια, οι μεταδόσεις του RT για τις διαδηλώσεις είχαν 20 φορές περισσότερες θεάσεις από εκείνες της γαλλικής Figaro...”
Ααα όχι κυρίες και κύριοί μου. Το διαδίκτυο είναι ελεύθερο για να διακινείται υλικό. Αν δεν σας αρέσει ή θεωρείτε ότι κάποιες ειδήσεις είναι fake news, εκπαιδεύστε καλύτερα τους πολίτες σας να μην “τσιμπάνε”.
Είναι όμως εντυπωσιακό. Με το που ζόρισαν λίγο τα πράγματα για τη γαλλική κυβέρνηση και εμφανίστηκε μια μη ελεγχόμενη κοινωνική αντίδραση (ο φόβος και ο τρόμος όχι μόνο της ευρωπαϊκής νομενκλατούρας), αμέσως: φταίνε οι Ρώσοι. Υπάρχει τίποτα τελικά για το οποίο να μην φταίνε οι Ρώσοι;
Δεν έχει καμιά σημασία αν φταίνε ή αν δεν φταίνε στη συγκεκριμένη ή σε άλλες περιπτώσεις. Το γεγονός και μόνο ότι έχει καλλιεργηθεί μια φιλολογία γύρω από τη δράση ρωσικών τρολ και hackers, και μόνο η επίκληση τους αρκεί για να προκαλέσει υποψίες απάτης ακόμη και από ένα νεογέννητο βρέφος.
Ακόμη και αν είναι αλήθεια αυτό, πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι τα τρόλς και τα fake news είναι πλέον μέρος της μιντιακής κανονικότητας και όσο έχεις πολίτες ανεκπαίδευτους που “τσιμπάνε” με το παραμικρό, θα συνεχίσουν να υπάρχουν και αυτά.
Αλλά η διαδικτυακή απάτη, η κατασκοπία και το hacking δεν είναι ειδικότητες στις οποίες μόνο οι Ρώσοι πρωτοστατούν. Εκτός αν ξεχνάμε τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν για την NSA και το δίκτυο παρακολούθησης. Μέχρι και τη Μέρκελ παρακολουθούσαν.
Πριν μερικές μέρες μάλιστα το Facebook ανακοίνωσε ότι έκλεισε εκατοντάδες σελίδες και λογαριασμούς που διακινούσαν πολιτικό περιεχόμενο και οποίοι μάλιστα δεν ήταν από τη Ρωσία αλλά – άκουσον άκουσον – από τις ΗΠΑ (αυτή την είδηση δεν θα τη δείτε σε ελληνικά ΜΜΕ).
Αυτοί οι λογαριασμοί μάλιστα ανήκαν σε ειδησεογραφικές σελίδες με εκατομμύρια followers.
Αν λοιπόν θέλουμε να καταγγέλλουμε τα trols και τα fake news (για να μην πούμε για τα δικά μας εδώ στην Ελλάδα) να τα καταγγέλλουμε συνολικά ως δημοσιογράφοι και όχι ως δημοσιοσχεσίτες.
Πάμε τώρα ξανά στα κίτρινα γιλέκα.
Με συγχωρείτε αλλά δεν μπορώ να πιστέψω ότι το πρόβλημα είναι αν διακινήθηκαν φωτογραφίες από παλαιότερα επεισόδια. Ακόμη και αν έγινε, η επίδραση ήταν σχεδόν μηδενικής σημασίας. Υπάρχει τόσο φρέσκο υλικό από τις διαδηλώσεις των ημερών και μάλιστα τόσο σκληρό που θυμίζει λατινοαμερικάνικες δικτατορίες. Μου φαίνεται πάντως ηλίθιο να διακινείς παλιό υλικό από τις στιγμή που οι τελευταίες διαδηλώσεις προσφέρουν πολύ πιο σκληρές και δυνατές εικόνες.
Τώρα το ότι το πρόσφατο υλικό διακινήθηκε από ρωσικά site όπως το RT ποιο είναι το πρόβλημα; Τα γεγονότα αποτελούν είδηση ή όχι; Το ότι διακινήθηκαν από ρωσικά site θα μειώσει την αξία τους ή την αξιοπιστία τους; Για κάποια φτωχά μυαλά ίσως.
Αλλά με συγχωρείτε. Και γω αν ήμουν κίτρινο γιλέκο στο Παρίσι και είχα ένα καλό βίντεο ή μια καλή φωτογραφία σίγουρα δεν θα την έστελνα στη Figaro αλλά εκεί που θα μου εξασφάλιζε τη μεγαλύτερη δημοσιότητα. Ο κόσμος στη Γαλλία βρίσκεται σε σύγκρουση με την κυβέρνησή του και κάνει τα πάντα για να προβάλει τον αγώνα του. Λογικό είναι εκτός και αν αυτά που είδατε στις τηλεοράσεις ή στο διαδίκτυο αυτές τις μέρες σας έμοιαζαν με φιλολογικό τσάι μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών.
Τώρα αν κάποιους στη Γαλλία τους πειράζει που το RT έδειξε σε όλο τον κόσμο αυτή την εικόνα μιας ευρωπαϊκής χώρας με ανεξέλεγκτη βία από την πλευρά της αστυνομίας, ξυλοδαρμούς πολιτών χωρίς αιτία, πυροβολισμούς με πλαστικές σφαίρες, κακοποιήσεις ανήλικων και ανάπηρων, την επόμενη φορά η γαλλική κυβέρνηση μπορεί να πάρει παράδειγμα από την Ερντογάν και να μπλοκάρει το διαδίκτυο. Μετά από αυτά που είδαμε, προσωπικά δεν θα μου φανεί περίεργο.