Πυρκαγιές και επικοινωνιακά παρατράγουδα
Σε μια μεγάλη καταστροφή με πολλούς νεκρούς όπως αυτή στο Μάτι οι πληγές για αυτούς που έχασαν τους ανθρώπους τους δεν θα κλείσουν ποτέ. Το δάσος θα ξαναγίνει, τα σπίτια θα ξαναφτιαχτούν, σίγουρα κάτι θα αλλάξει στο πολεοδομικό σχέδιο, οι δήμαρχοι στο εξής το πρώτο πράγμα που θα κάνουν όταν αναλαμβάνουν θα είναι να ασχοληθούν με το σχέδιο προστασίας της περιοχής τους, η πολιτική προστασία ή τέλος πάντων αυτός ο νέος φορές που θα δημιουργηθεί, θα πρέπει να αναθεωρήσει πολλά, να δει τι πήγε λάθος και να το διορθώσει.
Η ζωή συνεχίζεται έτσι κι αλλιώς και εμείς προσαρμοζόμαστε και προσπαθούμε να βελτιωθούμε. Τέτοιες καταστροφές εκτός από το προφανές, που είναι η πρακτική αντιμετώπισή τους, η αποκατάσταση των ζημιών και η βοήθεια στους πληγέντες έχουν και ένα ακόμη στοιχείο αδιάφορο για τους πολίτες, αλλά ζωτικής σημασίας για τους κυβερνώντες και εν δυνάμει κυβερνώντες.
Την επικοινωνιακή διαχείριση και σε αυτό το επίπεδο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν τα πήγε καθόλου καλά.
Αποτέλεσμα να βρίσκεται συνεχώς κάτω από τα πυρά των ΜΜΕ, δικαιολογημένα, παρά τις υπερβολές που ακούστηκαν και γράφτηκαν (μερικές μάλιστα παραήταν υπερβολές για να το πουμε ευγενικά). Και σε αυτή την περίπτωση δεν μπορείς να περιμένεις αν είσαι κυβέρνηση, από τον αντιπολιτευόμενο τύπο να σε χαϊδεύει. Θα σε ξεσκίσει όσο μπορεί. Η μόνη άμυνα είναι η σοβαρότητα, η συντονισμένη δράση, και η αλήθεια για ότι συνέβη και διαδραματίστηκε.
Ο τύπος πάλι θα σε ξεσκίσει, γιατί δουλειά του είναι να ελέγχει την εξουσία, αλλά ο κόσμος που σε ακούει τουλάχιστον θα εκτιμήσει ότι δεν πας να τον κοροϊδέψεις και αν το πετύχεις αυτό τον έχεις κερδίσει.
Στο επικοινωνιακό επίπεδο μέχρι σήμερα η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να παραδεχθούμε ότι τα πήγε καλά ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς ή όχι με τις επιλογές της. Η πρακτική της πόλωσης μέχρι σήμερα την ευνόησε και χειρίστηκε με μαεστρία πολλά ζητήματα και πολιτικές αποφάσεις.
Στην περίπτωση της φωτιάς στο Μάτι όμως ήταν καταστροφή.
Ο Καραμανλής το 2007, στη χειρότερη πυρκαγιά που έπληξε ποτέ τη χώρα, με ένα εκατομμύριο στρέμματα καμμένα, δεν κρύφτηκε, ούτε πήγε αξημέρωτα στον τόπο της τραγωδίας για να αποφύγει τη λαϊκή αντίδραση.
Όταν είσαι ηγέτης, βγαίνεις μπροστά και γίνεσαι σάκος του μποξ γιατί αυτή είναι η δουλειά σου και η ευθύνη σου (και επικοινωνιακά εκτονώνεις κάπως την κατάσταση). Ακόμη και οι δηλώσεις Πολύδωρα τότε για ασύμμετρη απειλή, επικοινωνιακά είχαν νόημα ίσως και αποτέλεσμα, δεδομένης της έκτασης και της έντασης των πυρκαγιών άσχετα αν στο τέλος δεν αποδείχθηκε ότι υπήρξε ξένος δάκτυλος.
Τα περί ασύμμετρης απειλής που ακούστηκαν για τις φωτιές στην Αττική το βράδυ της καταστροφής το μόνο που έκαναν ήταν να δείξουν ότι ο μηχανισμός, κράτος και σώματα ασφαλείας, είχαν χάσει τον μπούσουλα.
Στην περίπτωση της πυρκαγιάς στο Μάτι επικοινωνιακά όλα πήγαν λάθος, ενώ η ανάληψη της "πολιτικής ευθύνης" άργησε κι αυτή.
Από τον τρόπο που έβγαιναν προς τα έξω οι πληροφορίες, μέχρι τις επιθέσεις και εμπάργκο σε ΜΜΕ, επειδή δεν άρεσαν κάποια ρεπορτάζ τα οποία τελικά και επιβεβαιώθηκαν.
Ακούστηκαν “κοτσάνες” από υπουργούς και στελέχη οι οποίες όταν περνάνε από το φίλτρο των ΜΜΕ μετατρέπονται σε βεβαιότητες και η όλη κατάσταση έδειξε έναν κρατικό μηχανισμό, ασυντόνιστο όπου όποιος ήθελε έβγαινε και έλεγε ότι ήθελε.
Δεν μπορεί να λες ότι η φωτιά έτυχε στη “βάρδια μου” και να θες να περάσει στα ψιλά γράμματα, ή ότι “κάηκε κόσμος στη θάλασσα επειδή δεν είχε εκπαιδευτεί” ή ότι “λυπάσαι, μεν αλλά βγαίνουμε από το μνημόνιο σε μερικές μέρες....”
Δεν γίνεται, υπουργέ μου, βουλευτή μου, κυβερνητικό στέλεχος να έχουν πεθάνει 94 άνθρωποι και εσύ να μην προσέχεις λίγο πως μιλάς.
Δεν μπορεί ξαφνικά να σου φταίει η κλιματική αλλαγή -τόσο κλιματική αλλαγή δεν είχαμε ακούσει ποτέ – και δεν μπορείς εσύ ως κυβέρνηση και κομματικός μηχανισμός να επιβάλεις εμπάργκο σε ΜΜΕ και να μην επιβάλεις -με έναν ευγενικό τρόπο – εμπάργκο σε κάποια στελέχη σου.
Θα μου πεις “είμαστε κατά του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού”. Μάλλον δεν καταλάβατε γρήγορα κύριοι πόσο σοβαρή ήταν η κατάσταση.
Διάβαζα και το SMS που δημοσίευσε ο Ελεύθερος Τύπος με “επικοινωνιακές οδηγίες” προς στελέχη της κυβέρνησης και του κόμματος το οποίο η κυβέρνηση χαρακτηρίζει πλαστό και αναρωτήθηκα: Είναι δυνατόν;
Έτσι οργανώνετε την επικοινωνιακή στρατηγική; Και τη στέλνετε με SMS; (τα περί πλαστού SMS ήταν άλλη μια επικοινωνιακή πατάτα).
Έχω γράψει και θα το ξαναγράψω ότι δεν μπορεί η παρούσα κυβέρνηση να πάρει στην πλάτη της διαχρονικά, τις ευθύνες για την τραγωδία στο Μάτι. Η καταστροφή ήταν συνδυασμός παθογενειών, παρανομιών, κακών πολιτικών επιλογών, ευθυνών πολιτών (στο μικρότερο βαθμό γιατί ως κράτος έχεις την ευθύνη και να επιβάλεις τους νόμους και να τιμωρείς τις παρανομίες), κακού συντονισμού, καιρικών συνθηκών κτλ.
Ναι, εσάς ως κυβέρνηση θα δείχνουμε με το δάχτυλο, γιατί εσείς είστε στην εξουσία, χωρίς να διαγράφουμε τις ευθύνες των προηγούμενων που μας έφτασαν εδώ.
Στην επικοινωνία όμως αυτή τη φορά πήρατε κάτω από τη βάση και δεν ξέρω αν το καταλάβατε, στους επόμενους μήνες σας περιμένουν τρεις εκλογικές αναμετρήσεις.