Οι διαχρονικές ευθύνες μιας καταστροφής και η σπέκουλα
Οι μεγάλες καταστροφές έχουν πολιτικό κόστος. Το γνωρίζουμε και το γνωρίζουν όσοι ήταν, είναι και θα είναι στην κυβέρνηση.
Δεν έχει και πολύ σημασία αν όλα έγιναν βάσει σχεδίου, αν καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια αν, αν, αν..... Το αποτέλεσμα μετρά και αυτός που αναλαμβάνει στην πλάτη του την ευθύνη είναι πάντα ο κρατικός μηχανισμός και η κυβέρνηση. Στην προκειμένη περίπτωση ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ.
Δεν το διάλεξε ο πρωθυπουργός. Του έτυχε και μάλιστα με το χειρότερο τρόπο. Φυσικά και οι δυνάμεις της Πολιτικής Προστασίας έκαναν ό,τι μπορούσαν, ο κρατικός μηχανισμός το ίδιο αλλά δεν ήταν αρκετό για να αποτραπεί η καταστροφή.
Η κυβέρνηση λοιπόν έχει το βάρος της ευθύνης αλλά δεν μπορεί κανείς σοβαρός άνθρωπος να της επιρρίψει την ευθύνη διαχρονικά. Και οι ευθύνες ξεκινούν πολλά χρόνια πίσω από τη στιγμή που το κράτος αποφάσισε να κάνει τα στραβά μάτια στην παράνομη δόμηση με ανύπαρκτα πολεοδομικά σχέδια επειδή το όνειρο της εξοχικής κατοικίας τροφοδότησε ένα ολόκληρο σύστημα ανακύκλωσης χρήματος από το οποίο επωφελήθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι.
Τι κι αν ο νόμος έλεγε 4 στρέμματα οικόπεδο σε εκτός σχεδίου περιοχή για να κτίσεις. Οι παρανομίες ξεκίνησαν και κάθε φορά που τα πράγματα ζόριζαν γιατί εξαντλούνταν τα "παραθυράκια", κάτι γινόταν και τα αυθαίρετα νομιμοποιούνταν με το αζημίωτο για τα κρατικά ταμεία και τους μεσάζοντες. Συνέχεια αυτό γινόταν γιατί όλος αυτός ο κόσμος αποτελούσε και αποτελεί εκλογική πελατεία. Έτσι χτίστηκαν βίλες, πολιτικές καριέρες, τοπικά νταβατζιλίκια και πάει λέγοντας.
Και φτάνουμε στο σήμερα μετά από 8 χρόνια οικονομικής κρίσης και καταλαβαίνουμε με το χειρότερο τρόπο ότι σε περίπτωση ακραίων φυσικών φαινομένων τα συστήματα πολιτικής προστασίας δεν επαρκούν, το προσωπικό δεν επαρκεί, τα αεροπλάνα δεν επαρκούν, συστήματα εκκένωσης δεν υπάρχουν και εκεί που υπάρχουν δύσκολα εφαρμόζονται κτλ.
Ακριβώς το ίδιο έγινε με τις πλημμύρες.
Ας το πάρουμε απόφαση. Αυτή είναι η χώρα, έτσι δομήθηκε, αυτές τις δυνατότητες έχει και ό,τι βλέπουμε γύρω μας είναι νόμιμο (τα περισσότερα) με νόμους που ήρθαν για να καλύψουν παρανομίες δεκαετιών, γιατί αυτό το σύστημα έπρεπε να ανατροφοδοτείται και να συνεχίζει να ανακυκλώνει χρήμα.
Είναι ένα σύστημα που έχει σχεδόν αυτονομηθεί, λειτουργεί ανεξάρτητα και η λειτουργία, εξέλιξη και συνέχειά του δεν μπορεί να διαταραχθεί από παρεμβάσεις ή αποφάσεις προσώπων και θεσμικών οργάνων.
Ε λοιπόν αυτό το σύστημα, του οποίου τα τελευταία τρία χρόνια αποτελεί τμήμα και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, έχει την ευθύνη για ό,τι συνέβη. Δεν θα ρίξω όμως την ευθύνη διαχρονικά σε αυτούς που κυβερνάνε τώρα. Το κομμάτι της επικοινωνιακής διαχείρισης για το οποίο γίνεται πολύς λόγος είναι κατά τη γνώμη μου δευτερεύων. It's politics που λενε κι οι αγγλοσάξονες. Δεν έχει να κάνει όμως με την ουσία των πραγμάτων παρόλο που είναι γαργαλιστικό για τα ΜΜΕ και δίνει ωραίες αφορμές για πολιτική αντιπαράθεση.
Η ουσία δεν κρύβεται. Πολεοδομικός σχεδιασμός της πλάκας, αυθαιρεσίες, έργα πυροπροστασίας ή αντιπλημμυρικά (να μην το ξεχνάμε) υποτυπώδη, μηχανισμός πολιτικής προστασίας που δεν επαρκεί, έλλειψη μονίμου προσωπικού στην πυροσβεστική, αεροπλάνα και οχήματα ακινητοποιημένα και από πάνω έναν υπουργό που διαποτισμένος και αυτός από την λογική της υποχρεωτικής λιτότητας ακόμη και αν πρόκειται για την προστασία του πολίτη χαρακτήριζε πέρυσι το το Πυροσβεστικό Σώμα “στρεβλό μηχανισμό του Δημοσίου”.
Να μιλήσουμε για ευθύνες και για επικοινωνιακή διαχείριση όσο θέλετε αλλά να μιλήσουμε και την απαξίωση των μηχανισμών πολιτικής προστασίας που τους πήρε η μπάλα του “κακού δημοσίου” και των περικοπών γιατί έτσι λένε τα μνημόνια.
Κύριοι εσείς τα υπογράψατε. Και εσείς και οι προηγούμενοι που τώρα ή σφυρίζουν αδιάφορα ή σπεκουλάρουν πάνω από τα πτώματα.
Δεν μπορώ να κλείσω αυτό το σημείωμα όμως χωρίς να κάνω μια αναφορά στο πως παρουσιάστηκε το θέμα από τα ΜΜΕ. Ναι το καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο να ασκήσεις κριτική στο σινάφι σου και στο σύστημα του οποίου αποτελείς μέρος και δουλεύοντας γι αυτό μπορείς να πληρώνεις τους λογαριασμούς σου.
Από την άλλη όμως έχεις την υποχρέωση να το προστατεύσεις όσο μπορείς, προστατεύοντας ταυτόχρονα και τον εαυτό σου. Αυτές τις μέρες το μιντιακό σύστημα έβγαλε σε πολλές περιπτώσεις το χειρότερό του πρόσωπο.
“Βετεράνοι” της δημοσιογραφίας μιλούσαν για τις πληγές του Φαραώ, τη θεία δίκη και τις καμπάνες που θα χτυπάνε όταν φύγει ο Τσίπρας, ψεύτικες επιστολές οικογενειών θυμάτων διαβάζονταν στον αέρα με μόνο στόχο να εκβιάζουν λίγο συναίσθημα ακόμη, καμένοι σοροί θυμάτων κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο και από δημοσιογράφους καταλύοντας κάθε έννοια δεοντολογίας, ΦΕΚ για πολεοδομικές “τακτοποιήσεις” που αφορούν προηγούμενες κυβερνήσεις εμφανίζεται και ερμηνεύεται όπως γουστάρει ο καθένας, πράγμα που σημαίνει ότι αυτός που το δημοσιεύει και το ερμηνεύει ή λέει ψέματα συνειδητά, ή είναι άσχετος.
Δημοσιογράφοι κάνουν ρεπορτάζ στα καμένα, και “χώνουν” και μια διαφήμιση του χορηγού τους, σκίτσα με Καναντέρ ρίχνουν φέρετρα στα καμένα αδιαφορώντας για το ότι πυροσβέστες που πάλευαν με τις φλόγες έχασαν και αυτοί περιουσίες και δικούς τους ανθρώπους, φωτογραφίες κατοίκων και βίντεο τους δημοσιεύονται άκριτα, χωρίς άδεια και ερμηνεύονται όπως βολεύει τον καθένα, ο πρωθυπουργός της χώρας παρουσιάζεται τη μία ως τρομοκράτης και την άλλη ως Τσαουσέσκου καταλύοντας κάθε λογική και από την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι μέσα σε μερικές μέρες έχουν μιλήσει τόσο πολύ την κλιματική αλλαγή, όσο δεν το είχαν κάνει στην προηγούμενη ζωή τους.
Στην παρουσίαση ενός τέτοιου γεγονότος, θα γίνουν και λάθη αλλά ας το παραδεχθούμε. Αυτό το γεγονός φανέρωσε για άλλη μια φορά τη δομική κρίση στον κλάδο της ενημέρωσης.
Εντάξει, ο τύπος στην Ελλάδα έχει την ελευθερία να δημοσιεύει ότι θέλει και να έχει την πολιτική γραμμή που επιλέγει. Και ο πολίτης όμως -αλλά και ο δημοσιογράφος - έχει την ελευθερία να κρίνει το δημοσιογραφικό προϊόν και όπως δείχνουν, κυκλοφορίες, τηλεθεάσεις, ακροαματικότητες δεν έχει και την καλύτερη γνώμη γι αυτό.