Το δουλεμπόριο στη Λιβύη και ο στρουθοκαμηλισμός της Ευρώπης
Στα εύκολα η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ήταν υπό αίρεση, στα δύσκολα είναι στα αζήτητα. Η διεθνής οικονομική ύφεση και η κρίση της ευρωζώνης τράνταξαν συθέμελα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Τώρα το μεταναστευτικό απειλεί να δώσει την χαριστική βολή στην πράξη στα απομεινάρια της όποιας ευρωπαϊκής θεσμικής αλληλεγγύης.
Η πρόσφατη πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στο μεταναστευτικό να στηρίξει της ξενοφοβικές δυνάμεις της χώρας του, Πολωνίας, της τσεχίας και Ουγγαρίας προκάλεσε σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων τόσο εντός των ευρωπαϊκών θεσμών όσο και των εθνικών κυβερνήσεων χωρών-εισόδου της ΕΕ που δέχονται τις πιέσεις του φαινομένου. Ουσιαστικά ανέδειξε σε τόσο υψηλό θεσμικό επίπεδο τον βαθμό ανευθυνότητας που διακατέχει όχι μόνο τις περισσότερες χώρες-μέλη της ΕΕ αλλά και υψηλόβαθμα στελέχη των ευρωπαϊκών θεσμών για το μεταναστευτικό. Ενώ η ευρωπαϊκή πολιτική συνεχίζει να είναι ανεπαρκής και μυωπική αναφορικά με την εσωτερική διαχείριση του μεταναστευτικού έχει καταντήσει απάνθρωπη στην εξωτερική διαχείριση του ζητήματος. Η Λιβύη είναι αντιπροσωπευτικό παράδειγμα.
Η είδηση της εμφάνισης του δουλεμπορίου στα κέντρα κράτησης μεταναστών στη Λιβύη εξέπληξε την διεθνή κοινή γνώμη, όχι όμως και τους αξιωματούχους και στρατηγιστές της ΕΕ οι οποίοι είχαν γνωμοδοτήσει κατά το πρόσφατο παρελθόν να υιοθετηθεί η πολιτική της Οχυρωμένης Ευρώπης έναντι των μεταναστευτικών κυμάτων. Ήταν η ΕΕ και μερικά κράτη μέλη της εκείνοι οι οποίοι αποφάσισαν επιπόλαια να χρηματοδοτήσουν ένα δήθεν λιμενικό χώρας χωρίς κυβέρνηση, αμφιβόλου αξιοπιστίας και παραστρατιωτικές οργανώσεις με κατ’ επίφαση κυβερνητικά σχήματα σε μια χώρα δίχως κράτος, σε εμφύλιο, δίχως ειρήνη και σταθερότητα, την ίδια χώρα που έξι χρόνια πριν αποσταθεροποίησαν κοντόφθαλμα και υπεροπτικά στο όνομα μιας μεσανατολικής χιμαιρικής δημοκρατίας χώρες της ΕΕ όπως κυρίως η Βρετανία και Γαλλία, με την στήριξη των ΗΠΑ.
Ήταν νομοτελειακή η κατάληξη της μετατροπής της Λιβύης από χώρα πέρασμα μεταναστών σε κέντρο δουλεμπορίου με τις ευχές και στήριξη της ΕΕ, διότι οι Βρυξέλλες ήδη από το 2015 έχουν υιοθετήσει την αντίληψη της Ομάδας Βίζεγκραντ περί της κατά μόνας αντιμετώπισης του μεταναστευτικού με την άνευ προηγουμένου έκθεση της Ελλάδας και Ιταλίας από χώρες εισόδου στην ΕΕ σε «αποθήκες ψυχών». Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο το 10% των μεταναστών που εισήλθαν στην Ελλάδα και την Ιταλία το 2015-6 έχουν απορροφηθεί από 6 χώρες μέλη της ΕΕ με τις υπόλοιπες να αδιαφορούν επιδεικτικά. Βεβαίως η εν λόγω πολιτική της ΕΕ για την Λιβύη δεν έχει ως αίτιο τον δόλο (αυτός είναι πάντοτε το μέσο) όσο την πολιτική ανωριμότητα και ανθρωπιστική αδιαφορία και άγνοια. Πώς αλλιώς είναι δυνατόν να ερμηνευθεί η τακτική της Δύσης να κρατά τους Αφρικανούς μετανάστες μακριά από τις ευρωπαϊκές ακτές με κάθε τρόπο χωρίς υποδομές στην αφρικανική ακτή, όταν έχει συμβάλει στην αποσταθεροποίηση των ίδιων των κρατών και οικονομιών τους με την αποικιοκρατική της διάθεση;
Ο Ε. Βενέττης είναι Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής ΕΛΙΑΜΕΠ