Σαρωτικές αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας: «Σβήνουν» οι μάχες του ‘21

Αυτές είναι μερικές από τις βασικότερες αλλαγές που προτείνει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο Σχέδιο Προγραμμάτων Σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας από τη Γ’ Δημοτικού έως και την Α’ Λυκείου.

Σε γενικό πλαίσιο το ΙΕΠ, σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο», «πειράζει» λίγο τη ροή της διδασκαλίας της Ιστορίας, προτείνει περισσότερες πηγές και ψηφιακά εργαλεία και προτάσσει τη συσχέτιση της εθνικής και της παγκόσμιας πορείας. Επίσης, «κουνάει» και το δάχτυλο στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, σημειώνοντας ότι οι ώρες στη διδασκαλία της Ιστορίας «δεν αρκούν».

Το πόρισμα του ΙΕΠ καταδικάζει τις επαναλήψεις των ιστορικών κύκλων, όμως δεν προχωράει σε μεγάλες τομές, πλην δύο τάξεων, της Δ’ Δημοτικού και της Α’ Λυκείου, ούτε αποφεύγει τις ιστορικές επαναλήψεις στην πρότασή τους. Παράλληλα, τραβάει το διδακτορικό ενδιαφέρον από στρατιωτικά γεγονότα και το στρέφει σε κοινωνικά, εμμένοντας στο προσφυγικό στοιχείο, ενώ στο πλαίσιο της διδασκαλίας της διεθνούς ιστορίας εμπλουτίζονται τα κεφάλαια με γεγονότα που ξεφεύγουν από την ιστορία του Δυτικού Κόσμου, όπως ο Ψυχρός Πόλεμος και η πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων.

Βασικές θέσεις

- Σχολικό εγχειρίδιο αλλά και θεματικός φάκελος, ο οποίος θα είναι και σε ψηφιακή μορφή.

- Προτείνεται αύξηση, κατά μία ώρα, στη διδασκαλία της Ιστορίας σε όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου (πλην της Γ’ Γυμνασίου), καθώς, όπως αναφέρει το πόρισμα «οι δύο ώρες διδασκαλία δεν επαρκούν.

- Τέλος στην «επανάληψη» ιστορικών κύκλων, ειδικότερα η αρχαία, μεσαιωνική και νεότερη εποχή, η οποία, όπως σημειώνεται, διδάσκεται τρεις φορές, μία στο Δημοτικό, μία στο Γυμνάσιο και μία στο Λύκειο.

- Περιορισμός ιστορικών γεγονότων που αφορούν την πολιτική ιστορία που εστιάζει σε πολιτική, στρατιωτική και διπλωματική δράση των μεγάλων προσωπικοτήτων.

- Ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας, ιστορία της τέχνης.

- Σύνδεση της διδασκαλίας με επίσκεψη σε μουσεία, ιστορικά μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους.

Οι αλλαγές ανά βαθμίδα

Η μεγαλύτερη αλλαγή στις τέσσερις τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που διδάσκεται η Ιστορία, παρατηρείται στη Δ’ τάξη. Ενώ μέχρι σήμερα οι μαθητές διδάσκονται από την αρχαία ελληνική Ιστορία, άνοδο της Ρώμης, Γεωμετρική Εποχή, Περσικούς Πολέμους, τον Χρυσό Αιώνα του Περικλή, τον Μέγα Αλέξανδρο, όλα τα παραπάνω βάσει της πρότασης του ΙΕΠ απουσιάζουν πλήρως από αυτή την τάξη. Στη θέση τους μπαίνει η διδασκαλία της οικογενειακής, προφορικής, τοπικής ιστορίας που συνδέεται με το άμεσο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον των μαθητών. Οι μαθητές επανέρχονται στη «ροή» ιστορικών γεγονότων στην Ε’ τάξη, όπου ξεκινούν από την προϊστορία και διδάσκονται μέχρι την οθωμανική κατάκτηση.

Κόφτης σε αναλυτική παρουσίαση των στρατιωτικών γεγονότων της Επανάστασης του 1821 προτείνεται για τη διδασκαλία της ΣΤ’ Δημοτικού. Το ΙΕΠ προτείνει να διδάσκονται οι μαθητές από τον 15ο αιώνα έως και τη σύγχρονη εποχή, όμως στη διδακτική ενότητα για την ελληνική επανάσταση προωθεί κυρίως τη διδασκαλία σε βασικά κοινωνικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας όπως ο εκσυγχρονισμός και η εκβιομηχάνιση.

Γυμνάσιο – Α’ Λυκείου

Με «λίφτινγκ» στα κεφάλαια που διδάσκονται στις τρεις τάξεις Γυμνασίου, η πρόταση του ΙΕΠ επεκτείνει τη διδασκαλία από την προϊστορία μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα στο Γυμνάσιο, με το Λύκειο να επωμίζεται όπως όλα δείχνουν το βάρος της σύγχρονης διεθνούς και εθνικής ιστορίας. Μέχρι σήμερα στην Α’ Λυκείου διδάσκεται η Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου. Το ΙΕΠ προτείνει στροφή στη σύγχρονη ιστορία από την περίοδο του 1880 μέχρι και σήμερα. Επίσης προτείνει τη διδασκαλία από την εδραίωση του καπιταλισμού και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως και τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, την εισβολή στο Ιράκ και Αφγανιστάν μέχρι την ισλαμική τρομοκρατία.

Β’ και Γ’ Λυκείου

Συνοπτικά και με την αιτιολογία ότι ακόμα γίνεται συζήτηση στη Βουλή για τις αλλαγές στο Λύκειο, το ΙΕΠ δεν προχωρά σε λεπτομέρειες για τη διδασκαλία της Ιστορίας στη Β’ και Γ’ Λυκείου.

«Το μάθημα της Ιστορίας στη Β’ και Γ’ Λυκείου θα μπορούσε να έχει θεματικό χαρακτήρα. Στη Β’ Λυκείου το μάθημα θα μπορούσε να αφορά τη μελέτη της ιστορικής εξέλιξης στις τρεις μεγάλες ιστορικές περιόδους (αρχαιότητα, μέσοι χρόνοι, νεότερη και σύγχρονη εποχή) ζητημάτων που απασχολούν το σύγχρονο κόσμο.

Στη Γ’ Λυκείου το μάθημα θα μπορούσε να επικεντρωθεί μόνο στον 20ο αιώνα, με στόχο την εμβάθυνση σε συγκεκριμένα φαινόμενα και εξελίξεις που είναι σημαντικά για την κατανόηση των αλλαγών που συνέβησαν σε εκείνον τον αιώνα και σε μεγάλο βαθμό διαμόρφωσαν τον κόσμο στον οποίο ζούμε και η μνήμη τους είναι παρούσα», αναφέρει γενικόλογα το πόρισμα.