Οι αντιπροτάσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων για τις αλλαγές στην τριτοβάθμια

Η Σύνοδος, κατά την 83η τριήμερη συνεδρίασή της στην Αλεξανδρούπολη (26-28 Ιανουαρίου) επεξεργάστηκε θέσεις και κατέληξε σε προτάσεις επί της πρόσφατης εισήγησης του υπουργού Παιδείας, Κώστα Γαβρόλγου, για τις προωθούμενες αλλαγές στην Παιδεία.

"Ήταν ένα αρκετά έντονο τριήμερο", δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου, το βράδυ του Σαββάτου, ο προεδρεύων της Συνόδου, Πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ), Αθανάσιος Καραμπίνης, ενώ αργά το βράδυ της Κυριακής η Σύνοδος ανακοίνωσε και το τελικό κείμενο των προτάσεων, στις οποίες κατέληξε.

"Είμαστε ανοιχτοί στην οποιαδήποτε συζήτηση", είπε ο κ. Καραμπίνης, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι "πολλές φορές νιώθουμε πως γίνονται πράγματα για εμάς χωρίς εμάς". "Μαθαίνουμε από τα ΜΜΕ ότι συζητιέται το θέμα της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θεωρούμε ότι τα πανεπιστήμια ως οι αποδέκτες των παιδιών, που δίνουν εξετάσεις, οφείλουν και πρέπει να έχουν θέσεις, τις οποίες πρέπει να εκφράσουν προς την ελληνική πολιτεία για το τι πιστεύουν ότι πρέπει να έχουν αυτά τα παιδιά την ώρα που μπαίνουν στο Πανεπιστήμιο. Να μην αναγκάζεται το πανεπιστήμιο να αναλώνει σημαντικό χρόνο και πόρους για να φέρει τον πρωτοετή στο επίπεδο που θα έπρεπε να έχει κατά την είσοδό του μέσα στο πανεπιστήμιο", εξήγησε.

Σε ό,τι αφορά την απόσυρση, από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας, της πρότασης για συγκρότηση τεσσάρων επιτροπών που θα εξέταζαν τις προτεινόμενες αλλαγές (για τα μεταπτυχιακά,την ανάπτυξη των ιδίων εσόδων των Ιδρυμάτων, την στρατηγική ενίσχυσης του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση) ο κ.Καραμπίνης είπε:

"Ο προβληματισμός που εξέφρασαν τα πανεπιστήμια μέσω του προεδρείου ήταν ότι δεν υπήρχε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο συζήτησης. Δηλαδή, τι σημαίνει συζητά το πανεπιστήμιο για μεταπτυχιακά και εξ αποστάσεως εκπαίδευση με ένα ερευνητικό κέντρο; Σημαίνει ότι τα ερευνητικά κέντρα θα αποκτήσουν τη δυνατότητα των μεταπτυχιακών και της εκπαίδευσης;".

Σχετικά με το αίτημα της Συνόδου, για ευέλικτο πλαίσιο διαχείρισης των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) ο πρύτανης του ΔΠΘ ανέφερε ότι από την παρουσία στη Σύνοδο του αν.Υπουργού Καινοτομίας, Κώστα Φωτάκη, αλλά και του γγ του υπ.Παιδείας, Γιάννη Παντή, διαφάνηκε ότι "υπάρχει κλίμα να λύσουμε το θέμα, καταλαβαίνει και η ίδια η Πολιτεία ότι αν δεν υπάρξει λύση η έρευνα στη χώρα, όχι μόνο στα Πανεπιστήμια, δε θα μπορεί να γίνει".

Αναλυτικότερα:

-Για το πλαίσιο λειτουργίας των ΕΛΚΕ:
Η Πολιτεία προχωρά, σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια, στη δημιουργία ομάδων εργασίας με στόχο τη διατύπωση νέων νομοθετικών ρυθμίσεων για τους ΕΛΚΕ. Η Σύνοδος, προσβλέποντας στα αποτελέσματα των ομάδων εργασίας αλλά και αξιολογώντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα, ζήτησε από την Πολιτεία να καθορίσει το επόμενο ολιγόμηνο διάστημα, ως περίοδο για τη νομοθέτηση των νέων υπό διαμόρφωση ρυθμίσεων και την αποσαφήνιση του τρόπου εφαρμογής των υπόλοιπων πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων.

-Για τη φοιτητική μέριμνα:
Η Σύνοδος επιφυλάχθηκε για αποφάσεις, διότι ο διάλογος μεταξύ των Πανεπιστημίων συνεχίζεται. Οι πρυτάνεις συμφώνησαν, ωστόσο, ότι τα Πανεπιστήμια αδυνατούν να αναλάβουν την αρμοδιότητα του οριστικού ελέγχου και της εκκαθάρισης για τη χορήγηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος στους δικαιούχους φοιτητές, λόγω σημαντικής απομείωσης του ανθρώπινου δυναμικού τους.

-Για την ανάδειξη διοικητικών οργάνων:
Σε σχέση με την πρόταση για ανάδειξη των Αντιπρυτάνεων με ξεχωριστή εκλογή με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, η Σύνοδος κατέληξε ότι μια τέτοια ρύθμιση δεν εξασφαλίζει τον απαιτούμενο συντονισμό στη λειτουργία της Πρυτανείας και θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα της καθημερινής λειτουργίας του Πανεπιστημίου. Αξιολογώντας τις εμπειρίες από τα διάφορα συστήματα εκλογής των Πρυτανικών Αρχών που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα η Σύνοδος τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του σημερινού συστήματος επιλογής (με την έγκριση των Αναπληρωτών από τη Σύγκλητο) ή εναλλακτικά της εκλογής ενιαίου Πρυτανικού σχήματος, αφού πρώτα εγκριθεί για κάθε Πανεπιστήμιο ο απαιτούμενος αριθμός Αντιπρυτάνεων.

-Για τα Περιφερειακά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης:
Χρήσιμος υπό όρους θα μπορούσε να αποδειχθεί ο θεσμός σύμφωνα με τους Πρυτάνεις. Συγκεκριμένα, ως προϋποθέσεις έθεσαν: 1. Να διασφαλισθεί ξεκάθαρο πλαίσιο λειτουργίας τους και να διαχωριστούν οι αρμοδιότητές τους από τις αρμοδιότητες θεσμικών οργάνων του Πανεπιστημίου. 2. Τα κριτήρια υποψηφιότητας και εκλογής των μελών τους, καθώς και η σύνθεσή τους, να αποτελέσουν αντικείμενο σοβαρής ακαδημαϊκής συζήτησης. 3. Να επισημανθεί ότι ασχολούνται σε στρατηγικές οικονομικής ανάπτυξης και εξεύρεσης πόρων για τα πανεπιστήμια. 4. Να αξιολογείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα το έργο τους από την πανεπιστημιακή κοινότητα.

-Για τον Ενιαίο Χώρο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης:
Η Σύνοδος υπενθύμισε ότι τα πανεπιστήμια ανέκαθεν ενδυνάμωναν τη διασύνδεση εκπαίδευσης και έρευνας με υψηλής ποιότητας αποτελέσματα στην έρευνα, όπου έχουν πρωτεύοντα ρόλο. Ως εκ τούτου, επισήμανε, πως το γεγονός της ουσιαστικής συνεισφοράς τους σε όλους του κύκλους σπουδών (προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικές σπουδές), καταδεικνύει τη σημασία της συμμετοχής τους στον σχεδιασμό του ενιαίου χώρου εκπαίδευσης και έρευνας, στον οποίο θα πρέπει να συμμετάσχουν με ουσιαστική αρμοδιότητα.

-Για τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών:
Η Σύνοδος σχετικά με τις απόψεις που διατυπώνονται στο κείμενο - εισήγηση του υπουργού Παιδείας συμφώνησε στην ανάγκη εφαρμογής των αναφερόμενων γενικών αρχών στην οργάνωση και λειτουργία των ΠΜΣ, δηλαδή την αρχή της αποκλειστικής ευθύνης των ιδρυμάτων για την ίδρυση, λειτουργία και διαχείριση, τον ρυθμιστικό ρόλο της Πολιτείας, τη διασφάλιση της ποιότητας, την αξιολόγηση, την κοστολόγηση, διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και την πρόσβαση των οικονομικώς ασθενών.

Εξέθεσε, όμως, τις διαφοροποιήσεις της για τα ακόλουθα: 1. Η ανάθεση της διδασκαλίας στα ΠΜΣ να γίνεται με προτεραιότητα σε μέλη ΔΕΠ των πανεπιστημίων και αποκλειστικά από τα αρμόδια ακαδημαϊκά όργανα. 2. Η αμοιβή μελών ΔΕΠ να υπόκειται στους γενικούς περιορισμούς που τίθενται από την κείμενη νομοθεσία για το σύνολο των αμοιβών που αφορούν στις πρόσθετες δραστηριότητές τους. 3. Ο προσδιορισμός των διδάκτρων, όπου αυτά υπάρχουν, θα πρέπει να υπόκειται στην αρχή της ανταποδοτικότητας κατόπιν λεπτομερούς κοστολόγησης των δαπανών που είναι αναγκαίες για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών προς τους μεταπτυχιακούς φοιτητές. 4. Δεν πρέπει να υπάρχει αδυναμία πρόσβασης στις μεταπτυχιακές σπουδές για οικονομικούς λόγους. Προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να εξασφαλισθούν από το υπουργείο πόροι για την παροχή υποτροφιών. Τα πανεπιστήμια θα παρέχουν δωρεάν πρόσβαση στο 20% των εισακτέων ανά ΠΜΣ, εφόσον έχουν εισόδημα μικρότερο από εκείνο του 50% του συνολικού πληθυσμού. 5. ΜΟΔΙΠ και ΑΔΙΠ θα πρέπει να αξιολογούν κάθε ΠΜΣ ανά τριετία. 6. Να περιληφθεί διάταξη για την θέσπιση ενιαίου τίτλου σπουδών πρώτου και δεύτερου κύκλου για πανεπιστημιακές σπουδές πενταετούς ή εξαετούς φοίτησης, που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. 7. Σε σχέση με την διάρκεια των σπουδών σημειώνεται ότι η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει τριετή διάρκεια μεταπτυχιακών σπουδών στην οδοντιατρική επιστήμη.

-Για τους Οργανισμούς Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων:
Η Σύνοδος των Πρυτάνεων αφού έλαβε υπόψη της αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων των Ιατρικών Τμημάτων και των Συγκλήτων των πανεπιστημίων της χώρας, συμφώνησε ότι οι Οργανισμοί των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων συγκροτούνται με αποφάσεις των θεσμικών οργάνων των πανεπιστημίων (Συνέλευση Τμήματος / Σχολής και Σύγκλητος), μετά από έγκριση του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

-Για τις κρατήσεις Υπέρ Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων:
Η Σύνοδος Πρυτάνεων ανακοίνωσε ότι προσβλέπει στην παρέμβαση και στήριξη του υπουργείου Παιδείας, ώστε να διευθετηθεί το θέμα που έχει ανακύψει σχετικά με τις κρατήσεις υπέρ του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων στους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας.

-Έκδοση ΚΥΑ για ελεύθερο επάγγελμα καθηγητών:
Η Σύνοδος των Πρυτάνεων, διαπιστώνοντας ότι δεν έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα η Κοινή Υπουργική Απόφαση που ρυθμίζει τις διαδικασίες είσπραξης του προβλεπόμενου ποσοστού από τους καθηγητές που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, εξέφρασε την άποψη ότι είναι άδικη η δίωξη των διοικήσεων των ΑΕΙ για μη εφαρμογή ισχυουσών ρυθμίσεων, επειδή δεν διέθεταν και εξακολουθούν να μην διαθέτουν τη σχετική δικαιοδοσία και την αναγκαία νομοθετική εξουσιοδότηση. Σημειώνεται, ότι σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, ο γγ του Υπουργείου Παιδείας, Γιάννης Παντής, γνωστοποίησε ότι εντός της εβδομάδας θα εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που θα ρυθμίζει το θέμα.