ΙΚΑ: Ποιοι δικαιούνται μειωμένη σύνταξη

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, οι άνδρες ασφαλισμένοι του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δεν είχαν δικαίωμα να αναγνωρίσουν για τη θεμελίωση δικαιώματος μειωμένης σύνταξης, λόγω γήρατος, με 10.000 ημέρες ασφάλισης, τους πλασματικούς χρόνους του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011, αλλά μόνο αυτούς που ορίζονται από το άρθρο 40 του Ν. 2084/1992. Επίσης, είχε γίνει δεκτό για λόγους χρηστής διοίκησης, ότι οι ανωτέρω ασφαλισμένοι θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους με βάση το άρθρο 40 του Ν. 3996/2011, για να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μειωμένης σύνταξης γήρατος, εφόσον οι αιτήσεις της αναγνώρισης είχαν υποβληθεί από τους ενδιαφερόμενους, μέχρι και την 30-04-2013 και το δικαίωμα χορήγησης της μειωμένης σύνταξης γήρατος, με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 12 του Ν. 3863/2010, είχε θεμελιωθεί, μέχρι την ημερομηνία αυτή.

Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι που θα θεμελίωναν το συνταξιοδοτικό δικαίωμα για τη μειωμένη σύνταξη γήρατος, από 01-05-2013 μέχρι 31-12-2013, δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν τους πλασματικούς χρόνους του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011. Ειδικότερα δε, η εν λόγω κατηγορία ασφαλισμένων θα μπορούσε να πάρει μειωμένη σύνταξη γήρατος με τη διάταξη του άρθρου 28§1α και 3α του Α.Ν. 1846/1951 (στην ηλικία των 60 ετών και 4500 ΗΕ). Μετά την έκδοση και εφαρμογή σχετικού εγγράφου, η διοίκηση του Ιδρύματος έγινε δέκτης διαμαρτυριών-αναφορών από περιπτώσεις ασφαλισμένων και υπομνημάτων από τη ΓΣΕΕ και το Συνήγορο του Πολίτη.

Οι διαμαρτυρόμενοι ασφαλισμένοι, οι οποίοι, πριν από την έκδοση του εγγράφου, είχαν υποβάλει ήδη αίτηση για αναγνώριση του πλασματικού χρόνου και πολλοί από αυτούς είχαν εξοφλήσει τις εισφορές εφάπαξ, παρά την προσδοκία τους ότι θα πάρουν τη μειωμένη σύνταξη γήρατος, διαψεύσθηκαν, με την αιτιολογία ότι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τους πλασματικούς χρόνους, διότι το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα θεμελιώθηκε από 01-05-2013 και μετά. Ακόμη, πολλοί από τους ενδιαφερόμενους είχαν διακόψει την εργασία τους, ενώ υπήρξαν και άλλες περιπτώσεις για τις οποίες ήδη είχε χορηγηθεί προσωρινή σύνταξη με έναρξη, μετά την ημερομηνία της 30-04-2013 και ζητείτο να επιστραφούν τα ποσά των προσωρινών συντάξεων ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.

Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, «με τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων που είχαν θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01-2013 μέχρι 30-04-2013, αιφνιδιάστηκαν οι άλλοι ασφαλισμένοι, οι οποίοι μπορούσαν να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-05-2013 μέχρι 31-12¬2013, για να πάρουν τη μειωμένη σύνταξη γήρατος με την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου ασφάλισης και των οποίων διαψεύσθηκε η προσδοκία που τους είχε δημιουργηθεί, με αποτέλεσμα να δεχθούν σοβαρότατη οικονομική και ηθική ζημία, κατάσταση πραγματική που προσκρούει στις αρχές της χρηστής και εύρυθμης διοίκησης».

Η διοίκηση του Ιδρύματος, επανεξετάζοντας τη θέση της, τροποποιεί τις οδηγίες που δόθηκαν με το Σ40/97/23.4.2013 Γ.Ε. Κατά συνέπεια, πρέπει να αρθεί η αιτίαση του αιφνιδιασμού από τους ασφαλισμένους που είχαν ενεργήσει με βάση την αρχή της καλής πίστης και να γίνει δεκτό ότι θα συνυπολογισθούν οι πλασματικοί χρόνοι του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011, προκειμένου να συμπληρωθούν οι απαιτούμενες 10.000 ημέρες ασφάλισης για τη λήψη μειωμένης σύνταξης από άνδρες ασφαλισμένους, στις περιπτώσεις που τόσο η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, όσο και η αίτηση για σύνταξη, είχαν υποβληθεί, μέχρι την 31/12/2013, ανεξάρτητα από το λόγο ότι το δικαίωμα της μειωμένης σύνταξης γήρατος είχε θεμελιωθεί από 01-05-2013 μέχρι 31-12-2013.

Επομένως, όπως ορίζει η εγκύκλιος, δεν θα γίνεται ανάκληση τυχόν συνταξιοδοτικών αποφάσεων που ήδη είχαν εκδοθεί και αφορούσαν την προσωρινή απονομή συντάξεων ή, σε διαφορετική περίπτωση, θα επανέρχονται σε ισχύ, χωρίς να τίθεται πλέον θέμα επιστροφής ποσών συντάξεων, ως αχρεωστήτως καταβληθέντων. Τέλος, εάν τυχόν έχουν απορριφθεί αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν από 01/05/2013-31/12/2013 θα πρέπει να επανεξετασθούν, εφόσον υποβληθεί αίτηση-όχληση από τους ενδιαφερόμενους με τα οικονομικά αποτελέσματα να ανατρέχουν στην ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης.