Είχα το όνειρό μου, το ποδήλατό μου...
Σας αρέσουν τα παλιά ποδήλατα; Αν ναι θα πρέπει να γνωρίσετε τον Χρήστο Πετσούδη από τη Θεσσαλονίκη, που σε ένα στενάκι κοντά στον Άγιο Δημήτρη διαθέτει το μοναδικό εργαστήριο αναπαλαίωσης παλιών ποδηλάτων - εσχάτως και κατασκευής - με τον παραδοσιακό χειροποίητο τρόπο και υλικά περασμένων δεκαετιών.
Από το υπόγειο εργαστήρι του Χρήστου περνούν καθημερινά δεκάδες φίλοι του ποδηλάτου, είτε για να δουν, είτε απλά για να πιουν το καφέ τους και να μιλήσουν για ποδήλατα, είτε για να αναπαλαιώσουν κάποιο ποδήλατο που είχαν ξεχασμένο σε ένα υπόγειο, είτε για να αγοράσουν. Αυτό το τελευταίο, είναι ίσως λίγο προβληματικό καθώς το παλιό ποδήλατο είναι σαν το παλιό κρασί. Εκλεπτυσμένο, δυσεύρετο και φυσικά, ακριβό.
“Πολλοί που έρχονται εδώ είναι άνθρωποι που θέλουν φθηνό ποδήλατο, επειδή ξέρουν, ή ακούν, ότι έχουμε μεταχειρισμένα ή παλιά ποδήλατα και νομίζουν ότι θα βρουν ένα ποδήλατο με 100 ευρώ. Δεν είναι έτσι, γιατί δεν κρατάω τίποτα παλιό που δεν αξίζει να κρατήσω και συνήθως αυτά που αξίζει να κρατήσω είναι ποδήλατα αξιόλογα που δεν τα παίρνεις με 100 ευρώ. Αλλά σιγά σιγά, αρχίζουν και έρχονται άνθρωποι που ξέρουν τι θέλουν. Ποδήλατα που αποπνέουν αυτήν την παλιά αίγλη και να είναι και λίγο μοναδικά.”
Από τα αεροπλάνα στα ποδήλατα
Ο Χρήστος πρώην μηχανικός αεροσκαφών ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια να ασχολείται με τα παλιά ποδήλατα, και μαζί με τους φίλους έφτιαχναν τα ποδήλατά τους στο υπόγειο που είχε ο πατέρας του για ξυλουργείο. Πριν μερικούς μήνες, το χόμπι του “βαφτίστηκε” Vintage bicycle workshop και το υπόγειο της οδού Φαληρέως έγινε στέκι για ποδηλατόφιλους, της εποχής των Mercier, Molvedo, Motobecane, Eska, Velamos κτλ.
“Ήταν πολλοί οι παράγοντες που συντέλεσαν στο να γίνει αυτό το εργαστήριο τη στιγμή που έγινε. Έψαχνα δουλειά, βρέθηκε ο χώρος και η αγάπη για το ποδήλατο υπήρχε. Δεν υπήρχε στην αρχή βλέψη να γίνει εργαστήριο επαγγελματικό.
'Ήταν πιο πολύ για μένα και τους φίλους μου. Αλλά φτάνοντας να εμβαθύνουμε στο ποδήλατο και να καταλαβαίνουμε ποιότητες, μάρκες, ποδηλατική ιστορία, αυτό ήταν γοητευτικό για όλους μας. Ρομαντικό. Κάτι που τα καινούργια ποδήλατα δεν το έχουν και έτσι ασχολήθηκα με αυτό.”
Στους τοίχους του εργαστηρίου του Χρήστου μπορεί να δει κανείς σκελετούς από δεκάδες μάρκες ποδηλάτων άλλων εποχών και κάθε λογής αξεσουάρ.
-Ποιο είναι το πιο παλιό ποδήλατο που σου έχουν φέρει να συντηρήσεις;
Κειμήλιο 126 ετών
“Ήταν ένα του1890. Γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία Hurtu, η οποία εκείνη τη χρονιά είχε φτιάξει μια σειρά από 12 ποδήλατα και ένα από αυτά ήταν στα χέρια ενός Αθηναίου που μου το έστειλε για αναπαλαίωση. Φοβερό ποδήλατο.
Είναι υπέροχα τα παλιά ποδήλατα, η κατασκευή τους είναι πολύ δύσκολη για να την πετύχεις σήμερα. Έχουμε πάει σε πιο εύκολες συγκολλήσεις, σε πιο εύκολα υλικά.
Μου φέρνουν συνέχεια παλιά ποδήλατα για να τα αναπαλαιώσω. Το εργαστήριο αυτό είναι πάντα ένα καλός τρόπος για να κρίνει κανείς αντοχή υλικών και αντοχή ποιότητας. Όταν σου έρχονται συνέχεια παλιά ποδήλατα είναι ένα καλό τεστ για να δεις τι πραγματικά αντέχει στο χρόνο και τι όχι. Και στα παλιά ποδήλατα, οι καλοί κατασκευαστές, χρησιμοποιούσαν τόσο καλά υλικά που τα έχουμε μέχρι και σήμερα.
-Και που βρίσκεις ανταλλακτικά ή καταλόγους παλιών ποδηλάτων για να ξέρεις τι θα κάνεις και τι υλικά θα χρησιμοποιήσεις;
“Το πρόβλημα στα παλιά ποδήλατα είναι να βρεις ανταλλακτικά. Συνήθως τα ανταλλακτικά έχουν χαλάσει ή έχουν αλλάξει με τον καιρό.
Για ένα ποδήλατο του '70 που θα έρθει εδώ θα πρέπει να βρεις τα ανταλλακτικά που “φορούσε” όταν κατασκευάστηκε. Για να βρω ανταλλακτικά, ψάχνω. Επαφές με συλλέκτες, αναζήτηση σε site στο εξωτερικό, ταξίδια, εκθέσεις. Είναι μια περιπέτεια, ένα συνεχές ψάξιμο.
Ο Χρήστος εκτός από αναπαλαιώσεις επιχειρεί να συνεχίσει και τον παραδοσιακό τρόπο κατασκευής ποδηλάτων, εξ ολοκλήρου χειροποίητα με κύρια εργαλεία την οξυγονοκόλληση, τη λίμα και το γυαλόχαρτο.
Ποδήλατο, όπως, κουστούμι
“Στην αγορά έχει πολύ καλά ποδήλατα και έχει και πάρα πολύ σαβούρα. Απλά ο κόσμος είναι λίγο απαίδευτος. Εδώ η διαφορά είναι ότι ασχολούμαστε με ποδήλατα που ως υλικό κατασκευής έχουν το ατσάλι, ποδήλατα από επώνυμους κατασκευαστές και φτιάχνουμε και “custom bikes” δηλαδή εφαρμόζουμε όλα τα ανταλλακτικά και τα χρώματα πολλές φορές ανάλογα με την επιθυμία του πελάτη. Και τελευταία έχουμε ξεκινήσει να φτιάχνουμε και ποδήλατα στη γεωμετρία του αναβάτη.”
-Δηλαδή τι εννοείς; Παίρνεις μέτρα από τον αναβάτη σαν να του έφτιαχνες κουστούμι;
“Όταν λέμε custom, εννοώ ότι παίρνουμε μέτρα από την πελάτη που αντιστοιχούν στις διαστάσεις του σκελετού που θα φτιάξουμε. Μετράμε οκτώ διαστάσεις στο σώμα του πελάτη. Είναι μαγεία να ξεκινάς από τον σκελετό και να δίνεις εξ αρχής την γεωμετρία που θέλεις.
Τον σκελετό τον φτιάχνω μόνος μου. Αγοράζω σωλήνες, από διάφορες εταιρίες - από το εξωτερικό πάντα - αγοράζω τα ενωτικά κομμάτια και μετά αρχίζω να παίζω με τη γεωμετρία. Τι θέλει ο πελάτης να καβαλήσει. Αυτά που έχουμε φτιάξει μέχρι στιγμής είναι ποδήλατα πίστας.
Η παραγωγή είναι αργή. Η μελέτη πήρε πολύ χρόνο, αυτή τη στιγμή είμαι στο τρίτο ποδήλατο και συνεχίζω.
Στην ουσία εδώ δεν κάνουμε πελάτες αλλά φίλους. Με ένα ποδήλατο του δίνεις το αίσθημα της ελευθερίας, δίνεις υγεία, δίνεις μετακίνηση. Δεν είναι απλά ένα ποδήλατο είναι πολλά παραπάνω.”
Εντωμεταξύ στο εργαστήριο έχουν μπει και δύο νέα παιδιά, ο Γιάννης και η Τζορτζίνα, που αγαπούν τα παλιά ποδήλατα και παρακολουθούν με ενδιαφέρον την κουβέντα μας.
“Το εργαστήριο δεν θέλει απλά να πουλήσει αλλά να αλλάξει και την νοοτροπία όλων αυτών που θέλουν ένα παλιό αλλά πολύ φθηνό ποδήλατο” μας λέει ο Γιάννης που έχει και αυτός ένα vintage ποδήλατο.
“Το ακριβό ποδήλατο είναι πιο οικονομικό. Ένα καλό ποδήλατο θα σου μείνει για χρόνια, θα το ευχαριστηθείς και θα σε ανταμείψει.”