Σκέψεις για επαναφορά της τράπεζας θεμάτων στο Λύκειο

Η επαναφορά της τράπεζας θεμάτων αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις, δεδομένου ότι ο σχετικός θεσμός εφαρμόστηκε πριν από λίγα χρόνια (επί Κ. Αρβανιτόπουλου) και έπειτα καταργήθηκε καθώς είχε απαξιωθεί πλήρως από την εκπαιδευτική κοινότητα.

Σύμφωνα με το «Έθνος» ολόκληρη η πρόταση του κ. Λιάκου στηρίζεται στην ήδη γνωστή πρόταση για τετραετείς σπουδές στο γυμνάσιο και για διετές στο λύκειο. Συνεπώς, στη δεύτερη και τελευταία τάξη του λυκείου οι μαθητές με ενδοσχολικές εξετάσεις θα λαμβάνουν το Εθνικό Απολυτήριο και στη συνέχεια θα αποφασίζουν εάν θα συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με όρους που βάζουν τα ΑΕΙ αλλά και με τη συνδρομή του υπουργείου Παιδείας.

Το υπόμνημα Λιάκου, παρότι δεν έχει λάβει την τελική του μορφή, βρίσκεται ήδη στα χέρια του υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη.

Για το Λύκειο προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Α’ Λυκείου

Στο τέλος της Α’ Λυκείου οι μαθητές συμμετέχουν σε γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις, οι οποίες έχουν στόχο να τους ανατροφοδοτήσουν και να τους καθοδηγήσουν σχετικά με την πορεία τους. Τα θέματα των εξετάσεων της Α’ Λυκείου θα ορίζονται κατά ένα μέρος από τους διδάσκοντες και κατά ένα μέρος θα αντλούνται από τράπεζα θεμάτων, ενώ ο βαθμός σε αυτές θα συμμετέχει ως στοιχείο του προφορικού βαθμού, ο οποίος θα συμμετέχει στη διαμόρφωση της τελικής επίδοσης σε κάθε μάθημα. Δεν υπάρχει διαδικασία απόρριψης, ούτε μετεξεταστέοι.

Β’ Λυκείου

Στο τέλος της Β’ Λυκείου οι μαθητές συμμετέχουν σε γραπτές εξετάσεις με τις οποίες ολοκληρώνονται οι δευτεροβάθμιες σπουδές τους και αποκτούν σχετικό καταληκτικό τίτλο. Η ύλη για τις τελικές εξετάσεις του Εθνικού Απολυτηρίου είναι αυτή της τελευταίας τάξης του Λυκείου (β τάξη) αλλά θεωρείται ότι ο μαθητής γνωρίζει και αυτά που διδάχθηκε κατά την προηγούμενη τάξη (α τάξη). Δηλαδή, για παράδειγμα, δεν θα ζητηθεί η περιγραφή ενός φαινομένου που διδάχθηκε στην Α’ Λυκείου, αλλά οι τύποι, τα μεγέθη και οι βασικές έννοιες θα θεωρούνται γνωστά και μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την απάντηση κάποιου θέματος.

Ορισμός από Επιτροπή

Τα θέματα για τις εξετάσεις τόσο της Α’ όσο και της Β’ Λυκείου, αρχικά τουλάχιστον ως μεταβατική φάση, θα ορίζονται από μία κεντρική επιτροπή εξετάσεων για όλη την Ελλάδα, για να διασφαλιστεί το αδιάβλητο των αποτελεσμάτων. Η τράπεζα θεμάτων θα εμπλουτίζεται διαρκώς με θέματα που θα κατατίθενται από όλους τους διδάσκοντες στην Ελλάδα και θα είναι υπό την παρακολούθηση της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων, με τη βοήθεια κατάλληλου λογισμικού (ταξινόμηση κατά θέμα, συγγραφέα, δυσκολία, λέξεις – κλειδιά, έλεγχο μοναδικότητας, έλεγχο πνευματικών δικαιωμάτων κλπ).

Όσον αφορά στην πρόσβαση στα ΑΕΙ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου εισηγείται:

Εθνικό Προσοντολόγιο

Τα Λύκεια (Γενικό και Επαγγελματικό) αυτονομούνται πλήρως από τη διαδικασία επιλογής για τα τριτοβάθμια ιδρύματα. Οι τίτλοι σπουδών που παίρνουν οι μαθητές πιστοποιούν την επίδοσή τους στη συγκεκριμένη βαθμίδα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μοριοδοτούνται με συγκεκριμένο τρόπο στο Εθνικό Προσοντολόγιο και διασφαλίζουν συγκεκριμένα δικαιώματα στους απόφοιτους, είτε ως προς τη συνέχιση της ακαδημαϊκής τους πορείας στην Ελλάδα, είτε ως προς την αγορά εργασίας.

Τα κριτήρια από τα ΑΕΙ

Τα τριτοβάθμια ιδρύματα θα προκηρύσσουν τις θέσεις για τους πρωτοετείς, για τη δε επιλογή φοιτητών θα χρησιμοποιούν ποικίλα κριτήρια. Υποχρεωτικό θα είναι κατά 80% τουλάχιστον η μοριοδότηση των υποψηφίων να στηρίζεται στην πρόοδο που σημείωσαν προς την απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου. Το υπόλοιπο 20% θα μπορεί να συναποτελείται από την πριμοδότηση της επιλογής του υποψηφίου, της γλωσσομάθειας ή άλλων στοιχείων.

Τα ποσοστά αυτά είναι ενδεικτικά και θα μπορούσαν να εξαρτώνται από τις αποφάσεις των ίδιων των πανεπιστημίων. Για παράδειγμα, σχολές υψηλής ζήτησης μπορούν να μοριοδοτούν κατά 99% το περιεχόμενο του Εθνικού Απολυτηρίου, ενώ περιφερειακά πανεπιστήμια και σχολές χαμηλής ζήτησης να επιδιώκουν ενίσχυση της πριμοδότησης της επιλογής.

Επιπλέον, το κάθε τμήμα θα ορίζει αν απαιτείται οι υποψήφιοι να έχουν παρακολουθήσει κάποια μαθήματα σε υψηλό επίπεδο, αν απαιτείται ένας ελάχιστος βαθμός σε κάποιο μάθημα ή ακόμα και συνολικά στο Εθνικό Απολυτήριο. Όλες αυτές οι αποφάσεις θα τελούν υπό την έγκριση της διοίκησης του πανεπιστημίου.

Αξιολόγηση υποψηφίων

Κάθε τμήμα θα μπορεί να προσδιορίζει όπως κρίνει την προέλευση του υπόλοιπου 20% των μορίων αξιολόγησης των υποψηφίων: με ειδικές εξετάσεις, συνέντευξη, portofolio, επιδόσεις σε αγωνίσματα (ΤΕΦΑΑ, στρατιωτικές σχολές), εξετάσεις σε ξένη γλώσσα (ξενόγλωσσες φιλολογίες), επιδόσεις σε καθαρά εργαστηριακά μαθήματα κλπ.

Ακόμα μπορεί να το προσδιορίζει και πάλι μέσα από τη διαδικασία φοίτησης στο Λύκειο. Η όλη διαδικασία ως προς το αδιάβλητο θα είναι υπό τον έλεγχο των οργάνων του πανεπιστημίου αλλά και του υπουργού Παιδείας.