8ο Συνέδριο ΠΕΙΦΑΣΥΝ: Τηλεϊατρική, ΑΙ, ψηφιακή υπογραφή και ΦΥΚ στα φαρμακεία το 2025 

Σε ένα παγκόσμιο υγειονομικό περιβάλλον που αλλάζει ραγδαία ο φαρμακοποιός καλείται να αναπτύξει νέες ψηφιακές δεξιότητες, νέες υπηρεσίες και εμπλουτισμένες επιστημονικές γνώσεις, ώστε να μετατραπεί ισάξιος συνομιλητής σε όλες τις πολιτικές αποφάσεις που διαμορφώνουν την Υγεία του αύριο.

Γνωρίζουμε όλοι άλλωστε, ότι ο φαρμακοποιός και το φαρμακείο, αποτελούν το πρώτο σκαλοπάτι της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα των κορυφαίων ομιλητών που συμμετείχαν στο 8^ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ με τίτλο «Pharmacy 4.0: Hub Ψηφιακής Υγείας & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας» που συνδιοργανώθηκε την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2024 στο Ζάππειο από τον Όμιλο ΠΕΙΦΑΣΥΝ, τον ΣΥ.ΦΑ. Θράκης και τον ΣΥΦΑΝΟΠΠΕ. Στο συνέδριο, συμμετείχαν 1.200 και πλέον φαρμακοποιοί, στελέχη εταιρειών και θεσμικοί φορείς από τον κλάδο του φαρμάκου.

Τηλεϊατρική & φάρμακα υψηλού κόστους

Αξίζει να σημειωθεί πως εντός του 2025, όπως ανέφερε ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, έρχονται Υπηρεσίες Τηλεϊατρικής και πιλοτική διανομή των ΦΥΚ στα φαρμακεία, διαβεβαιώνοντας τις φαρμακευτικές εταιρείες ότι θα υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας που θα αντιμετωπίσουν όλες τους τις ανησυχίες για επιπλέον επιβαρύνσεις και τυχόν καταχρήσεις.

Στην ομιλία του ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης ανακοίνωσε ότι εντός του 2025 θα ξεκινήσει πιλοτικά η χορήγηση των ΦΥΚ στα φαρμακεία, διαβεβαιώνοντας τις φαρμακευτικές εταιρείες ότι θα υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας για τυχόν επιβαρύνσεις ή καταχρήσεις. Επίσης, εντός της ίδιας χρονιάς θα εφαρμοστούν υπηρεσίες τηλεϊατρικής στα φαρμακεία, με τον υπουργό να σημειώνει: «Τα πολλά φαρμακεία που έχει η χώρα μας τα έβλεπε η τρόικα ως βάρος, για εμένα είναι ευλογία και αποτελούν κεντρικό σημείο των πολιτικών μας. Έχω σκοπό να εμπλέξω τα φαρμακεία -που υπάρχουν σε κάθε χωριό- σε υπηρεσίες ΠΦΥ και τηλεϊατρικής αντί να φτιάξουμε νέες δομές». Ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι το επόμενο διάστημα θα γίνει και δεύτερος γύρος αποκαλύψεων σχετικά με τους ελέγχους στη συνταγογράφηση ενώ ανέφερε πως μειώθηκαν τον Οκτώβριο οι δαπάνες του retail κατά 10% σε σχέση με πέρυσι την ίδια χρονιά.

Η ψήφος εμπιστοσύνης από τους πολίτες

«Οι φαρμακοποιοί έχουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη του κοινού από κάθε άλλο κλάδο. Βρισκόμαστε σε μια εποχή που απαιτεί να αναπτύξουμε νέες στρατηγικές σε ένα περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται και γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο. Πρέπει να κρατήσουμε τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του φαρμακείου», σημείωσε στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, Κωνσταντίνος Πάνος, ενώ από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Θανάσης Μουχτής αναφέρθηκε στην 1^η συνδιοργάνωση με τους άλλους δύο Συνεταιρισμούς και με κοινό σκοπό την καλύτερη προετοιμασία των φαρμακοποιών για το μέλλον.

«Έχουμε δεσμευτεί να κάνουμε τα πάντα, όλους τους αναγκαίους μετασχηματισμούς για να καλύψουμε όλες τις ανάγκες του φαρμακείου», πρόσθεσε ο Πρόεδρος Δ.Σ. του ΣΥ.ΦΑ. Θράκης, Αναστάσιος Τερζής, ενώ από την πλευρά του ο Δημήτριος Παπαβασιλείου, Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΥΦΑΝΟΠΠΕ σημείωσε πως οι ανακατατάξεις στο χώρο του φαρμακεμπορίου και οι καιροί επιβάλλουν ευρύτερες συνεργασίες για να πάμε μπροστά στο αύριο. Χαιρετισμό στο συνέδριο απηύθυνε και ο Πρόεδρος Δ.Σ. της ΟΣΦΕ, Βασίλης Μπιρλιράκης, λέγοντας πως «από την πλευρά της η ΟΣΦΕ θα είναι δίπλα στους Συνεταιρισμούς για να καλύψει τις πολλαπλές ανάγκες και τις προσδοκίες των φαρμακοποιών».

Στην εποχή του Pharmacy 4.0

Το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα αξιοποιηθεί στο μέγιστο η Τεχνητή Νοημοσύνη προς όφελος της ταχείας ανάπτυξης φαρμάκων, του repositioning αυτών, της μείωσης του κόστους και των ελέγχων ποιότητάς τους, ανέφερε ξεκινώντας την ομιλία του ο πρόεδρος της ΠΕΦ, Θεόδωρος Τρύφων, ενώ αναφορικά με το πρόσφατο σκάνδαλο των υπερσυνταγογραφήσεων, είπε ότι αυτές οι παραβάσεις έπρεπε να εντοπίζονται την επόμενη στιγμή, καλώντας την Πολιτεία να αξιοποιήσει όλα αυτά τα συστήματα και να ακολουθήσει ορθές πρακτικές στο φάρμακο για να προφυλάξει τους διαθέσιμους πόρους.

Ο πρώην Αναπλ. Υπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης ανέφερε πως «οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες θα αποτυπώσουν την πραγματική εικόνα της υγείας της χώρας και αυτές είναι: το πρόγραμμα ψηφιακής διαχείρισης των ογκολογικών ασθενών, η ετοιμότητα των νοσοκομείων, η νοσηλεία στο σπίτι, η τηλεϊατρική, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΟΠΥΥ και φυσικά ο ψηφιακός ιατρικός φάκελος των ασθενών». Στην ίδια ενότητα ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου κάλεσε την κυβέρνηση να δώσει τη δυνατότητα στον φαρμακοποιό να συμπληρώνει τον φάκελο των ασθενών στο φαρμακείο ενώ ανέφερε πως «ο φαρμακοποιός μπορεί να παίξει ρόλο στη βελτιστοποίηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, στην ορθή χρησιμοποίησή της για να προλαμβάνονται κακές πρακτικές, στην εκπαίδευση και στην ένταξη των πολιτών σε ψηφιακές πλατφόρμες, όπως είναι αυτές του εμβολιασμού, του προσωπικού γιατρού και όσες ακόμα έρθουν στη συνέχεια».

Φαρμακοποιός & ψηφιακή υγεία

Τις δικές του προτάσεις για την ψηφιακή υγεία κατέθεσε ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΠΦΣ, Απόστολος Βαλτάς αποκαλύπτοντας ότι έχει ήδη ζητηθεί από το Υπουργείο Υγείας και βρίσκει σύμφωνο τον ΠΦΣ να προχωρήσει η εφαρμογή της ψηφιακής υπογραφής των φαρμακοποιών, ώστε να σταματήσει η απαίτηση για υπογεγραμμένα αρχεία συνταγών. Ζήτησε επίσης τα 10 εκατομμύρια των πολιτών να αποκτήσουν υποχρεωτικά άυλη συνταγογράφηση, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι σήμερα ο ΕΟΠΥΥ λαμβάνει, διαχειρίζεται και ελέγχει 7,5 εκατ. συνταγές κάθε μήνα που σημαίνει ότι 90 εκατ. συνταγές τον χρόνο φυλάσσονται σε αποθήκες. Ο πρόεδρος αναφέρθηκε και στο ΗΣΠΑΔΙΦ, ένα καταπληκτικό εργαλείο όπως είπε, ζήτησε όμως να καταγράφει εκτός των άλλων και τις εξαγωγές που κάνουν οι φαρμακαποθήκες για μια πληρέστερη εικόνα της κατάστασης της χώρας σχετικά με τις ελλείψεις των φαρμάκων.

Σχεδιάζοντας το φαρμακείο του μέλλοντος

«Οι Φαρμακευτικές μαζί με τις Ιατρικές Σχολές οφείλουν να ξανασχεδιάσουν το φαρμακείο του μέλλοντος» ήταν το μήνυμα που έστειλε μέσω της ομιλίας του ο PhD, Καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τακτικός Ερευνητής, Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΤΕ), Αχιλλέας Γραβάνης, εξηγώντας πως ο ρόλος των φαρμακοποιών θα επικεντρώνεται στη διάγνωση, στην πρόληψη, στην αλλαγή του τρόπου ζωής και στα nutraceuticals, στην ανίχνευση νοσημάτων μέσω των τεστ, όπως αυτά που έχουμε σήμερα για τον κορονοϊό και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, τα οποία θα πολλαπλασιαστούν προσεχώς (point of care tests). Συμπλήρωσε δε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα συμβάλλει στα logistics και στη διαχείριση του φαρμακείου, θα δώσει όμως και έναν πλούτο δεδομένων που θα παρέχουν τα φαρμακεία στη φαρμακοβιομηχανία και βάσει αυτών θα σχεδιάζονται οι νέες θεραπείες. Κατέληξε λέγοντας ότι οι φαρμακοποιοί πρέπει να εκπαιδευτούν σε μικρές ιατρικές πράξεις που σήμερα δεν επιτρέπει η νομοθεσία.

Φάκελος ασθενούς

Στο ρόλο που έχει η ψηφιακή διακυβέρνηση στη Δημόσια Υγεία αναφέρθηκαν διεξοδικά οι ομιλητές αυτής της Ενότητας με τον Γενικό Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημοσθένη Αναγνωστόπουλο να εξηγεί πώς μέχρι σήμερα έχουν γίνει διορθώσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες λάθη αρχείων της ΗΔΙΚΑ και διαγραφές σε δεκάδες χιλιάδες ΑΜΚΑ που ήταν διπλοεγγεγραμμένα ή πολλαπλά. Σύμφωνα με τον ίδιο, «μεγάλη μερίδα του πληθυσμού είχε την απαίτηση να εξυπηρετηθεί από πόλους οικείους σε αυτή, όπως το φαρμακείο και αυτό όφειλαν να το ακούσουν στο Υπουργείο και να το εφαρμόσουν».

Ο Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας στον τομέα Φαρμάκου και μέλος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, φαρμακοποιός, Χαράλαμπος Καραθάνος, πρόσθεσε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη ο Φάκελος Ασθενών, η αναβάθμιση του Συστήματος Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης και των ηλεκτρονικών συστημάτων των νοσοκομείων, του Myhealth και του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής, τονίζοντας ότι όλα αυτά θα ολοκληρωθούν το 2025 και από 1/1/2026 θα είναι δυνατή η πλήρης παρακολούθηση των φαρμάκων που δίνονται σε κάθε ασθενή.

«Οι φαρμακοποιοί πρέπει να είναι ο κόμβος διασύνδεσής μας με την ΠΦΥ», υποστήριξε η Α΄ Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Μέμη Τσεκούρα, ενώ αναφέρθηκε σε πρόσφατη μελέτη η οποία καταδεικνύει ότι το 98% των ασθενών είναι ευχαριστημένο από τις υπηρεσίες φαρμακείου και το 73% από τους φαρμακοποιούς. Αυτό που χαρακτήρισε ως «καθοριστικό για να πάει μπροστά το Σύστημα Υγείας» είναι τα φαρμακεία να λειτουργούν ως κόμβοι διασύνδεσης με τις υπόλοιπες δομές και τους επαγγελματίες της ΠΦΥ, ενώ εξήρε τη σημασία να αποκτήσουν όλοι, ασθενείς και επαγγελματίες, ψηφιακές δεξιότητες.

Το αίτημα να παρεμβαίνει ο φαρμακοποιός στον φάκελο υγείας των ασθενών προκειμένου να φανεί η «πολύτιμη γνώση» που έχει για το σύνολο της αγωγής, π.χ. και για τα ΜΗΣΥΦΑ, ζήτησε ο Αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΟΣΦΕ, Γενικός Γραμματέας Δ.Σ. Ομίλου ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ, Λευτέρης Μαρίνος, επισημαίνοντας ότι είναι απαραίτητο να υλοποιηθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός στη δημόσια διοίκηση και να ψηφιοποιηθεί η λειτουργία και η παροχή φροντίδας στο φαρμακείο ώστε να αναδειχθεί η δουλειά που γίνεται εντός του.

«Απαιτείται αλλαγή συμπεριφοράς και διεπιστημονική συνεργασία για τη βελτίωση της ΠΦΥ», ανέφερε στην παρουσίασή του ο Ομότιμος Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιο Κρήτης, Χρήστος Λιονής, παρουσιάζοντας στοιχεία ερευνών από επιλεγμένες ευρωπαϊκές χώρες και την Ελλάδα που αναδεικνύουν τη σημασία της διεπιστημονικής συνεργασίας στον τομέα της υγείας. Σχολιάζοντας ότι ένας φοιτητής Φαρμακευτικής δεν έχει τη δυνατότητα προπτυχιακά να συνεργαστεί με γιατρούς ή νοσηλευτές, τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να αλλάξει η αντίληψη και η κουλτούρα προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές τόσο στις σπουδές όσο και στις πρακτικές συνταγογράφησης και ΠΦΥ.

Στο ίδιον session ο PhD, Chief Economist, Global Market Access Solutions & Adjunct professor University of Athens, UoA MBA, Νικόλαος Κοτσόπουλος, παρουσίασε μελέτη που μετρά το κοινωνικο-όφελος και το δημοσιονομικό αποτύπωμα για όσους ασθενείς λαμβάνουν αγωγή της ΒΙΑΝΕΞ ενώ ακολούθως ο Αντιπρόεδρος της ΒΙΑΝΕΞ, Κωνσταντίνος Παναγούλιας, παρουσίασε το εταιρικό προφίλ της ελληνικής φαρμακευτικής εταιρείας με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων λειτουργίας της.

Με αφορμή την προσφορά της εταιρείας ΒΙΑΝΕΞ όλα αυτά τα χρόνια τόσο για την προάσπιση της Υγείας των πολιτών όσο και του επιστημονικού, πολιτικού και δημοσιονομικού οφέλους οι τρεις συνδιοργανωτές βράβευσαν τον εκπρόσωπο της φαρμακοβιομηχανίας.

Τεχνητή Νοημοσύνη & φαρμακεία

Με δύο καθηλωτικές ομιλίες έκλεισε το επιστημονικό μέρος του 8^ου Συνεδρίου «Το Φαρμακείο του Αύριο» που αφορούσαν τις καταλυτικές συνέπειες που θα έχει η Τεχνητή Νοημοσύνη στις ζωές των επόμενων γενιών. Ο Λέκτορας Σύγχρονης Φιλοσοφίας, Alpen-Adria Universität, Θεοφάνης Τάσης, περιέγραψε τις επιδράσεις που θα έχει αυτή η τεχνολογία στις ανθρώπινες σχέσεις ενώ όπως αποκάλυψε υπάρχουν σχέδια που θα περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός ολογράμματος ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή και θα συνεχίσουν να εμφανίζονται μπροστά μας και να συνομιλούμε μαζί τους.

«Βαδίζουμε σε μια κατάσταση να προκαλούμε να γίνουμε ορατοί κοινωνικά, να μπαίνουμε σε ανταγωνισμό να κάνουμε ανάλγητα πράγματα για να τραβήξουμε την προσοχή», σημείωσε ο Ψυχίατρος, Διευθυντής της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, Γιώργος Νικολαΐδης, προσθέτοντας πως «οι προκλήσεις με τη νέα τεχνολογία είναι πάρα πολλές και έχουν να κάνουν με τη χρήση τους. Για να τις λύσουμε θέλει άλλα μυαλά και σκεπτικό κα όχι απλά να εφαρμόσουμε την τρέχουσα νομοθεσία».

Το 8^ο Συνέδριο «Το Φαρμακείο του Αύριο» ολοκληρώθηκε με την παρουσία on stage του ηθοποιού, Λάκη Λαζόπουλου που παρουσίασε ένα «φανταστικό» διάλογο αποκλειστικά γραμμένο για τους συνέδρους, εστιάζοντας στον «παραλογισμό» που κατά καιρούς δημιουργείται στον χώρο της υγείας, τις απαιτήσεις των ασθενών και την πίεση της καθημερινότητας εντός του φαρμακείου.

Στη συνέχεια μαζί με τον Γενικό Διευθυντή του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ Θανάση Μουχτή ανακοίνωσαν το όνομα της τυχερής φαρμακοποιού η οποία κέρδισε ένα μοναδικό ταξίδι στη Χριστουγεννιάτικη Βιέννη.