Ευρωεκλογές 2024: Πώς και πού ψηφίζουμε - Αναλυτικά όσα πρέπει να γνωρίζετε

Η εκλογή του Κοινοβουλίου είναι, σύμφωνα με τα ίδια τα λόγια του θεσμικού οργάνου, οι μεγαλύτερες διακρατικές εκλογές στον κόσμο. Παρότι υπάρχουν ορισμένοι κοινοί κανόνες, η κάθε χώρα από τις 27 διεξάγει τις εκλογές με διαφορετικούς τρόπους.

Στην Ελλάδα, η μέρα διεξαγωγής των ευρωεκλογών έχει οριστεί η Κυριακή 9^η Ιουνίου, με τις κάλπες να ανοίγουν στις 7 το πρωί και ν κλείνουν στις 19:00 το απόγευμα.

Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου

Δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι:

• γίνονται 17 το έτος των εκλογών (άρα όσοι έχουν γεννηθεί πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2007)
• είναι είτε Έλληνες πολίτες είτε πολίτες χώρας της ΕΕ με νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα

Όσοι επιθυμούν να κάνουν χρήση της νέας δυνατότητας συμμετοχής στις εκλογές με την επιστολική ψήφο θα πρέπει να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του υπουργείου Εσωτερικών έως τις 29 Απριλίου 2024.

Οι επιστολικές ψήφοι πρέπει να αποσταλούν στην Επιτροπή Είσπραξης Ταχυδρομικών Ψήφων εντός της σχετικής προθεσμίας, δηλαδή έως τις 17:00 ώρα Ελλάδος στις 8 Ιουνίου 2024, προκειμένου να μετρηθούν ως έγκυρες.

Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο είτε ζουν στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Δεν υπάρχουν κριτήρια που περιορίζουν τη δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος Ελλήνων πολιτών μέσω επιστολικής ψήφου.

Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική, αλλά προβλέπονται εξαιρέσεις για άτομα άνω των 70 ετών και για ψηφοφόρους που βρίσκονται στο εξωτερικό. Η υποχρέωση έχει πειστικό σκοπό.

Οι ψηφοφόροι θα εκλέξουν 21 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2024, όσους και στις εκλογές του 2019. Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων για να μπορέσουν να εκλέξουν ευρωβουλευτή.

Επιστολική ψήφος

Αναλυτικό οδηγό με τη μορφή 15 σύντομων ερωτήσεων – απαντήσεων εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών, ο οποίος θα αποτελέσει τον «οδικό χάρτη» των Ελλήνων που θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις προσεχείς ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 μέσω επιστολικής ψήφου.

Για την περαιτέρω διευκόλυνση των εκλογέων που θα ψηφίσουν με επιστολική ψήφο, το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού βίντεο στο οποίο περιγράφεται οπτικοποιημένη η διαδικασία βήμα προς βήμα.

Είναι υποχρεωτική η ψηφοφορία;

Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική μόνο σε τέσσερα κράτη μέλη: Βέλγιο, Βουλγαρία, Λουξεμβούργο και Ελλάδα. Αυτή η διάταξη εφαρμόζεται με επιείκεια και δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε υψηλότερους αριθμούς. Το 2019, στην Ελλάδα σημειώθηκε συμμετοχή 58,69% και στη Βουλγαρία μόλις 32,64%.

Πόσους σταυρούς βάζω

Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η ψήφος με σταυρό προτίμησης, η οποία δίνει στους ψηφοφόρους τη δυνατότητα να επιλέξουν συγκεκριμένους υποψήφιους. Μπορούν να τεθούν μέχρι και τέσσερις σταυροί προτίμησης. Οι υποψήφιοι που λαμβάνουν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης εκλέγονται, εφόσον βέβαια το κόμμα με το οποίο κατεβαίνουν έχει εξασφαλίσει το απαραίτητο ποσοστό (3%) και τις αντίστοιχες έδρες.

Η ελληνική επικράτεια αποτελεί ενιαία εκλογική περιφέρεια για την εκλογή των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τα πολιτικά κόμματα λοιπόν προτείνουν ενιαία ψηφοδέλτια για όλη τη χώρα.

Πού μπορώ να ψηφίσω;

Το εκλογικό τμήμα, όπου ψηφίζει κάθε Έλληνας πολίτης ή πολίτης κράτους μέλους της ΕΕ που ψηφίζει στην Ελλάδα καθορίζεται βάσει της διεύθυνσης κατοικίας του. Για να δείτε που ψηφίζετε, μπορείτε να μπείτε στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών και να συμπληρώσετε τα στοιχεία που ζητούνται.

• Έλληνας πολίτης ή πολίτης της ΕΕ που ψηφίζει στην Ελλάδα: Το εκλογικό σας κέντρο βασίζεται στη διεύθυνση κατοικίας σας. Για να το βρείτε, δείτε την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών.

• Έλληνας πολίτης που επιθυμεί να ψηφίσει χρησιμοποιώντας τον νεοσύστατο μηχανισμό επιστολικής ψήφου, από την Ελλάδα ή το εξωτερικό: Πρέπει να εγγραφείτε στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους μέσω ταχυδρομείου μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του υπουργείου Εσωτερικών έως τις 29 Απριλίου 2024.

Δεν θα δημιουργηθούν εκλογικά τμήματα σε χώρες του εξωτερικού, εντός ή εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ποια έγγραφα χρειάζονται τη μέρα της ψηφοφορίας

Για να ψηφίσετε, θα πρέπει να έχετε μαζί σας ταυτότητα ή διαβατήριο, άδεια οδήγησης ή ασφαλιστικό βιβλιάριο, τα οποία θα ελεγχθούν. Η ταυτοποίηση των ψηφοφόρων μπορεί να γίνει και με τη χρήση της εφαρμογής ψηφιακής ταυτότητας.

Ως ψηφοφόρος με αναπηρία, ψηφίζετε αυτοπροσώπως ως απόλυτη προτεραιότητα, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους σε κάθε εκλογικό κέντρο. Επιτρέπεται συνοδός ψηφοφόρος στην οθόνη, κατόπιν αξιολόγησης του προέδρου της εφορευτικής επιτροπής του εκλογικού τμήματος, με ευθύνη και υπό την παρουσία τους. Επιτρέπεται επίσης η συντροφιά σκύλου. Μπορείτε επίσης να ασκήσετε το δικαίωμα ψήφου σας μέσω ταχυδρομείου.

Σημειώνεται ότι στις ευρωεκλογές του 2019 η συμμετοχή των πολιτών που προσήλθαν στις κάλπες ανήλθε σε 58,7%.

Ποια κόμματα συμμετέχουν

Συνολικά 31 κόμματα θα συμμετάσχουν στις Ευρωεκλογές.

Σύμφωνα με την απόφαση του Αρείου Πάγου, τα κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που θα συμμετάσχουν στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, είναι τα εξής:

1. ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
2. ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
3. ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
4. ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
5. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
6. ΝΙΚΗ
7. ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
8. Μέρα25
9. ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΑΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
10. ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. – ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ
11. ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ – ΛΑ.Ο.Σ.
12. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο
13. ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ – ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (Μ-Λ ΚΚΕ)
14. ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
15. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
16. Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ
17. ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ
18. ΚΕΚΑ-ΑΚΚΕΛ ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα
19. ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ – Πρόδρομος Εμφιετζόγλου
20. ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (Ε.ΠΑ.Μ)
21. Κίνημα 21
22. ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
23. Ομογενειακό Δίκτυο Ελλήνων Ευρώπης (Ο.Δ.Ε.Ε.)
24. Νέα Αριστερά
25. ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ
26. ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
27. ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
28. Ελλήνων Συνέλευσις
29. Πράσινο κίνημα
30. Δημιουργία
31. ΚΟΣΜΟΣ

Πότε θα ξέρουμε τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα των εκλογών δεν θα ανακοινωθούν μέχρι το βράδυ της Κυριακής 9 Ιουνίου. Αυτό εμποδίζει τις χώρες που ψηφίζουν νωρίτερα, να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκείνων που ψηφίζουν αργότερα.

Οι υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σκοπεύουν να δημοσιεύσουν τις πρώτες επιμέρους εκτιμήσεις στις 18:15 το απόγευμα της Κυριακής και την πρώτη πλήρη σύνθεση του ευρωκοινοβουλίου στις 20:15. Αυτά τα δεδομένα θα συνδυάζουν τις εκτιμώμενες ψήφους και τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις.

Έως τις 23:00 το βράδυ, μόλις έχουν κλείσει οι κάλπες σε όλα τα κράτη μέλη, θα έχουμε μια αξιόπιστη, ολοκληρωμένη ματιά στη σύνθεση του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.