Διάκριση για την Ομάδα Βαρύτητας του Εθνικού Αστεροσκοπείου από το ίδρυμα Gravity Research ΗΠΑ

Η τιμητική διάκριση για τους Έλληνες ερευνητές δόθηκε από το ίδρυμα Gravity Research Foundation (Ίδρυμα Βαρυτικών Ερευνών) των ΗΠΑ κατά την διάρκεια του Διεθνούς Διαγωνισμού Βαρύτητας.

Τίτλος της ερευνητικής μελέτης: «Παρατηρησιακές υπογραφές της Υπερβαρύτητας άνευ κλίμακας στο Πείραμα NANOGrav» την οποία συνέγραψαν ο Διευθυντής του Ινστιτούτου ΙΑΑΔΕΤ Σπύρος Βασιλάκος, ο Ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος, ο Eρευνητής του ΙΑΑΔΕΤ Μάνος Σαριδάκης, ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Θοδωρής Παπανικολάου και ο υποψήφιος διδάκτορας Χάρης Τζερεφος.

Στην εργασία τους αυτή, οι εν λόγω επιστήμονες έδειξαν ότι η Θεωρία των Υπερχορδών μπορεί να έχει παρατηρησιακά ίχνη, καθώς επηρεάζει έντονα τη συμπεριφορά του αρχέγονου Σύμπαντος, και συγκεκριμένα την παραγωγή αρχέγονων μαύρων τρυπών και βαρυτικών κυμάτων, τα οποία ενδεχομένως παρατηρήθηκαν πρόσφατα από το Πείραμα NANOGrav (North American Nanohertz Observatory for Gravitational Waves).

Το Ίδρυμα Βαρυτικών Ερευνών στις ΗΠΑ ιδρύθηκε το 1948 με σκοπό να πραγματοποιεί έρευνα στον τομέα της Βαρύτητας και των θεωριών που την περιγράφουν, όπως η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και οι επεκτάσεις αυτής.

Παράλληλα, σε ετήσια βάση διεξάγει σε παγκόσμιο επίπεδο τον Διαγωνισμό Βαρύτητας όπου ερευνητές από όλον τον κόσμο καλούνται να υποβάλουν μια πραγματεία τους, η οποία οφείλει να είναι ρηξικέλευθη, να δίνει απαντήσεις σε ανοικτά προβλήματα, και να ανοίγει διαύλους για νέα πεδία επιστημονικής έρευνας. Χαρακτηριστικά πρόκειται για τον κορυφαίο παγκοσμίως διαγωνισμό αυτού του είδους, όπου τουλάχιστον έξι νικητές του πήραν αργότερα και το βραβείο Νόμπελ Φυσικής.

Στην διακριθείσα πραγματεία, οι ερευνητές του ΙΑΑΔΕΤ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε στενή συνεργασία με τον κ. Νανόπουλο ασχολήθηκαν με ένα από τα σημαντικά ανοικτά προβλήματα της σύγχρονης φυσικής, που απασχολεί την κοινότητα εδώ και 50 χρόνια περίπου, δηλαδή το αν θεωρίες που “δρουν” σε ασύλληπτα μικροσκοπικά επίπεδα, ή ισοδύναμα σε ασύλληπτα υψηλές ενέργειες, εκεί που οι κβαντικοί νόμοι κυριαρχούν, μπορούν να αφήσουν πειραματικά και παρατηρησιακά ίχνη που να τις επιβεβαιώνουν ή να τις διαψεύδουν.

Όπως έδειξαν, αυτό είναι δυνατόν αν κανείς μελετήσει το παρατηρήσιμο Σύμπαν στα εντελώς αρχέγονα στάδιά του, δισεκατομμυριοστά του δισεκατομμυριοστού του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Συγκεκριμένα, έδειξαν ότι οι Υπερχορδές και η συνεπαγόμενη Υπερβαρύτητα άνευ κλίμακας επηρεάζουν έντονα τη φάση του αρχικού Πληθωρισμού όπου το Σύμπαν περνά από υποατομική σε μακροσκοπική κλίμακα, δημιουργώντας αρχέγονες μικρές μαύρες τρύπες, που με τη σειρά τους, πριν “εξατμιστούν” λόγω ακτινοβολίας Hawking, παράγουν στοχαστικά βαρυτικά κύματα, που διαδιδόμενα στο Σύμπαν αλλάζουν τη ροή του χρόνου από όπου περνούν.

Και αυτή ακριβώς η αλλαγή στη ροή του χρόνου είναι που παρατηρήθηκε στην αλλαγή της συχνότητας στις εκπομπές των pulrars (ισχυρά μαγνητισμένοι περιστρεφόμενοι αστέρες νετρονίων) που ανακοινώθηκε στις 29 Ιουνίου 2023 από το Πείραμα NANOGrav, δεδομένα τα οποία έχουν προκαλέσει αντικείμενο εκατοντάδων δημοσιεύσεων από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.

Για ακόμη μια φορά επιβεβαιώνεται η Αριστεία της Έρευνας που εκπονείται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών αυτή τη φορά από την ομάδα Βαρύτητας και Κοσμολογίας του Ινστιτούτου ΙΑΑΔΕΤ.