Δήμοι: Τους χρωστούν, χρωστάνε, πτωχεύουν...

Η έλλειψη πρωτοβουλιών από την κεντρική διοίκηση για την οικονομική και αναπτυξιακή υποστήριξη των Δήμων, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει κι άλλους Δήμους της χώρας στο «κόκκινο», μετά τις περιπτώσεις των Δήμων Σαλαμίνας, Γόρτυνας και Αχαρνών.

Όπως εξήγησε μιλώντας στο CNN Greece ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Αμαρουσίου, Γιώργος Πατούλης, η μείωση της χρηματοδότησης της Αυτοδιοίκησης από την κεντρική κυβέρνηση, που τα τελευταία πέντε χρόνια φτάνει και το 60%, σε συνδυασμό με την αύξηση των αρμοδιοτήτων των Δήμων, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια κι άλλους δήμους στην οικονομική κατάρρευση.

Σύμφωνα με τον κ. Πατούλη, για την «επιδημία» της χρεοκοπίας των Δήμων, φταίει το γεγονός ότι «η κεντρική κυβέρνηση εισπράττει για την Αυτοδιοίκηση και δεν αποδίδει τα χρήματα». Ενδεικτικά αναφέρθηκε στο Πράσινο Ταμείο που δεν δίνει στους Δήμους τη χρηματοδότηση που τους ανήκει.

Τον κώδωνα του κινδύνου για την οικονομική κατάσταση των δήμων κρούει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης (φωτογραφία αρχείου)/Πηγή: Eurokinissi-ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Από τη στιγμή που ένας Δήμος υπάγεται σε καθεστώς οικονομικής εξυγίανσης, ακολουθεί μια «καταιγίδα» αλλαγών που αφορούν τόσο τους δημότες, όσο και τους εργαζόμενους. Ενδεικτικά ο κ. Πατούλης ανέφερε τις αυξήσεις δημοτικών τελών, την ενοποίηση λειτουργιών του Δήμου και συνεπώς τη μείωση της ποιότητας των υπηρεσιών του Δήμου προς τους δημότες, αλλά και τις υποχρεωτικές μετατάξεις ή αποσπάσεις υπαλλήλων.

«Οι πάρα πολλές μετατάξεις κι αποσπάσεις μπορεί να σημαίνουν για το Δήμο- αν δεν αλλάξει το νομικό καθεστώς- αδυναμία συμμετοχής σε προγράμματα του ΕΣΠΑ, άρα μείωση αναπτυξιακών δυνατοτήτων σε ένα δήμο», πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.

Τι προβλέπει η νομοθεσία για την υπαγωγή ενός δήμου σε πρόγραμμα εξυγίανσης

· την άμεση εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων που προβλέπονται από τη νομοθεσία για τη διασφάλιση της είσπραξης των απαιτήσεων του Ο.Τ.Α. και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής,

· αναστολή ή περιορισμό των προσλήψεων

· πρόβλεψη για εθελοντικές μετατάξεις ή επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων προσωπικού, με νομοθετική ρύθμιση, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, που προτείνεται από το Παρατηρητήριο και υποβάλλεται στους αρμόδιους Υπουργούς,

· πραγματοποίηση μόνο υποχρεωτικών ή πλήρως ανελαστικών δαπανών,

· αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές,)- αύξηση του ανώτατου συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας για τα ακίνητα που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του δήμου σε ποσοστό μέχρι και 3%ο, και επιβολή του τέλους υποχρεωτικά από το δήμο, σύμφωνα με το ποσοστό αυτό μέχρι την οικονομική εξυγίανσή του. Ομοίως, αύξηση του συντελεστή επιβολής του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων και παρεπιδημούντων από 0,5% μέχρι και 2%,

· διάθεση μέρους ή του συνόλου των εσόδων από τους Κ.Α.Π. επενδυτικών δαπανών για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων κάθε είδους οφειλών και κατά προτεραιότητα ληξιπρόθεσμων οφειλών σε τρίτους,

· καθορισμό κατηγοριών πράξεων των συλλογικών και μονομελών οργάνων του Ο.Τ.Α. που αποστέλλονται υποχρεωτικώς για τον έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια για την εποπτεία του Αρχή, πέραν των ήδη προβλεπόμενων,

· πρόσβαση στο Λογαριασμό Εξυγίανσης των Ο.Τ.Α. της παραγράφου 8 του παρόντος άρθρου

· δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, για την κάλυψη του ελλείμματος του προϋπολογισμού, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης και με όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών,

· δυνατότητα κατάρτισης και επικύρωσης από την αρμόδια για την εποπτεία του Ο.Τ.Α. Αρχή, μη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού,

· Ρύθμιση των οφειλών του προς το Ελληνικό Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, με όρους και προϋποθέσεις που τίθενται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

"Κανόνι" από τον Δήμο Αχαρνών

Τελευταίο «θύμα» της "επιδημίας" των χρεοκοπιών έπεσε ο Δήμος Αχαρνών, που βρισκόταν εδώ και καιρό σε δεινή οικονομική θέση, με οφειλές ύψους 10,27 εκατ. ευρώ, και παρά τις ενέργειες που έγιναν με δραστικές μειώσεις στις δαπάνες, δεν κατέστη δυνατό να αποφευχθεί η χρεωκοπία. Είχαν προηγηθεί οι Δήμοι Σαλαμίνας και Γόρτυνας στο Ηράκλειο Κρήτης, που βάρεσαν «κανόνι» τον περασμένο χειμώνα, ενώ δεκάδες άλλοι Δήμοι σε όλη τη χώρα βρίσκονται στο «κόκκινο» λόγω χρεών.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «η σαθρή οικονομική κατάσταση του Δήμου Αχαρνών είναι γνωστή. Η χρηματοδότηση από την Πολιτεία έχει μειωθεί έως και 60%, λόγω των μνημονίων και της οικονομικής κρίσης, ενώ παράλληλα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δήμου Αχαρνών, η εξυπηρέτηση του υψηλού δανεισμού και το ταμειακό έλλειμμα των 10,27 εκ. ευρώ - που βεβαιώνεται από δυο ελέγχους Ορκωτών Λογιστών (2008 και 2014) και του ελέγχου των Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (2015) - δημιούργησαν συνθήκες οικονομικού "στραγγαλισμού" στον Δήμο Αχαρνών.

Ο Γιάννης Κασσαβός (φωτογραφία αρχείου)/Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Παντελής Σαίτας

Ο Δήμαρχος Αχαρνών Γιάννης Κασσαβός κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, ανέφερε:

«Αυτή την ιστορική στιγμή για τον Δήμο Αχαρνών, οφείλουμε να σταθούμε με τόλμη απέναντι στο πρόβλημα και να λάβουμε σημαντικές αποφάσεις υπολογίζοντας ένα και μόνο πράγμα: το συμφέρον των δημοτών και της πόλης. Δεν έχουμε δικαίωμα απέναντι στους συμπολίτες μας να κρύβουμε την αλήθεια. Η δυσχερής οικονομική κατάσταση του Δήμου Αχαρνών δεν πρέπει να είναι το άλλοθι για να χαθεί ακόμη μια δημοτική περίοδος που οι συμπολίτες μας θα στερηθούν έργα υποδομής.

Το πρόγραμμα οικονομικής εξυγίανσης του Δήμου Αχαρνών είναι μια δύσκολη απόφαση και η υλοποίηση του προγράμματος είναι επίσης μια δυσχερής διαδικασία. Δεν είναι η παρούσα δημοτική αρχή που δανείστηκε ή δεν πλήρωσε τις υποχρεώσεις της, ωστόσο εμείς καλούμαστε σήμερα να είμαστε προσεκτικοί, αξιόπιστοι, υπεύθυνοι και συνεπείς. Με αυτά τα χαρακτηριστικά ο Δήμος Αχαρνών θα είναι οικονομικά εύρωστος σε σύντομο χρονικό διάστημα και δεν θα είναι ένας προβληματικός, αλλά ένας υγιής οικονομικά δήμος».

Πρώτο «κανόνι» από τον Δήμο Σαλαμίνας

Την πρωτιά στις χρεοκοπίες Δήμων στην Ελλάδα κατέχει αυτός της Σαλαμίνας, που τον περασμένο Νοέμβριο έγινε ο πρώτος δήμος της χώρας για τον οποίο εκδόθηκε ΦΕΚ που αναφέρει ότι υπάγεται στο πρόγραμμα εξυγίανσης του άρθρου 174 του νόμου 4270/2015.

Ο δήμος είχε χρέη πάνω 17 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ακόμη και μετά τη μείωση των χρεών στα 7,5 εκατ. ευρώ έπειτα από διακανονισμό με τους προμηθευτές, δεν κατάφερε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του.

Η υπαγωγή του σε πρόγραμμα εξυγίανσης προβλέπει τη λήψη δανείου από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για τμήμα του ποσού, ενώ τα υπόλοιπα θα δοθούν από το υπουργείο Εσωτερικών. Ο συγκεκριμένος δήμος και στο παρελθόν είχε λάβει επιχορήγηση από το κράτος για χρέη, αλλά η προηγούμενη δημοτική αρχή μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να αυξήσει και πάλι το έλλειμμα.

«Κανόνι» και στον Δήμο Γόρτυνας

Σχεδόν ένα μήνα μετά τη Σαλαμίνα, βρέθηκε σε καθεστώς πτώχευσης και ο δήμος Γόρτυνας του νομού Ηρακλείου , λόγω αδυναμίας να καλύψει τις οικονομικές του υποχρεώσεις. Ο εν λόγω δήμος εντάχθηκε σε πρόγραμμα εξυγίανσης, βάσει του N. 4270/2015 και τέθηκε επισήμως υπό πλήρη έλεγχο και επιτήρηση.

Ο καλλικρατικός δήμος Γόρτυνας βρίσκεται στα νότια του νομού Ηρακλείου, αποτελείται από τις δημοτικές ενότητες Κόφινα, Αγίας Βαρβάρας, Γόρτυνας και Ρούβα και με βάση την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 19.148 κατοίκους.