Υπουργείο Υγείας: Επιτροπή ελέγχου για φάρμακα του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης

Μηχανισμό ελέγχου στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ), ο οποίος θα αξιολογεί τα ατομικά αιτήματα ασθενών για να προμηθευτούν φάρμακα που δεν κυκλοφορούν ακόμα στη χώρα μας ή δεν έχουν ενταχθεί στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων και τα οποία εισάγονται μέσω του ΙΦΕΤ, θεσπίζει το υπουργείο Υγείας.

Το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης του ΕΟΠΥΥ συνήθως αφορά φάρμακα για σοβαρές ασθένειες. Οι θεράποντες ιατροί υποβάλλουν αίτημα για συγκεκριμένα περιστατικά -ατομικά για κάθε ασθενή- ώστε να εισαχθούν θεραπείες οι οποίες δεν είναι ακόμη διαθέσιμες στην Ελλάδα. Στη διαδικασία αυτή, τώρα προστίθεται ένα επιπλέον στάδιο, καθώς η νέα Επιτροπή Ελέχγου θα αξιολογεί τα αιτήματα και θα εισηγείται στον υπουργό Υγείας θετικά ή αρνητικά.

Στόχος είναι να αποφεύγεται η «ανεξέλεγκτη» συνταγογράφηση φαρμάκων, όπως είπε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, στη Βουλή (14/03/2024), επικαλούμενος το πρόσφατο παράδειγμα ενός νέου φαρμάκου το οποίο είχε έγκριση μόνο από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και όχι από τον ευρωπαϊκό (ΕΜΑ). Το συγκεκριμένο φάρμακο για βαριά νευρολογική ασθένεια απέτυχε στις τελικές κλινικές μελέτες και αποσύρθηκε και από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, ήδη στην Ελλάδα είχε συνταγογραφηθεί από το 2023 αρκετές φορές με κόστος 20 εκατ. ευρώ για το ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη. Το γεγονός δε ότι είχε εισαχθεί μέσω ΙΦΕΤ σημαίνει ότι επιβάρυνε τη φαρμακευτική δαπάνη και τις υποχρεωτικές επιστροφές που καταβάλλουν οι υπόλοιπες φαρμακευτικές εταιρείες.

Ο κ. Γεωργιάδης ενημέρωσε την Ολομέλεια της Βουλής για τη σχετική ρύθμιση η οποία συμπεριλήφθηκε σε τροπολογία στο νομοσχέδιο για την «Ενίσχυση δικηγορικής ύλης». Όπως επισήμανε, «είναι απόλυτη ευθύνη μας να διαχειριστούμε τα χρήματα που με κόπο μαζεύει ο ελληνικός λαός από τη φαρμακευτική δαπάνη, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και υπευθυνότητα. Διότι -όπως εξήγησε- ο πληθυσμός μας γηράσκει, η ανάγκη για φάρμακα διαρκώς μεγαλώνει, νέες καινοτόμες θεραπείες βρίσκονται διαρκώς (και ευτυχώς) κατά κανόνα εξαιρετικά κοστοβόρες και αν δεν βρούμε έναν τρόπο να μην γίνεται κατάχρηση όλων αυτών των νέων θεραπειών, πολύ γρήγορα δεν θα έχουμε να πληρώνουμε κανένα νέο φάρμακο». Σημείωσε ότι τα προβλήματα ελλείψεων φαρμάκων, σε πολύ μεγάλο βαθμό οφείλονται στη μεγάλη εκτόξευση του clawback, που οδηγεί πολλές εταιρείες να μην θέλουν να πουλάνε φάρμακα στην Ελλάδα ή να αποσύρουν εντελώς φάρμακα από την ελληνική αγορά για να αποφύγουν αυτή την μεγάλη επιβάρυνση.

Έτσι, συστήνεται πλέον μια μη αμειβόμενη επιτροπή ελέγχου των συγκεκριμένων φαρμάκων, η οποία απαρτίζεται από 15 μέλη -11 γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, δύο φαρμακοποιούς του ΕΟΠΥΥ και δύο οικονομολόγους Υγείας- ώστε όταν ένας γιατρός συνταγογραφεί ένα φάρμακο, που δεν έχει έγκριση από τον ΕΜΑ και το συνταγογραφεί εκτός ενδείξεων, τότε η συνταγή αυτή να περνάει από την συγκεκριμένη Επιτροπή. Ο γιατρός, ο οποίος συνταγογραφεί, οφείλει να αποδεικνύει στους συναδέλφους του γιατί πιστεύει ότι αυτό το φάρμακο πραγματικά πρέπει να χορηγηθεί στον συγκεκριμένο ασθενή κι εφόσον η Επιτροπή κρίνει ότι καλώς το έχει συνταγογραφήσει, τότε και μόνο να αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ.

Χωρίς συμμετοχή των ασθενών

Δεν μπορεί να απουσιάζει η φωνή των ασθενών από μια τέτοια επιτροπή, τονίζει από την πλευρά της η Ένωση Ασθενών Ελλάδας. «Με δεδομένη την εκπεφρασμένη βούληση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας για την αξία της συμμετοχής των ασθενών στον εκσυγχρονισμό και την αξιολόγηση όλων των διαδικασιών με στόχο την καθολική πρόσβαση, την ποιότητα και βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας, καλούμε να συμπεριληφθούν εκπρόσωποι Ασθενών στη σύνθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης του Εθνικού Οργανισμού Υπηρεσιών Υγείας, η οποία προβλέπεται σε τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή» τονίζει η Ένωση.

Όπως εξηγεί, η Επιτροπή αυτή, που θα ελέγχει αιτήματα φαρμάκων για παθήσεις σπάνιες και απειλητικές για τη ζωή, παθήσεις που προκαλούν σοβαρή αναπηρία και παθήσεις για τις οποίες δεν υπάρχουν αποζημιούμενες θεραπείες στη χώρα, έχουν όμως εγκριθεί από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς, θα κρίνει ζητήματα καθοριστικά για την πρόσβαση αυτών των ασθενών σε θεραπείες απαραίτητες για την επιβίωση τους.

«Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, έχοντας επίγνωση της ανάγκης ορθολογικής διαχείρισης των περιορισμένων πόρων του Συστήματος Υγείας, πρέπει να αποτελεί εγγυητή της διαφάνειας, αλλά και της αποδοτικότητας σε κάθε ενέργεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Συνεπώς η φωνή των ασθενών, δηλαδή των άμεσα ενδιαφερόμενων, δεν μπορεί να απουσιάζει από ένα τέτοιο όργανο κομβικής σημασίας, όχι μόνο για τις θεραπείες, αλλά και για τη βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας, πολιτική σύμφυτη με τις σύγχρονες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο» καταλήγει.