Στην τελική ευθεία για τα Μη Κρατικά ΑΕΙ - Ποιες αλλαγές έρχονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Τα θέματα της συνταγματικότητας των διατάξεων του νομοσχεδίου αλλά και του εποπτικού ελέγχου αναμένεται να τεθούν κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή. Από τη μία είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η νομική φόρμα που επέλεξε η κυβέρνηση προκειμένου να θεσμοθετήσει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα προσκρούει στο άρθρο 16 του Συντάγματος, ενώ από την άλλη, υπάρχου συνταγματολόγοι που υποστηρίζουν τη συνταγματικότητα των διατάξεων.

Πάντως, η ακαδημαϊκή κοινότητα φαίνεται να στέκεται απέναντι στη νομοθετική πρωτοβουλία, με πάνω από 200 τμήματα ΑΕΙ να τελούν υπό κατάληψη για την έβδομη εβδομάδα τώρα, ενώ η εκτελεστική γραμματεία της ομοσπονδίας των πανεπιστημιακών ΠΟΣΔΕΠ σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι οι «πραγματικές ανάγκες της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας» είναι «η μετρήσιμη ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου, η αναγκαία στελέχωση, η απαραίτητη χρηματοδότηση και η θεσμική θωράκιση των δημοκρατικών λειτουργιών και του αυτοδιοίκητου». Μάλιστα, καλεί τους συλλόγους να προκηρύξουν απεργία για τις 7 και 8 Μαρτίου, ημέρες συζήτησης και ψήφισης του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής, και συμμετοχή σε πανελλαδικό συλλαλητήριο.

Ακόμη 11 σύλλογοι διδασκόντων ΑΕΙ (Παντείου, Πατρών, Θεσσαλίας, Θετικών Επιστημών ΕΚΠΑ, Φιλοσοφικής Αθηνών, ΑΠΘ, Κοινωνικών Επιστημών Κρήτης, Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Αιγαίου, Χαροκοπείου και Διεθνούς Πανεπιστημίου) κατήγγειλαν με τη σειρά τους «την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση του πανεπιστημίου και το αυταρχικό θεσμικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί με τους προηγούμενους νόμους και θα ενταθεί με το τωρινό νομοσχέδιο».

• Διαβάστε επίσης: Όλα όσα αλλάζουν στα Πανεπιστήμια με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας

Αδειοδότηση και λειτουργία

Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο λοιπόν, σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση, τη λειτουργία αλλά και τον τρόπο εισαγωγής φοιτητών σε αυτά τα ιδρύματα αλλάζουν τα εξής:

• Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια, θα δημιουργούνται με απόφαση του υπουργού Παιδείας, κατόπιν έγκρισης της Εθνικής Αρχής Ανώτατης εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και γνώμης του ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού), ενώ οι παρεχόμενοι τίτλοι σπουδών θα φέρουν την σφραγίδα του υπουργείου και θα αναγνωρίζονται αυτομάτως από τον ΔΟΑΤΑΠ (Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης).
• Η αίτηση αδειοδότησης θα αξιολογείται από την ΕΘΑΑΕ. Στον φάκελο της αίτησης θα πρέπει να αναφέρεται το ύψος των διδάκτρων καθώς και κατάλογος των διδασκόντων με πιστοποιητικά των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων τους.
• Κάθε Μη Κρατικό Πανεπιστήμιο θα πρέπει να διαθέτει ένα αυτοτελές κτίριο ή κτιριακό συγκρότημα αποκλειστικής χρήσης, σύγχρονη βιβλιοθήκη, υλικοτεχνικό εξοπλισμό και εργαστήρια ανάλογα με τις ειδικότητες που θα παρέχει.
• Το κάθε ένα από αυτά τα ιδρύματα θα πρέπει να καταθέσουν εγγυητικές επιστολές 500.000 ευρώ για κάθε μια σχολή (τουλάχιστον τρεις σχολές) και παράβολο επιπλέον 500.000 ευρώ για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας.

Οι φοιτητές των Μη Κρατικών ΑΕΙ

Οι φοιτητές αυτών των ιδρυμάτων θα πρέπει να είναι κάτοχοι διεθνούς απολυτηρίου (International Baccalaureate-IB) ή να έχουν δώσει Πανελλαδικές Εξετάσεις και να έχουν πιάσει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του επιστημονικού πεδίου στο οποίο θέλουν να σπουδάσουν. Αυτό σημαίνει ότι συγκριτικά με τις βάσεις εισαγωγής των περιζήτητων σχολών και τμημάτων των δημοσίων ΑΕΙ, ο πήχης μπαίνει αρκετά χαμηλότερα. Για παράδειγμα, εάν κάποιος ήθελε να εισαχθεί σε μη κρατικό ΑΕΙ θα έπρεπε να έχει συγκεντρώσει 9,420 μόρια για τις σχολές ανθρωπιστικών επιστημών, 9,870 μόρια για τις σχολές θετικών επιστημών, 9,310 για τις σχολές επιστημών υγείας και 8,340 για τις σχολές οικονομίας και διοίκησης. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να σπουδάσει σε μια περιζήτητη σχολή, όπως για παράδειγμα ιατρική ή ηλεκτρονικών υπολογιστών ή νομική, με μέση επίδοση στις Πανελλαδικές 10, 11 ή 12. Την ίδια ώρα, η βάση εισαγωγής στις αντίστοιχες σχολές και τμήματα των δημοσίων ΑΕΙ είναι και θα είναι πολύ υψηλότερη. Βέβαια, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι πρόκειται για ένα «ελάχιστο όριο» και ότι η ΕΘΑΑΕ - Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης θα θέτει τα δικά της κλιμακούμενα κριτήρια, «όπως επίσης μπορεί να έχει θέσει αυστηρά κριτήρια εισαγωγής και το μη κερδοσκοπικό ΑΕΙ».

Τι αλλάζει στα δημόσια Πανεπιστήμια

Στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας υπάρχουν επίσης προβλέψεις που αφορούν τα δημόσια ΑΕΙ.

Πιο αναλυτικά:

• Ενώ έως τώρα το 80% της κρατικής χρηματοδότησης δινόταν στα δημόσια ΑΕΙ με βάση αντικειμενικούς δείκτες (π.χ. αριθμός σχολών, φοιτητών, προσωπικού) και το 20% με ποιοτικά χαρακτηριστικά που έχει ορίσει η ΕΘΑΑΕ, πλέον η αντιστοιχία διαμορφώνεται σε 70%-30%.
• Θεσμοθέτηση δυνατότητας εγγραφής ξένων φοιτητών στα ελληνόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα με δίδακτρα και μετεγγραφής στα ξενόγλωσσα προγράμματα.
• Ρυθμίζεται το θέμα της εκλογής πρύτανη από το συμβούλιο διοίκησης ώστε να προχωρά η διαδικασία της εκλογής ακόμη κι αν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία μεταξύ των έξι μελών του συμβουλίου, προσμετρώντας ως διπλή την ψήφο του πανεπιστημιακού που εξελέγη πρώτος κατά τις εκλογές.